Lornoksykam, Lornoxicamum - Zastosowanie, działanie, opis

Przejściowa terapia bólu, o natężeniu łagodnym, bądź umiarkowanym.

Dawka stosowana w leczeniu zależna jest od jednostki chorobowej, wieku, masy ciała, chorób towarzyszących (zaburzona praca nerek, niewydolność wątroby) etc. Powinna być ustalana przede wszystkim w oparciu o indywidualną odpowiedź pacjenta na podjęte leczenie. 

Stosowane dawki obejmują przyjmowanie 8-16mg leku w dawkach po 8mg. Początkowo, w pierwszym dniu leczenia należy podać dawkę 16mg i w razie konieczności zastosować po 12h kolejne 8mg. W kolejnych dniach leczenia nie należy przekraczać dawki dobowej wynoszącej 16mg. Lek należy przyjmować doustnie popijając wodą.

Ze względu na brak odpowiednich danych, nie należy stosować lornoksykamu u osób poniżej 18 roku życia.

Nie ma potrzeby aby zmniejszać dawki u pacjentów w starszym wieku (powyżej 65 roku życia), jednakże w ta grupa pacjentów jest bardziej narażona na działania niepożądane związane z przewodem pokarmowym, w związku z czym należy zachować szczególną ostrożność przy podawaniu leku.

W przypadku zaburzeń pracy wątroby lub nerek, zaleca się podawanie leku raz na dobę.

Przeciwwskazaniem do stosowania lornoksykamu jest nadwrażliwość na tę substancję, trombocytopenia, uczulenie na niesteroidowe leki przeciwzapalne mogące objawiać się astmą, dusznościami czy pokrzywką. Nie należy przyjmować lornoksykamu również w przypadku występowania ciężkiej niewydolności serca, krwawień wewnętrznych, np. z przewodu pokarmowego lub naczyń mózgowych, czynnej bądź nawracającej choroby wrzodowej żołądka lub dwunastnicy, ciężkich zaburzeń wątroby lub nerek a także podczas trzeciego trymestru ciąży i perforacji bądź krwawień z przewodu pokarmowego wywołanych w przeszłości przez stosowanie leków z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych.

Należy zachować ostrożność podczas terapii lornoksykamem, prowadzonej u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek, a także u takich, u których obecne są schorzenia mogące upośledzać ich funkcje. Powinno się monitorować czynność nerek u pacjentów po rozległej operacji chirurgicznej, u osób z niewydolnością serca, leczonych diuretykami oraz zażywających leki o prawdopodobnym lub potwierdzonym działaniu nefrotoksycznym. Należy ostrożnie stosować lornoksykam u pacjentów z łagodnym upośledzeniem funkcji nerek (kreatynina w surowicy 150-300 μmol/l) oraz z umiarkowanym zaburzeniem czynności nerek (kreatynina w surowicy 300-700 μmol/l).

W przypadku stosowania leku u osób z zaburzeniami krzepnięcia krwi należy monitorować czas APTT oraz uważnie kontrolować pacjentów w kierunku zaburzeń krzepnięcia. W badaniu należy zwracać uwagę na przedłużone krwawienia, czy łatwe siniaczenie.

Wskazane jest zachowanie ostrożności w przypadku stosowania lornoksykamu u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby. Ze względu na fakt, iż lek jest metabolizowany w wątrobie, upośledzenie jej czynności przekłada się na zmniejszony metabolizm i większe stężenie substancji czynnej we krwi.

W przypadku przedłużonego stosowania (powyżej 3 miesięcy) zalecane jest laboratoryjne badanie krwi (hemoglobina) oraz monitorowanie czynności nerek (kreatynina) i wątroby (aktywność enzymów wątrobowych).

Powinno się zachować ostrożność u pacjentów w wieku podeszłym (powyżej 65 lat). Wskazane jest oznaczanie laboratoryjne markerów niewydolności nerek i wątroby (kreatynina, AlAT, AspAT).

Przyjmowanie lornoksykamu wiąże się z ryzykiem wystąpienia krwawienia, owrzodzenia, bądź perforacji przewodu pokarmowego. Powikłania te obserwowano nawet u pacjentów bez poważnych chorób układu pokarmowego, jednakże ryzyko ich wystąpienia zwiększa się  u osób z chorobą wrzodową żołądka i/lub dwunastnicy, zwłaszcza gdy była powikłana krwawieniem lub perforacją, a także u osób w podeszłym wieku w przypadku stosowania dużych dawek NLPZ. Krwawienia i perforacja przewodu pokarmowego mogą prowadzić do zgonu. W grupach zwiększonego ryzyka zdarzeń niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego zaleca się, aby rozpocząć leczenie od najmniejszej dostępnej dawki. Należy także uwzględnić możliwość zastosowania leków gastroprotekcyjnych (analogu prostaglandyn lub inhibitora pompy protonowej). Powinno się przerwać terapię lornoksykamem w przypadku wystąpienia owrzodzenia lub krwawienia z przewodu pokarmowego. U pacjentów cierpiących na zapalne choroby jelit (wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna) należy uważnie stosować wszystkie leki z grupy NLPZ, ze względu na możliwe zaostrzenie przebiegu choroby.

Biorąc pod uwagę schorzenia układu sercowo-naczyniowego, należy pamiętać, że NLPZ mogą powodować zwiększenie retencji płynów i powstawanie obrzęków. Badania kliniczne i epidemiologiczne dostarczają również dane, zgodnie z którymi NLPZ mogą nieznacznie nasilać ryzyko występowania zatorów tętnic. W związku z powyższym należy zachować ostrożność u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym, niewydolnością serca, chorobą niedokrwienną serca, chorobą naczyń obwodowych i/lub mózgowych.

Rzadko w wyniku stosowania NLPZ u pacjentów występowały poważne, a nawet śmiertelne odczyny skórne pod postacią złuszczającego zapalenia skóry, zespołu Stevensa-Johnsona oraz toksycznego martwiczego oddzielania się naskórka. Należy wstrzymać przyjmowanie lornoksykamu w przypadku pojawienia się wysypki skórnej lub zmian na błonach śluzowych.

NLPZ powinno się ostrożnie stosować u pacjentów ze zdiagnozowaną astmą oskrzelową, ponieważ ich podanie może skutkować nagłym skurczem oskrzeli.

U chorych z mieszaną chorobą tkanki łącznej lub toczniem rumieniowatym układowym może rozwinąć się jałowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

Należy ostrożnie prowadzić terapie lornoksykamem także u osób z tendencją do nadmiernego, przedłużonego krwawienia, ponieważ lek ten hamuje agregację płytek krwi i wydłuża czas krzepnięcia.

Stosowanie leków z grupy NLPZ może powodować przejściowe nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych krwi: podwyższenie poziomu kreatyniny i parametrów czynności wątroby. W razie utrzymywania się tych zaburzeń należy przerwać leczenie lornoksykamem.

Wskazuje się także negatywny wpływ lornoksykamu na płodność. W związku z tym nie zaleca się stosowania tego leku u kobiet planujących ciążę.

Nie powinno stosować się równocześnie lornoksykamu i innych  NLPZ, w tym selektywnych inhibitorów cyklooksygenazy-2, ze względu na nakładanie się działań niepożądanych.

Jednoczesne przyjmowanie lornoksykamu podczas posiłku opóźnia jego wchłanianie nawet o 20%. W celu osiągnięcia szybkiego działania substancji leczniczej, należy unikać podawania leku łącznie z pokarmem.

Nie należy przyjmować alkoholu łącznie z lornoksykamem, ze względu na zwiększone ryzyko podrażnienia błony śluzowej przewodu pokarmowego, mogące prowadzić do krwawień czy owrzodzeń.

Stosowanie lornoksykamu może powodować u niektórych pacjentów senność i zawroty głowy. W razie wystąpienia tych objawów nie powinno się prowadzić pojazdów mechanicznych ani obsługiwać maszyn.

Stosowanie leków z grupy NLPZ może powodować nieprawidłowości w badaniach laboratoryjnych krwi- podwyższenie poziomu kreatyniny, azotu mocznikowego, bilirubiny, zwiększenie aktywności aminotransferaz oraz innych parametrów czynności wątroby.

Brak jest dostatecznej ilości badań dotyczących wpływu stosowania lornoksykamu na ciąże. Z tego względu stosowanie lornoksykamu przez kobiety w ciąży jest przeciwwskazane. Hamuje on syntezę prostaglandyn, co może powodować wady układu krążenia u płodu.

W badaniach przeprowadzonych na szczurach wykazano, iż lornaksykam w dużej ilości przenika do mleka matki. Z tego względu należy unikać stosowania leku w okresie laktacji.

Badania kontrolne na zwierzętach wykazały zmniejszenie płodności poprzez działanie na owulację, oraz implantację zarodka. Podejrzewa się upośledzenie płodności u człowieka.

Na chwilę obecną brak jest danych dotyczących objawów przedawkowania lornoksykamu. Podejrzewa się, iż przedawkowanie leku może objawiać się: nudnościami, wymiotami, zaburzeniami widzenia czy zawrotami głowy. W cięższych przypadkach może wystąpić ataksja przechodząca w śpiączkę, uszkodzenie wątroby czy nerek.

Lornoksykam wykazuje działanie przeciwzapalne poprzez hamowanie aktywności enzymów z grupy cyklooksygenaz. Biorą one udział w powstaniu prostaglandyn z lipidów błon komórkowych. Efektem tego działania jest zmniejszenie wrażliwości receptorów bólowych oraz osłabienie reakcji zapalnej.

Lornoksykam  szybko i niemal całkowicie się wchłania z przewodu pokarmowego. Maksymalne stężenie w osoczu osiąga po około 30 minutach od podania. Lek cechuje się bardzo wysoką dostępnością. Brak efektu pierwszego przejścia.

Lornoksykam wiąże się z  białkami osocza w 99%. Stopień wiązania z białkami jest niezależny od stężenia leku we krwi. Według badań klinicznych lornoksykam nie ulega kumulacji w ustroju po wielokrotnym podawaniu substancji leczniczej w sposób zgodny z zaleceniami.

Lornoksykam jest metabolizowany z wątrobie przez cytochrom CYP2C9. Substancja czynna ulega przede wszystkim przemianie do hydroksylowanej, nieaktywnej pochodnej (5-hydroksylornoksykamu). Lornoksykam jest w całości przekształcany do metabolitów, niewykazujących aktywności farmakologicznej.

Średni czas półtrwania lornoksykamu w fazie eliminacji wynosi 3-4 godziny. Około 50% leku wydalane jest z kałem, 42% z moczem. U pacjentów w wieku podeszłym klirens ulega zmniejszeniu o  30-40%.