Anastrozol, Anastrozolum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o anastrozol
- Rok wprowadzenia na rynek
-
1995
- Substancje aktywne
-
anastrozol
- Działanie anastrozolu
-
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie anastrozolu
-
tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
układ endokrynny (dokrewny)
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna
- Rys historyczny anastrozolu
-
Anastrozol został pierwszy raz dopuszczony do obrotu w 1995 roku w Stanach Zjednoczonych. Pierwszym preparatem wprowadzonym na rynek był Arimidex firmy AstraZeneca Pharmaceuticals LP (16 stycznia 1996 roku).
- Wzór sumaryczny anastrozolu
-
C17H19N5
Spis treści
- Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające anastrozol
- Wskazania do stosowania anastrozolu
- Dawkowanie anastrozolu
- Przeciwskazania do stosowania anastrozolu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania anastrozolu
- Przeciwwskazania anastrozolu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje anastrozolu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje anastrozolu z pożywieniem
- Wpływ anastrozolu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ anastrozolu na ciążę
- Wpływ anastrozolu na laktację
- Wpływ anastrozolu na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania anastrozolu
- Mechanizm działania anastrozolu
- Wchłanianie anastrozolu
- Dystrybucja anastrozolu
- Metabolizm anastrozolu
- Wydalanie anastrozolu
Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające anastrozol
Wskazania do stosowania anastrozolu
Anastrozol jest wskazany w leczeniu zaawansowanego raka piersi u kobiet po menopauzie (jeśli w guzie stwierdzono obecność receptora estrogenowego). Ponadto, może u takich kobiet być stosowany w leczeniu uzupełniającym wczesnego raka piersi. Wskazaniem jest też leczenie uzupełniające po dwu - trzyletniej terapii uzupełniającej tamoksyfenem.
Dawkowanie anastrozolu
Zalecana dawka dobowa anastrozlu to 1mg podawany jednorazowo o tej samej porze każdego dnia.
Przeciwskazania do stosowania anastrozolu
Nie podaje się anastrozolu kobietom w ciąży oraz w okresie laktacji. Nadwrażliwość na substancję czynną jest również przeciwwskazaniem do stosowania tego leku.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania anastrozolu
Nie powinno się stosować anastrozolu u kobiet przed menopauzą. W razie wątpliwości należy przeprowadzić badania laboratoryjne określające poziom hormonów umożliwiające stwierdzenie przejścia menopauzy.
W związku z tym, że anastrozol obniża stężenie estrogenów w organizmie należy wziąć pod uwagę wpływ na gęstość kości. U kobiet z grupy ryzyka należy przeprowadzić densytometrię przed rozpoczęciem terapii i monitorować pod tym kątem pacjentki w czasie leczenia.
U pacjentów z ciężkim upośledzeniem czynności nerek i wątroby anastrozol powinien być stosowany ostrożnie.
Ze względu na niewystarczające dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania, nie rekomenduje się anastrozolu w leczeniu dzieci i młodzieży.
Przeciwwskazania anastrozolu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Nie są znane istotne interakcje anastrozolu z innymi lekami, nawet w kontekście substancji oddziałujących na ten sam metaboliczny układ cytochromów.
Tamoksyfen i leki zawierające estrogeny zmniejszają skuteczność anastrozolu.
Interakcje anastrozolu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Tamoksyfen (Tamoxifen) | SERM - selektywne modulatory receptora estrogenowego |
Interakcje anastrozolu z pożywieniem
Stosowanie z posiłkami zwalnia wchłanianie anastrozolu ale nie ma to znaczenia klinicznego.
Wpływ anastrozolu na prowadzenie pojazdów
Anastrozol nie ma wpływu na prowadzenie pojazdów i obsługę maszyn w ruchu ale może u niektórych kobiet wywoływać senność i osłabienie. Należy wówczas zachować ostrożność podczas tych czynności.
Wpływ anastrozolu na ciążę
Nie ma danych na temat stosowania anastrozolu w ciąży i terapia nim jest przeciwwskazana w tym okresie.
Wpływ anastrozolu na laktację
Nie ma danych na temat stosowania anastrozolu podczas karmienia piersią i stosowanie go podczas laktacji jest przeciwwskazane.
Wpływ anastrozolu na płodność
Wpływ anastrozolu na płodność u ludzi nie był badany ale u zwierząt dowiedziono negatywnego wpływu na reprodukcję.
Skutki uboczne
- ból głowy
- sztywność stawów
- osłabienie
- uderzenia gorąca
- ból stawów
- zapalenie stawów
- wysypka
- nudności
- wymioty
- senność
- biegunka
- krwawienia z pochwy
- hipercholesterolemia
- wypadanie włosów
- zaburzenia czucia
- suchość pochwy
- alergia
- brak łaknienia
- bóle kości
- bóle mięśniowe
- palec trzaskający
- hiperkalcemia
- Zapalenie naczyń skóry
- reakcje anafilaktoidalne
- rumień wielopostaciowy
- zespół Stevensa-Johnsona
- obrzęk naczynioruchowy
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania anastrozolu
Nieznana jest jednorazowa dawka letalna anastrozolu. Dawki wielokrotnie przekraczające dawkę dobową zwykle stosowaną (1mg) były dobrze tolerowane. W razie przedawkowania należy wziąć pod uwagę możliwość zatrucia również innymi wspólnie zastosowanymi substancjami i reagować objawowo. Małe wiązanie z białkami osocza umożliwia usuwanie anastrozolu z organizmu za pomocą dializy. Bezpośrednio po przypadkowym przyjęciu zbyt dużej dawki można wywołać wymioty.
Mechanizm działania anastrozolu
Anastrozol jest inhibitorem aromatazy - enzymu, który bierze udział w przemianach hormonalnych prowadzących do powstawania estradiolu. Aromataza powoduje przejście androstendionu do estronu. Estron z kolei jest bezpośrednim substratem do tworzenia estradiolu. W konsekwencji dochodzi do obniżenia o ponad 80% produkcji estradiolu w organizmie osób leczonych anastrozolem. Anastrozol wiąże się z aromatazą silnie oraz selektywnie.
Wchłanianie anastrozolu
Anastrozol wchłania się z przewodu pokarmowego szybko, osiągając po podaniu na czczo maksymalne stężenie w osoczu po dwóch godzinach. Pokarm nieznacznie zmniejsza szybkość wchłaniania lecz nie zmienia to ogólnego stopnia wchłaniania. Nie ma ta zmiana znaczenia klinicznego (nie zmienia skuteczności działania). Farmakokinetyka nie zależy od wieku i wielkości dawki i u kobiet po menopauzie nie zależy od wieku.
Dystrybucja anastrozolu
Wiązanie z białkami osocza odbywa się w 40%, a reszta podanej dawki jest wolna i może wywoływać działanie farmakologiczne.
Przekraczanie bariery krew-mózg jest ograniczone ze względu na usuwanie anastrozolu z tej przestrzeni przez glikoproteinę-P.
Metabolizm anastrozolu
Okres półtrwania anastrozolu w osoczu wynosi 40 - 50 godzin co oznacza, że wydala się powoli. Anastrozol u kobiet po menopauzie jest metabolizowany w wątrobie w znacznym stopniu. Jego główny produkt przemian metabolicznych - triazol jest nieaktywny farmakologicznie.
Wydalanie anastrozolu
Produkty metabolizmu anastrozolu są wydalane przede wszystkim z moczem. Mniej niż 10% przyjętej dawki jest usuwane przez nerki w postaci niezmienionej.