Zykonotyd, Ziconotidum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o zykonotydzie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2004
- Substancje aktywne
-
octan zykonotydu
- Działanie zykonotydu
-
przeciwbólowe (bez opioidów)
- Postacie zykonotydu
-
roztwór do infuzji
- Układy narządowe
-
układ nerwowy i narządy zmysłów
- Specjalności medyczne
-
Anestezjologia i intensywna terapia, Onkologia kliniczna
- Rys historyczny zykonotydu
-
W 2001 roku Komisja Europejska nadała Zykonotydowi status leku sierocego. Został on wprowadzony do obrotu w Europie w 2005 roku, a w Stanach Zjednoczonych w 2004 roku.
- Wzór sumaryczny zykonotydu
-
C102H172N36O32S7
Spis treści
- Wskazania do stosowania zykonotydu
- Dawkowanie zykonotydu
- Przeciwskazania do stosowania zykonotydu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania zykonotydu
- Przeciwwskazania zykonotydu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje zykonotydu z innymi substancjami czynnymi
- Wpływ zykonotydu na prowadzenie pojazdów
- Wpływ zykonotydu na ciążę
- Wpływ zykonotydu na laktację
- Wpływ zykonotydu na płodność
- Inne możliwe skutki uboczne
- Objawy przedawkowania zykonotydu
- Mechanizm działania zykonotydu
- Wchłanianie zykonotydu
- Dystrybucja zykonotydu
- Metabolizm zykonotydu
- Wydalanie zykonotydu
Wskazania do stosowania zykonotydu
Zykonotyd jest stosowany w przypadku leczenia silnego, przewlekłego bólu u pacjentów, u których wymagane jest zastosowanie znieczulenia dooponowego.
Dawkowanie zykonotydu
Dawkowanie zykonotydu jest ustalane przez specjalistów doświadczonych w podawaniu leków do znieczulenia dooponowego. Dawka zwykle stosowana dobowa oscyluje w granicach 10 µg. Jest dostosowywana w zależności od efektu i ewentualnego występowania działań niepożądanych.
Przeciwskazania do stosowania zykonotydu
Przeciwwskazaniem do stosowania są reakcje nadwrażliwości na substancję czynną.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania zykonotydu
Powinno zachować się ostrożność podczas podawania chemioterapii ogólnoustrojowej i podawania zykonotydu.
Ze względu na ryzyko uszkodzenia rdzenia kręgowego nie zaleca się stosowania zykonotydu w terapii długotrwałej.
Należy obserwować pacjentów pod kątem objawów zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, poziomu kinazy kreatynowej, zaburzeń poznawczych i neuropsychiatrycznych.
Przeciwwskazania zykonotydu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Podczas podawania zykonotydu nie powinno się równocześnie stosować chemioterapii dooponowej. Nie zaleca się również równoległego stosowania systemowego baklofenu, klonidyny, bupiwakainy lub propofolu ze względu na znaczne nasilenie senności.
Interakcje zykonotydu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Baklofen (Baclofen) | leki zwiotczające mięśnie o działaniu ośrodkowym o zróżnicowanym mechanizmie działania |
Bupiwakaina (Bupivacaine) | substancje znieczulające miejscowo - amidy |
Klonidyna (Clonidine) | agoniści receptora imidazolowego |
Propofol (Propofol) | substancje do znieczulenia ogólnego, anestetyki - INNE |
Wpływ zykonotydu na prowadzenie pojazdów
Zykonotyd może powodować dezorientację i senność. W przypadku wystąpienia powyższych objawów nie należy podejmować się obsługi i prowadzenia pojazdów i maszyn w ruchu.
Wpływ zykonotydu na ciążę
Zykonotyd nie powinien być stosowany w ciąży jeśli nie jest to bezwzględnie konieczne. Nie ma danych na temat jego stosowania w tym okresie u ludzi.
Wpływ zykonotydu na laktację
Nie wiadomo czy zynokotyd przenika do mleka kobiecego i jaki może mieć wpływ na karmione potomstwo.
Wpływ zykonotydu na płodność
Nie ma danych dotyczących wpływu zykonotydu na płodność u ludzi. U zwierząt obserwowano negatywny wpływ na samice.
Inne możliwe skutki uboczne
Podczas terapii zykonotydem bardzo często mogą wystąpić: stany splątania, zawroty i bóle głowy, oczopląs i niewyraźne widzenie, zaburzenia pamięci, zaburzenia chodu i osłabienie.
Ponadto często występują: utrata apetytu i jadłowstręt, zaburzenia smaku i węchu, lęk i nasilenie lęków, dezorientacja, omamy - w tym słuchowe i wzrokowe, paranoja, zaburzenia snu oraz depresja i jej zaostrzenie, drażliwość, zmiany stanu psychicznego, dyzartria, zaburzenia czucia, zaburzenia równowagi, koordynacji i poruszania, zaburzenia uwagi, mowy, czynności poznawczych, arefleksja, obniżenie odruchów, obniżony poziom świadomości, zaburzenia widzenia, światłowstręt, szumy uszne, hipotonia, duszność.
Ze strony przewodu pokarmowego obserwowano biegunkę lub zaparcia, suchość ust, nudności, niestrawność, ból w górnej części brzucha.
Pacjenci zgłaszali nadpotliwość, wysypkę i świąd, dolegliwości stawowo-mięśniowe i ze strony układu moczowego, oraz zmęczenie i obrzęki obwodowe oraz różnego rodzaje bóle, wrażenie chłodu, podwyższoną temperaturę ciała.
W badaniach laboratoryjnych stwierdzano zwiększenie aktywności kinazy kreatynowej, aminotransferazy asparaginianowej, izoenzymu MM kinazy kreatynowej.
Niezbyt często wystąpić mogą: zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ostra niewydolność nerek, zapalenie mięśni, rabdomioliza, niewydolność oddechowa, migotanie przedsionków, utrata świadomości, śpiączka, stupor, drgawki, encefalopatia, udar naczyniowy mózgu, zaburzenia psychotyczne, myśli i próby samobójcze.
Objawy przedawkowania zykonotydu
Objawami przedawkowania mogą być: zawroty głowy, stupor (osłupienie), ataksja (niezborność ruchów), oczopląs, zaburzenia świadomości, splątanie, uspokojenie polekowe, zaburzenia mowy, świadomości, skurcze mięśni, niedociśnienie, afazja, nudności i wymioty. Podczas znacznego przedawkowania pojawia się hipotonia ortostatyczna.
Mechanizm działania zykonotydu
Zykonotyd jest blokerem kanału wapniowego typu N. W neuronach przewodzących sygnały bólowe w rdzeniu kręgowym zykonotyd reguluje uwalnianie neuroprzekaźników. W efekcie dochodzi do blokowania przekazywania sygnałów bólowych przez rdzeń kręgowy.
Wchłanianie zykonotydu
Lek podawany jest dooponowo skąd w śladowych ilościach przenika do krwioobiegu.
Dystrybucja zykonotydu
Zykonotyd rozprowadza się głównie w płynie mózgowo rdzeniowym do momentu rozpoczęcia przenikania do osocza. Objetość dystrybucji w płynie mózgowo rdzeniowym wynosi 99ml, a w osoczu 30l. Z białkami osocza wiąże się w około 50%.
Metabolizm zykonotydu
Zykonotyd jako 25-cio aminokwasowy peptyd jest rozkładany do krótszych peptydów i aminokwasów w różnych narządach. Produkty jego rozkładu (aminokwasy) podlegają standardowym przemianom aminokwasów w ustroju.
Wydalanie zykonotydu
Zykonotyd jest usuwany z płynu mózgowo-rdzeniowego w tempie odpowiadającym tempu wymiany tego płynu. Czas połowiczej eliminacji z osocza wynosi 1,3 godziny. Mniej niż jeden procent wydala się z moczem.