Pirydostygmina, Pyridostigminum, pyridostigmini bromidum, pyridostigmini idodidum - Zastosowanie, działanie, opis

Pirydostygmina jest wskazana do leczenia miastenii rzekomoporaźnej, niedrożności jelit po porażeniu oraz pooperacyjnego nietrzymania moczu.

Dawkowanie pirydostygminy zależy od wskazań, wieku, masy ciała, chorób towarzyszących jak np. zaburzona praca nerek.

Zwykle stosowane dawki mieszczą się w zakresie 15 - 1200 mg na dobę.

Pacjenci po zabiegu tymektomii lub przyjmujący leki z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych lub leki immunosupresyjne wymagają zwykle mniejszych dawek leków.

Tabletki powlekane zawierające pirydostygminę, podajemy doustnie ze 100 - 200 ml wody do popicia.

Przeciwwskazaniem do stosowania pirydostygminy jest nadwrażliwość na substancję czynną lub niedrożność mechaniczna układu moczowego lub przewodu pokarmowego. Ze stosowania pirydostygminy wykluczone są również osoby, którym towarzyszy wzrost napięcia mięśniowego oskrzeli objawiający się spastycznym zapaleniem oskrzeli lub astmą oskrzelową.

Korzyści ze stosowania pirydostygminy należy rozważyć u pacjentów z astmą, niedawno przebytym ostrym incydentem wieńcowym lub niedociśnieniem tętniczym, a także nadczynnością tarczycy, chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, padaczką lub chorobą Parkinsona.

W przypadku osób z niewydolnością nerek zalecane jest zastosowanie mniejszych dawek, ze względu na wydalanie pirydostygminy w postaci niezmienionej przez nerki.

W przypadku przedawkowania pirydostygminy zalecane jest zastosowanie atropiny do leczenia, jednak należy uważać na podobieństwo przełomu miastenicznego i cholinergicznego oraz maskowanie objawów.

Szczególnej ostrożności wymaga zastosowanie bromku pirydostygminy u pacjentów po operacji przewodu pokarmowego oraz z bradykardią.

Bromek pirydostygminy może spowodować przedłużone działanie hamujące sukcynylocholiny. 

Jednoczesne stosowanie metylocelulozy i bromku pirydostygminy może spowodować zmniejszenie absorpcji pirydostygminy, zatem zalecane jest unikanie stosowania metylocelulozy jako substancji pomocniczej.

Nie należy stosować zewnętrznie N,N-dietylo-m-toluamidu (DEET) na większym obszarze skóry oraz tabletek z pirydostygminą. 

Pirydostygmina zwiększa działanie barbituranów i opioidów na ośrodek oddechowy w rdzeniu przedłużonym.

Pirydostygminy nie należy łączyć z β-adrenolitykami oraz innymi lekami będącymi inhibitorami acetylocholinoesterazy ze względu na zwiększone ryzyko bradykardii. 

Pirydostygmina może nasilać działanie leków, które powodują blok depolaryzacyjny.

Brak jest danych o interakcjach pirydostygminy z pożywieniem.

Nie wykazano, żeby pirydostygmina wchodziła w interakcje z alkoholem.

Podczas terapii pirydostygminą może występować zwężenie źrenic oraz zaburzenia akomodacji. Może się to przekładać na osłabienie ostrości widzenia i w konsekwencji zdolność reagowania oraz prowadzenia i obsługę pojazdów i maszyn w ruchu.

Dotychczas nie zbadano  bezpieczeństwa stosowania pirydostygminy u kobiet w ciąży. Zauważono jednak, że u 20% noworodków urodzonych przez kobiety stosujące inhibitory esterazy cholinowej pojawia się osłabienie siły mięśni. 

Bromek pirydostygminy jest wydalany z mlekiem matki, jego stężenie w mleku karmiących matek wynosi od 36 aż do 113%. Lekarze nie zalecają stosowania pirydostygminy u kobiet pragnących karmić swoje potomstwo, ze względu na możliwość niekorzystnego działania na dziecko.

Udowodniono, że dożylne podawanie cholinoesterazy w trakcie ciąży może prowadzić do przedwczesnych skurczów macicy. Ryzyko to jest szczególnie duże pod koniec ciąży.

Przeprowadzone badania na zwierzętach, nie wykazały jednak działania teratogennego bromku  pirydostygminy podawanego doustnie. Naukowcy zaobserwowali jednak fetotoksyczność.

Na podstawie obserwacji stwierdzono, że pirydostygmina nie powinna być podawana kobietom w ciąży.

Objawy przedawkowania pirydostygminy dotyczą głównie jej wpływu na receptor muskarynowy i należą do nich silne, kurczowe bóle brzucha oraz zwiększenie perystaltyki jelit. Ponadto u pacjentów obserwowano biegunkę, nudności i wymioty, a także zwiększenie wydzielania śluzu w drzewie oskrzelowym i śliny, nadmierne pocenie się oraz zwężenie źrenic.

Objawy przedawkowania pirygdostygminy z wpływu na receptor nikotynowy dotyczą wystąpienia skurczy mięśniowych, drżenia pęczkowego mięśni oraz ogólnego osłabienia organizmu.

U niektórych pacjentów obserwowano także wystąpienie bradykardii i niedociśnienia tętniczego.

Pirydostygmina hamuje acetylocholinoesterazę w szczelinie synaptycznej konkurując z acetylocholiną o przyłączenie do acetylocholinoesterazy. W ten sposób spowalnia  hydrolizę acetylocholiny i zwiększa efektywność transmisji cholinergicznej w połączeniu nerwowo-mięśniowym oraz przedłuża działanie acetylocholiny.

Pirydostygmina jako inhibitor esterazy cholinowej, ułatwia przewodzenie impulsów w obrębie płytki nerwowo-mięśniowej. Skutkiem tego jest wywołanie bradykardii, zwężenie źrenic, zwiększenie napięcia mięśni szkieletowych oraz mięśniówki jelit, a także zwężenie oskrzeli i moczowodów oraz nasilenie czynności wydzielniczej gruczołów potowych i ślinowych. Pirydostygmina działa bezpośrednio cholinomimetycznie na mięśnie szkieletowe, powodując zwiększenie siły mięśni oraz oraz nasilenie reakcji na stymulację nerwów. 

Pirydostygmina po podaniu doustnym słabo wchłania się z przewodu pokarmowego. Jej maksymalne stężenie w surowicy krwi, osiągane jest po czasie od 1 do 2 godzin od podania doustnego i wynosi od 40 do 60 μg/ml. 

Pirydostygmina nie wiąże się z białkami osocza, a jej dostępność biologiczna wynosi od 10% do 20%. Objętość dystrybucji po podaniu dożylnym wynosi od 1,03 do 1,43 l/kg u osób zdrowych i 1,76 l/kg u pacjentów z miastenią.

Pirydostygmina jest metabolizowana jest w wątrobie na drodze hydrolizy przez cholinoesterazy.

Wydalanie pirydostygminy zachodzi głównie przez nerki w formie niezmienionej oraz w postaci nieaktywnych metabolitów w stosunku 4:1. Okres półtrwania w fazie eliminacji wynosił od 1,74 do 1,51 h u osób zdrowych i 1,05 h u pacjentów z miastenią.