Ombitaswir, Ombitasvirum - Zastosowanie, działanie, opis

Ombitaswir jest stosowany w terapii skojarzonej z rybawiryną pacjentów dorosłych cierpiących na wirusowe zapalenie wątroby typu C genotypu 1a bez marskości wątroby lub z wyrównaną marskością wątroby. Ombitaswir w połączeniu z parytaprewirem, rytonawirem i dasabuwirem jest stosowany w leczeniu wirusowego zapalenia wątroby typu C genotypu 1b. Witusowe zapalenie wątroby typu C to choroba zakaźna wywoływana przez wirusa HCV (ang. Hepatitis C Virus). Dotychczas odkryto 9 genotypów wirusa, z czego najbardziej powszechny jest genotyp 1. 

Ombitaswir podawany jest doustnie podczas posiłków, najczęściej raz na dobę. Substancję stosuje się w połączeniu z innymi lekami hamującymi wirusa HCV. 

Dawkowanie dla osób w podeszłym wieku, pacjentów z łagodnymi zaburzeniami czynności wątroby oraz u osób z zaburzeniami pracy nerek nie różni się od standardowego dawkowania dla osób dorosłych. 

Terapia ombitaswirem jest przeciwwskazana w niewydolności wątroby stopnia C według skali Childa.

Ombitaswirem nie mogą być leczone pacjentki przyjmujące etynylestradiol (składnik tabletek antykoncepcyjnych oraz systemów dopochwowych). 

Przeciwwskazane jest jednoczesne leczenie ombitaswirem i lekami metabolizowanymi przez CYP3A a także substancjami hamującymi  bądź pobudzającymi działanie CYP3A4. 

Przeciwwskazane jest leczenie ombitaswirem wirusowego zapalenia wątroby typu C o genotypach 2, 3, 5 i 6 (brak badań określających skuteczność leku w tych genotypach).

Ombitaswir należy ze szczególną ostrożnością stosować u pacjentów cierpiących na zaburzenia pracy wątroby. Już umiarkowane zaburzenia pracy wątroby określane stopniem B według skali Childa-Pugha stanowią podstawę do wnikliwej obserwacji pacjenta leczonego ombitaswirem i wykonywania regularnych badań czynności wątroby.

Ombitaswir predysponuje do wystąpienia działań niepożądanych posteroidowych podczas jednoczesnej terapii  z glikokortykosteroidami. Szczególnie narażeni są pacjenci długotrwale przyjmujący sterydy.

Pacjenci stosujący leki obniżające poziom cholesterolu z grupy statyn muszą przyjmować zmodyfikowane dawki leku podczas terapii ombitaswirem. Część statyn jest przeciwwskazana podczas leczenia, najczęściej podaje się prawastatynę lub rozuwastatynę.

Nie można prowadzić terapii ombitaswirem i lekami zawierającymi etynyloestriadiol (doustne leki antykoncepcyjne, dopochwowe systemy terapeutyczne).

Zakazane jest leczenie ombitaswirem i lekami metabolizowanymi przez CYP3A. Są to między innymi alfuzosyna, amiodaron, astemizol, terfenadyna, cyzapryd, kolchicyna, ergotamina, dihydroergotamina, ergonowina, metyloergometryna, kwas fusydowy, lowastatyna, symwastatyna, atorwastatyna, midazolam, triazolam, pimozyd, kwetiapina, chinidyna, salmeterol oraz  sildenafil.

Ponad to przeciwwskazaniem do terapii ombitaswirem jest stosowanie leków hamujących bądź pobudzających cytochrom P450 CYP3A4. Przykładowe leki z tej grupy to kobicystat, indynawir, lopinawir/rytonawir, sakwinawir, typranawir, itrakonazol, ketokonazol, pozakonazol, worykonazol, klarytromycyna, telitromycyna, koniwaptan (inhibitory CYP3A4) oraz karbamazepina, fenytoina, fenobarbital, efawirenz, newirapina, etrawiryna, enzalutamid, mitotan, ryfampicyna, dziurawiec zwyczajny (induktory CYP3A4).

Lek należy przyjmować z posiłkiem który ułatwia jego wchłanianie.

Kofeina zawarta między innymi w kawie czy herbacie zmniejsza tempo eliminacji ombitaswiru, co prowadzi do wzrostu stężenia leku we krwi. 

Jednym z możliwych działań niepożądanych po podaniu ombitaswiru było zmęczenie, które może wpływać na zdolność prowadzenia samochodu bądź innych pojazdów mechanicznych. Należy zachować ostrożność podczas terapii lekiem.

Leczenie ombitaswirem wpływa na wyniki badań laboratoryjnych określających stężenie aminotransferazy alaninowej we krwi (wskaźnik czynności wątroby, ALAT), bilirubiny całkowitej oraz hemoglobiny. 

Wskaźnik stosowany w diagnostyce- błękit metylenowy, powoduje wzrost stężenia leku w surowicy krwi.

Medyczna marihuana wpływa na proces eliminacji ombitaswiru, spowalniając go. Może to spowodować wzrost stężenia leku we krwi.

Podczas terapii ombitaswirem należy unikać dziurawca (składnik herbatek ułatwiających trawienie, bądź poprawiających nastrój).

W badaniach na zwierzętach laboratoryjnych wykazano przenikanie metabolitów ombitaswiru przez łożysko. Podczas podawania dawki wielokrotnie przekraczających dawki stosowane u ludzi obserwowano wystąpienie u zwierząt małoocza i braków w uzębieniu. Nie należy stosować ombitaswiru u kobiet w ciąży. Kobiety w wieku rozrodczym stosujące ombitaswir oraz partnerki seksualne pacjentów leczonych ombitaswirem muszą stosować skuteczne metody antykoncepcyjne.

Badania z wykorzystaniem zwierząt laboraktoryjnych wykazały przenikanie ombitaswiru do mleka matek karmiących. Mimo braku analogicznych badań u ludzi nie zaleca się karmienia piersią podczas terapii ombitaswirem. 

Brak jest badań na ludziach które umożliwiłyby ocenę wpływu leku na płodność. 

Po podaniu ombitaswiru w dawce 350 mg nie obserwowano objawów toksycznego działania leku na organizm. 

Mechanizm działania ombitaswiru polega na hamowaniu działania białka NS5A. Wiadomo, że białko to jest konieczne do procesu replikacji wirusa zapalenia wątroby typu C i tworzenia wirionu (kompletnej cząstki wirusowej). Najprawdopodobniej ombitaswir działa poprzez zmiany kompleksu replikacyjnego wirusa Hepatitis C Virus oraz przenoszenie białka konstrukcyjnego NS5A z retikulum endoplazmatycznego na powierzchnię lipidów. 

Biodostępność ombitaswiru po podaniu doustnym wynosi około 48%. Wchłanianie leku można zwiększyć poprzez przyjmowanie leku razem z posiłkiem, wówczas ekspozycja na lek zwiększa się około 1,8 razy. Maksymalne stężenie w surowicy krwi osiągane jest po około 5 godzinach od podania ombitaswiru.

Objętość dystrybucji ombitaswiru wynosi 173 litry w stanie stacjonarnym. Lek po podaniu doustnym i wchłonięciu do krwi wiąże się z białkami osocza w niemal 100%. 

Przemiany metaboliczne ombitaswiru polegają na hydrolizie leku, a następnie reakcjach utleniania zachodzących za pośrednictwem CYP2C8. Liczba zidentyfikowanych produktów metabolizmu ombitaswiru w moczu wynosi 13 różnych rodzajów związków. 

Okres półtrwania w fazie eliminacji dla ombitaswiru wynosi średnio 21-25 godzin. Lek jest wydalany z kałem, a jedynie niewielki procent dawki z moczem (około 2% dawki). Ombitaswir z kałem wydalany jest głównie w postaci niezmienionej.