Moklobemid, Moclobemidum - Zastosowanie, działanie, opis

Moklobemid znajduje zastosowanie w leczeniu fobii społecznej oraz zaburzeń depresyjnych.

Dawka dobowa moklobemidu wynosi 300-600mg na dobę. Leczenie zwykle zaczyna się od 300mg/dobę, stopniowo zwiększając dawkę najwcześniej po pierwszym tygodniu, ze względu na zwiększanie się dostępności biologicznej moklobemidu w tym czasie. Indywidualnie dawka może zostać zmniejszona do 150mg/dobę.

Moklobemidu nie należy stosować u pacjentów z guzem chromochłonnym nadnerczy, przy ostrym stanie splątania oraz w przypadku nadwrażliwości na substancję czynną.

Pacjentom leczonym moklobemidem zaleca się unikanie potraw zawierających tyraminę, ze względu na ryzyko gwałtownego wzrostu ciśnienia krwi. U pacjentów chorych na depresję z dominującym pobudzeniem moklobemid można stosować wyłącznie w skojarzeniu z lekami uspokajającymi. U osób starszych istnieje niewielkie ryzyko hiponatremii. U pacjentów z niewydolnością wątroby zaleca się zmniejszenie dawki o 1/3 lub 1/2, ze względu na wydłużony okres półtrwania. Podczas stosowania moklobemidu u pacjentów z nadczynnością tarczycy może wystąpić reakcja nadciśnieniowa, należy zachować ostrożność. Szczególną uwagę należy poświęcić pacjentom w ciężkiej depresji i ze skłonnością do samobójstwa, gdyż we wczesnym etapie leczenia istnieje zwiększone ryzyko myśli i zachowań samobójczych. 

Moklobemidu nie należy łączyć z dekstrometorfanem, klomipraminą, dekstropropoksyfenem, selegiliną, petydyną, inhibitorami  zwrotnego wychwytu serotoniny, inhibitorami MAO lub trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi.

Ryzyko zwiększenia ciśnienia krwi i zaburzeń rytmu serca.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Atomoksetyna (Atomoxetine)	substancje psychostymulujące i nootropowe
Fenoterol (Fenoterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Formoterol (Formoterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Indakaterol (Indacaterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Olodaterol (Olodaterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Salbutamol (Salbutamol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Salmeterol (Salmeterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych
Wilanterol (Vilanterol)	agoniści receptorów beta-2 adrenergicznych

Nasilenie działań niepożądanych moklobemidu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Dimetynden (Dimetindene)	antagoniści receptorów histaminowych H1 z działaniem ośrodkowym
Ketokonazol (Ketoconazole)	przeciwgrzybicze pochodne imidazolu
Lansoprazol (Lansoprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Omeprazol (Omeprazole)	IPP - inhibitory pompy protonowej
Tiklopidyna (Ticlopidine)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek

Ryzyko gwałtownego wzrostu ciśnienia krwi , grożącego udarem mózgu oraz atakiem serca.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tetrabenazyna (Tetrabenazine)	leki hamujące wytwarzanie noradrenaliny
Efedryna (Ephedrine)	agoniści receptorów alfa- i beta-adrenergicznych

Ryzyko wystąpienia zespołu serotoninowego.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Adrenalina (Adrenaline)	leki wpływające na receptory adrenergiczne i dopaminergiczne
Amitryptylina (Amitriptyline)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Citalopram (Citalopram)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Dapoksetyna (Dapoxetine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Dekstrometorfan (Dextromethorphan)	substancje przeciwkaszlowe działające ośrodkowo
Doksepina (Doxepin)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Duloksetyna (Duloxetine)	SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory
Eletryptan (Eletriptan)	tryptany - selektywni agoniści receptora serotoninowego 5-HT1
Escitalopram (Escitalopram)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Fluoksetyna (Fluoxetine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Fluwoksamina (Fluvoxamine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Klomipramina (Clomipramine)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Maprotylina (Maprotiline)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Metadon (Methadone)	agoniści receptora opioidowego
Metylofenidat (Methylphenidate)	NDRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dopaminy
Mianseryna (Mianserin)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Mirtazapina (Mirtazapine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Morfina (Morphine)	agoniści receptora opioidowego
Opipramol (Opipramol)	TLPD - trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne
Paroksetyna (Paroxetine)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Petydyna (Pethidine)	agoniści receptora opioidowego
Ryzatryptan (Rizatriptan)	tryptany - selektywni agoniści receptora serotoninowego 5-HT1
Safinamid (Safinamide)	IMAO - inhibitory monoaminooksydazy
Selegilina (Selegiline)	IMAO - inhibitory monoaminooksydazy
Sertralina (Sertraline)	SSRI - selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
Sumatryptan (Sumatriptan)	tryptany - selektywni agoniści receptora serotoninowego 5-HT1
Tramadol	agoniści receptora opioidowego
Wenlafaksyna (Venlafaxine)	SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory
Wortioksetyna (Vortioxetine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Zolmitriptan (Zolmitriptan)	tryptany - selektywni agoniści receptora serotoninowego 5-HT1

Ryzyko wystąpienia drgawek, sztywności mięśni, zaburzeń rytmu serca, zlewnych potów, wysokiej gorączki oraz nadmiernego pobudzenia.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Lewometadon (Levomethadone)	agoniści receptora opioidowego

Ryzyko wystąpienia drgawek.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Bupropion (Bupropion)	NDRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i dopaminy
Chlorpromazyna (Chlorpromazine)	neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Karbamazepina (Carbamazepine)	leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe
Promazyna (Promazine)	neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny
Tietyloperazyna (Thiethylperazine)	neuroleptyki klasyczne - pochodne fenotiazyny

Ryzyko wystąpienia zaburzeń świadomości, nadmiernego uspokojenia, wysokiej gorączki, drgawek, halucynacji oraz bardzo wysokiego ciśnienia krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Buspiron (Buspirone)	leki przeciwlękowe wpływające na przekaźnictwo serotoninergiczne

Mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca, wzrost ciśnienia krwi oraz wysoka gorączka.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Nefopam (Nefopam)	inne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe

Ryzyko wystąpienia halucynacji, drgawek, skoku ciśnienia krwi ora zaburzeń rytmu serca.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tapentadol (Tapentadol)	agoniści receptora opioidowego

Ryzyko wystąpienia drgawek, wzrostu temperatury ciała, zbyt wysokiego ciśnienia krwi objawiającego się: silnym bólem i zawrotami głowy, zaburzeniami równowagi, wymiotami, zaburzeniami świadomości oraz bólami w klatce piersiowej.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Rasagilina (Rasagiline)	IMAO - inhibitory monoaminooksydazy
Reboksetyna (Reboxetine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania
Tianeptyna (Tianeptine)	substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania

Nasilenie działania betahistyny i możliwość wystąpienia jej działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Betahistyna (Betahistine)	histamina i analogi

Nasilenie działania metamizolu i możliwość wystąpienia jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Metamizol (Metamizole)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol

Spadek lub wzrost ciśnienia krwi oraz zaburzenia rytmu serca.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Acebutolol (Acebutolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Atenolol (Atenolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Bisoprolol (Bisoprolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Celiprolol (Celiprolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Karwedilol (Carvedilol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Nebiwolol (Nebivolol)	antagoniści receptorów beta 1 oraz rozszerzające naczynia obwodowe
Pindolol (Pindolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Propranolol (Propranolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Sotalol (Sotalol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych

Nadmierne obniżenie ciśnienia krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Benazepryl (Benazepril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Chinapryl (Quinapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Cilazapryl (Cilazapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Enalapril (Enalapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Fozynopryl (Fosinopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Imidapryl (Imidapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Kaptopril (Captopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Lizynopryl (Lisinopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Metoprolol (Metoprolol)	antagoniści receptorów beta-1 i beta-2 adrenergicznych
Peryndopryl (Perindopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Ramipryl (Ramipril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Trandolapryl (Trandolapril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI
Zofenopryl (Zofenopril)	inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI

Ryzyko wystąpienia zaburzeń oddychania, zaburzeń świadomości, senności, znacznego spadku ciśnienia krwi, oraz nadmiernego uspokojenia.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Buprenorfina (Buprenorphine)	substancje o działaniu agonistyczno-antagonistycznym na receptory opioidowe
Fentanyl (Fentanyl)	agoniści receptora opioidowego
Oksykodon (Oxycodone)	agoniści receptora opioidowego

Nasilenie działania eliglustatu i możliwość wystąpienia jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Eliglustat (Eliglustat)	VARIA / INNE

Możliwe nadmierne uspokojenie oraz obniżenie ciśnienia tętniczego krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Fenobarbital (Luminal) (Phenobarbital)	inne leki przeciwpadaczkowe

Ryzyko nadmiernego spadku stężenia glukozy we krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Insulina Aspart (Insulin aspart)	insuliny
Insulina Degludec (Insulin degludec)	insuliny
Insulina Detemir (Insulin detemir)	insuliny
Insulina Glargine (Insulin glargine)	insuliny
Insulina Glulizynowa (Insulin glulisine)	insuliny
Insulina Izofanowa (Insulin isophane)	insuliny
Insulina Lispro (Insulin lispro)	insuliny
Insulina Neutralna (Insulin human)	insuliny

Osłabienie działania klopidogrelu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Klopidogrel (Clopidogrel)	leki przeciwzakrzepowe - inhibitory agregacji płytek

Ryzyko nadmiernego uspokojenia i znaczny spadek ciśnienia krwi.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Midazolam (Midazolam)	BZD - benzodiazepiny
Pentazocyna (Pentazocine)	substancje o działaniu agonistyczno-antagonistycznym na receptory opioidowe
Prymidon (Primidone)	barbiturany i pochodne

Nasilenie działania galantaminy i możliwość wystąpienia jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Galantamina (Galantamine)	inhibitory AChE - inhibitory acetylocholinoesterazy

Nasilenie działania tasimelteonu i możliwość wystąpienia jego działań niepożądanych.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Tasimelteon (Tasimelteon)	melatonina i analogi

Nasilenie działania ibuprofenu.

Substancja czynna:	Grupa farmakoterapeutyczna:
Ibuprofen (Ibuprofen)	NLPZ hamujące nieswoiście COX-1 i COX-2 oraz paracetamol

W trakcie leczenia moklobemidem nie należy spożywać produktów zawierających tyraminę, na przykład salami, serów pleśniowych, wątróbki drobiowej, awokado, przejrzałych bananów, fig, bobu, drożdży i czekolady.

Moklobemidu nie wolno łączyć z alkoholem, ze względu na nasilenie toksycznego działania substancji leczniczej. 

Moklobemid nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługiwania maszyn w ruchu, jednak na początku leczenia należy obserwować reakcję pacjenta na lek.

Moklobemid może powodować obrzęki i wysypkę.

Nie został ustalony stopień bezpieczeństwa stosowania moklobemidu w ciąży. Może być zastosowany, jeśli lekarz oceni, iż korzyść dla matki przewyższa ryzyko dla płodu. 

Do mleka przenika około 0,057% dawki początkowej moklobemidu i 0,031% głównego metabolitu. Przez brak udokumentowanych badań, nie zaleca się stosowania moklobemidu w trakcie karmienia piersią.

Po przedawkowaniu moklobemidu obserwowano słabe i przemijające dolegliwości ze stronu układu nerwowego i pokarmowego, które występują po 6-12 godzinach od przyjęcia. Mogą one również wystąpić z nawet 24-godzinnym opóźnieniem i utrzymywać się kilka dni. 

Moklobemid selektywnie i odwracalnie hamuje monoaminooksydazę typu A poprzez odłączenie grupy aminowej z cząsteczki serotoniny, noradrenaliny i dopaminy, dzięki czemu neurotransmisja katecholaminergiczna i serotoninergiczna zwiększają się. Początek działania przeciwdepresyjnego obserwuje się pomiędzy pierwszym, a trzecim tygodniem leczenia. Moklobemid hamuje aktywność MAO typu A w około 80%, a aktywność MAO typu B w około 20- 30%. Ponadto charakteryzuje się krótkotrwałym działaniem, które wynosi maksymalnie 24 godziny.

Moklobemid po podaniu doustnym wchłania się w 95%. Maksymalne stężenie w osoczu osiągane jest po 0,5-3,5 godziny. Dostępność biologiczna moklobemidu wynosi 44-69% po podaniu pierwszej dawki, a po wielokrotnym podaniu około 90%. Zwiększona biodostępność jest spowodowana zmniejszonym klirensem wątrobowym i efektem pierwszego przejścia.

Moklobemid wiąże się z białkami krwi w około 50%.Objętość dystrybucji wynosi około 1,2 l/kg.

Około 95% przyjętej dawki moklobemidu metabolizowana jest w wątrobie. Część metabolitów wykazuje działanie farmakologiczne, jest ono jednak słabsze, niż działanie samego moklobemidu. Ulega przemianom w 4 różnych torach metabolicznych:  utlenienie atomu węgla (C) układu morfolinowego, utlenianie atomu azotu (N) układu morfolinowego, deaminacja (z jednoczesnym rozerwaniem) układu morfolinowego oraz hydroksylacja pierścienia aromatycznego.

Moklobemid w 1% jest wydalany z moczem w postaci niezmienionej oraz w około 5% z kałem. Średni okres półtrwania w fazie eliminacyjnej wynosi 1-2 godzin, u osób starszych wynosi on 4-6 godzin.