Deferypron, Deferipronum - Zastosowanie, działanie, opis

Wskazaniem do stosowania deferypronu jest nadmiar żelaza występujący w zespołach talasemii w wyniku transfuzji krwi pacjentowi. Deferypron stosuje się jeżeli leczenie związkami chelatującymi I rzutu jest nieskuteczne. Lek może być używany w monoterapii bądź w skojarzeniu z innymi środkami chelatującymi.

Talasemie to grupa niedokrwistości hemolitycznych wynikających z zakłóceń w procesie syntezy hemoglobiny. Choroba ma uwarunkowanie genetyczne i wynika z mutacji obecnych w obrębie genu kodującego globinę.

Deferypron stosuje się doustnie w postaci roztworu bądź tabletek powlekanych. Zwykle stosowana dawka maksymalna leku wynosi 75 mg/kg masy ciała na dobę. Dawka powyżej 100mg/kg masy ciała znacznie zwiększa ryzyko wystąpienia działań niepożądanych leku.

Podczas terapii lekiem konieczna jest kontrola poziomu żelaza w organizmie i w razie konieczności modyfikowanie dawkowania.

Nie ustalono profilu bezpieczeństwa dla dzieci poniżej 6 roku życia, a dane dotyczące dzieci w wieku 6-10 lat są ograniczone.

Nie ma konieczności dostosowywania dawek dla pacjentów ciepiących na niewydolność wątroby i nerek.

Stężenie ferrytyny  poniżej 500μg/l może być wskazaniem do przerwania terapii lekiem.

Przeciwwskazaniem do stosowania deferypronu jest nadwrażliwość na tą substancję leczniczą. Ponad to leku nie mogą stosować pacjenci cierpiący na nawracające epizody neutropenii w przeszłości, osoby po przebytej agranulocytozie, kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Deferypron może powodować neutropenię (spadek ilości granulocytów obojętnochłonnych poniżej 1500/mikrolitr) oraz agranulocytozę (spadek ilości granulocytów obojętnochłonnych poniżej poniżej 500/μl). Przez pierwszy rok leczenia pacjent musi mieć oznaczany poziom ANC (bezwzględna liczba granulocytów obojętnochłonnych) co 7 dni. W późniejszych etapach leczenia lekarz prowadzący może zalecić rzadsze badanie ANC, co 2-4 tygodnie. Pojawienie się objawów grypopodobnych powinno być jak najszybciej skonsultowane z lekarzem prowadzącym. Infekcja jest wskazaniem do przerwania podawania leku. Należy zachować ostrożność u osób z zaburzeniami odporności.

Należy zachować ostrożność podczas terapii lekiem u osób z ciężkimi zaburzeniami pracy nerek i wątroby. Wskazana jest regularna kontrola parametrów wątrobowych/nerkowych. W razie utrzymywania się wysokiego stężenia aminotransferazy alaninowej może być konieczne przerwanie podawania deferypronu. Pacjenci z zapaleniem wątroby typu C muszą zostać objęci ścisłym monitoringiem.

Deferypron może powodować zaburzenia neurologiczne. Szczególnie narażeni są pacjenci przyjmujący wysokie dawki leku (ponad 100mg/kg mc./dobę).

W trakcie leczenia deferypronem konieczna jest kontrola cynku we krwi i w razie potrzeby suplementacja.

Deferypron może powodować czerwono-brązowe zabarwienie moczu.

Przeciwwskazana jest jednoczesna terapia deferypronem i lekami mogącymi wywoływać neutropenię lub agranulocytozę.

Zażycie deferypronu po posiłku wydłuża dwukrotnie czas potrzebny do osiagnięcia stężenia maksymalnego leku w surowicy krwi. Badania farmakokinetyczne wykazały zmniejszenie C_max (stężenia maksymalnego leku) podczas zażycia z pokarmem.

Deferypron nie wpływa na zdolność prowadzenia pojazdów mechanicznych, w tym samochodów.

Deferypron powoduje zwiększoną aktywność enzymów wątrobowych.

Lek może wywoływać czerwono-brązowe zabarwienie moczu (chromaturia).

W trakcie terapii deferypronem konieczne jest stosowanie skutecznych metod antykoncepcyjnych. Brak jest badań dotyczących wpływu leku na rozwój płodu u ludzi, jednak badania z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych wykazały działanie teratogenne i embriotoksyczne deferypronu. Lek jest przeciwwskazany w okresie ciąży.

Deferypron jest przeciwwskazany w okresie karmienia piersią. Brak jest badań określających stopień przenikania leku do mleka matki karmiącej.

Badania z wykorzystaniem zwierząt laboratoryjnych nie wykazały szkodliwego wpływu deferypronu na płodność.

Dotychczas nie opisano objawów ostrego przedawkowania deferypronu. U dzieci leczonych wysokimi dawkami leku przez dłuższy okres czasu występowały zaburzenia neurologiczne takie jak podwójne widzenie, oczopląs poziomy, spowolnienie psychoruchowe, obniżone napięcie mięśniowe.

Deferypron to  ligand dwudonorowy, który tworzy związek kompleksowy z żelazem (Fe^III) w stosunku 3:1 (lek-żelazo). Powstałe kompleksy są usuwane z organizmu, przez co hamowana jest postępująca kumulacja żelaza we krwi.

Deferypron charakteryzuje się szybkim wchłanianiem, już w górnym odcinku przewodu pokarmowego. Czas potrzebny do osiągnięcia maksymalnego stężenia osoczowego deferypronu wynosi 60 minut (na czczo) lub 120 minut (po posiłku). C_max w przypadku podania leku wraz z posiłkiem może ulec nieznacznemu zmniejszeniu.

Stopień wiązania deferypronu z białkami osocza wynosi mniej niż 10%. Objętość dystrybucji leku dla zdrowych pacjentów wynosi 1l/kg masy ciała, natomiast dla pacjentów z talasemią 1,6 l/kg masy ciała.

Metabolizm deferypronu polega na reakcjach sprzęgania z kwasem glukuronowym. Tworzący się metabolit (3-O-glukuronid) nie wykazuje aktywności farmakologicznej.

Okres półtrwania deferypronu wynosi 1,9 godziny. Lek jest eliminowany z organizmu wraz z moczem (75-90% dawki) w postaci metabolitów, związku macierzystego oraz kompleksów z żelazem. W mniejszej ilości deferypron jest usuwany wraz z kałem.