Wemurafenib, Vemurafenibum - Zastosowanie, działanie, opis
Podstawowe informacje o wemurafenibie
- Rok wprowadzenia na rynek
-
2011
- Substancje aktywne
-
wemurafenib
- Działanie wemurafenibu
-
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
- Postacie wemurafenibu
-
tabletki powlekane
- Układy narządowe
-
powłoka wspólna (skóra i błony śluzowe)
- Specjalności medyczne
-
Onkologia kliniczna
- Rys historyczny wemurafenibu
-
Wemurafenib po raz pierwszy został wprowadzony do obrotu w 2011 roku w Stanach Zjednoczonych. Od 2016 roku jest dopuszczony do obrotu na rynku Europejskim.
- Wzór sumaryczny wemurafenibu
-
C23H18ClF2N3O3S
Spis treści
- Wskazania do stosowania wemurafenibu
- Dawkowanie wemurafenibu
- Przeciwskazania do stosowania wemurafenibu
- Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania wemurafenibu
- Przeciwwskazania wemurafenibu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje wemurafenibu z innymi substancjami czynnymi
- Interakcje wemurafenibu z pożywieniem
- Wpływ wemurafenibu na prowadzenie pojazdów
- Inne rodzaje interakcji
- Wpływ wemurafenibu na ciążę
- Wpływ wemurafenibu na laktację
- Wpływ wemurafenibu na płodność
- Skutki uboczne
- Objawy przedawkowania wemurafenibu
- Mechanizm działania wemurafenibu
- Wchłanianie wemurafenibu
- Dystrybucja wemurafenibu
- Metabolizm wemurafenibu
- Wydalanie wemurafenibu
Wskazania do stosowania wemurafenibu
Wemurafenib stosuje się w monoterapii czerniaka nieresekcyjnego lub z przerzutami, z występującą mutacją BRAF V600 u dorosłych.
Dawkowanie wemurafenibu
Wemurafenib zaleca się stosować w zakresie dawek 960 - 1920 mg na dobę, w dwóch dawkach podzielonych. Można go przyjmować niezależnie od posiłku lecz nie powinno się zażywać na pusty żołądek.
Ustalenie dawkowania powinno leżeć w gestii lekarza posiadającego praktykę w stosowaniu terapii przeciwnowotworowych.
Przeciwskazania do stosowania wemurafenibu
Wystąpienie reakcji nadwrażliwości na wemurafenib jest przeciwwskazaniem do kontynuacji leczenia.
Jeśli u pacjenta doszło do ciężkich reakcji skórnych np. zespołu Stevensa-Johnsona lub toksycznej rozpływnej martwicy naskórka należy wycofać się z leczenia wemurafenibem.
Ze względu na brak badań nie zaleca się stosowania u dzieci i młodzieży do 18 roku życia.
Nie wdraża się terapii wemurafenibem do leczenia czerniaka bez mutacji BRAF V600.
Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania wemurafenibu
Przed podjęciem decyzji o wprowadzeniu terapii wemurafenibem należy poddać pacjenta testowi na występowanie u niego mutacji BRAF V600, w szczególności V600E i V600K. Jeśli u pacjenta wykryto inne mutacje BRAF V600 lub stwierdzono brak mutacji BRAF należy wybrać inny lek.
Należy zachować ostrożność jeśli pacjenci podczas leczenia wemurafenibem, ewentualnie przed lub po takim leczeniu mają zostać poddani radioterpaii. Zgłaszano przypadki zwiększenia wrażliwości na naświetlanie i nawroty objawów popromiennych. Ponadto należy ograniczyć ekspozycję na światło słoneczne.
Należy zachować ostrożność podczas stosowania wemurafenibu w skojarzeniu z rytonawirem, sakwinawirem, telitromycyną, ketokonazolem, itrakonazolem, worykonazolem, posakonazolem, nefazodonem, atazanawirem.
Należy unikać jednoczesnego stosowania ryfampicyny, ryfabutyny, karbamazepiny, fenytoiny, dziurawca zwyczajnego gdyż mogą one zmniejszać skuteczność wemurafenibu.
Wemurafenib jest lekiem wydłużającym odcinek QT dlatego nie należy go stosować jeśli u pacjentów występują zaburzenia elektrolitowe ciężkie do wyrównania, jeśli wystęuje u nich zespół wydłużonego odstępu QT lub przyjmowane są inne leki mające taki wpływ na pracę serca. Należy monitorować u takich pacjentów poziom elektrolitów, w tym magnezu oraz przeprowadzać badania EKG.
Pacjentów należy również obserwować pod kątem występowania nieprawidłowości ze strony oczu. Zgłaszano m.in. występowanie zapalenia błony naczyniowej oka, tęczówki i niedrożności żył siatkówki.
Pacjenci leczeni wemurafenibem powinni być uwrażliwieni na pojawianie się zmian skórnych na ich ciele. Powinni podlegać kontroli dermatologicznej pod kątem zmian świadczących o rozwinięciu raka kolczystokomórkowego skóry przy przystępowaniu do terapii, co miesiąc podczas jej trwania i przez 6 miesięcy po jej przerwaniu.
Podczas leczenia wemurafenibem należy monitorować aktywność enzymów wątrobowych oraz stężenie bilirubiny. W zależności od wyników może być konieczne zmniejszenie dawki, przerwanie leczenia lub odstawienie leku. Zaburzenia czynności wątroby mogą zwiększać ekspozycję na wemurafenib i potęgować jego działania niepożądane.
Pacjentów mających ciężkie zaburzenia czynności nerek należy uważnie monitorować, gdyż dane dotyczące stosowania wemurafenibu w takim stanie są ograniczone.
Przeciwwskazania wemurafenibu do łączenia z innymi substancjami czynnymi
Ze względu na ryzyko wystąpienia niepełnej ekspozcycji na wemurafenib, należy unikać stosowania leku wraz z lekami wpływającymi na CYP3A4, glukuronidację i P-gp np. ryfampicyną, ryfabutyną, karbamazepiną oraz fenytoiną i surowcem roślinnym - dziurawcem zwyczajnym (Hypericum perforatum).
Ponadto nie można wykluczyć wpływu induktorów i inhibitorów glikoproteiny P jak: werapamilu, klarytromycyny, cyklosporyny, rytonawiru, chinidyny, amiodaronu, itrakonazolu, ranolazyny na farmakokinetykę wemurafenibu.
Interakcje wemurafenibu z innymi substancjami czynnymi
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Agomelatyna (Agomelatine) | substancje przeciwdepresyjne o innym mechanizmie działania |
Duloksetyna (Duloxetine) | SNRI - inhibitory wychwytu zwrotnego noradrenaliny i serotoniny, bez działania na receptory |
Melatonina (Melatonin) | melatonina i analogi |
Teofilina (Theophylline) | metyloksantyny - blokery adenozyny i fosfodiesterazy |
Tyzanidyna (Tizanidine) | agoniści receptorów alfa-2 adrenergicznych |
Warfaryna (Warfarin) | leki przeciwzakrzepowe - antagoniści witaminy K |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Amiodaron (Amiodarone) | leki przeciwarytmiczne - klasa III |
Atazanawir (Atazanavir) | inne substancje przeciwwirusowe działające bezpośrednio na wirusy |
Cyklosporyna (Cyclosporine) | inhibitory kalcyneuryny |
Fenytoina (Phenytoin) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów |
Itrakonazol (Itraconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Karbamazepina (Carbamazepine) | leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe |
Ketokonazol (Ketoconazole) | przeciwgrzybicze pochodne imidazolu |
Klarytromycyna (Clarithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Ranolazyna (Ranolazine) | inne leki nasercowe |
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) | antybiotyki - INNE |
Rytonawir (Ritonavir) | inhibitory proteazy HIV |
Sakwinawir (Saquinavir) | przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy |
Telitromycyna (Telithromycin) | antybiotyki makrolidowe - makrolidy |
Werapamil (Verapamil) | leki blokujące kanały wapniowe - działające na mięsień sercowy |
Worykonazol (Voriconazole) | przeciwgrzybicze pochodne triazolu |
Substancja czynna: | Grupa farmakoterapeutyczna: |
---|---|
Dezogestrel (Desogestrel) | progestageny |
Drospirenon (Drospirenone) | progestageny |
Etonogestrel (Etonogestrel) | progestageny |
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) | estrogeny naturalne i syntetyczne |
Lewonorgestrel (Levonorgestrel) | progestageny |
Norgestimat (Norgestimate) | progesteron i gestageny |
Interakcje wemurafenibu z pożywieniem
Wchłanianie wemurafenibu z przewodu pokarmowego jest uzależnione od wielu czynników (m.in. pH posiłków, ich składu, perystaltyki jelit). Wiadomo, że posiłek bogaty w tłuszcze zwiększa jego biodostępność. Natomiast notoryczne przyjmowanie na pusty żołądek osłabia wchłanianie i ma niekorzystny wpływ na skuteczność terapii.
Wemurafenib 2,5 krotnie podnosi ekspozycję na kofeinę w organizmie gdyż hamuje jej metabolizm.
Wpływ wemurafenibu na prowadzenie pojazdów
Wemurafenib powoduje zmęczenie i zaburzenia widzenia. Nie należy prowadzić pojazdów i obsługiwać maszyn podczas występowania takich objawów.
Inne rodzaje interakcji
Jednoczesne stosowanie wemurafenibu z preparatami ziela dziurawca (Hypericum perforatum) indukuje jego metabolizm i może zmniejszać skuteczność leku.
Podczas stosowania wemurafenibu należy unikać ekspozycji na słońce. Konieczne jest noszenie odzieży ochronnej i stosowanie filtrów przeciwsłonecznych UVA/UVB o wysokim SPF (minimum 30).
Wpływ wemurafenibu na ciążę
Wiadomo, że wemurafenib przechodzi przez łożysko. Nie ma danych dotyczących stosowania go przez kobiety w ciąży.
Nie należy stosować tego leku podczas ciąży. Zaleca się stosowanie skutecznej antykoncepcji w trakcie stosowania leku oraz 6 miesięcy po zaprzestaniu terapii. Wemurafenib może zmniejszać skuteczność hormonalnych leków antykoncepcyjnych. Ewentualne podjęcie terapii podczas ciąży lekarz może rozważyć biorąc pod uwagę korzyści dla matki i ryzyko dla płodu.
Wpływ wemurafenibu na laktację
Nie należy karmić piersią potomstwa przyjmując jednocześnie wemurafenib.
Wpływ wemurafenibu na płodność
Nie badano wpływu wemurafenibu na płodność. Badania histopatologiczne narządów rozrodczych psów i szczurów nie wykazały zmian.
Skutki uboczne
- bóle kończyn
- oparzenia słoneczne
- zmiany skórne
- zwiększona aktywność gammaglutamylotransferazy
- Nieprawidłowe wyniki testów czynnościowych wątroby
- sucha skóra
- zmiany smaku
- rak kolczystokomórkowy skóry
- bóle pleców
- zmniejszenie apetytu
- uczucie zmęczenia
- nadwrażliwość na światło słoneczne
- bóle stawów
- łuszczenie się skóry
- obrzęki obwodowe
- gorączka
- nudności
- łysienie
- zaparcia
- kaszel
- biegunka
- ból głowy
- bóle mięśniowe
- świąd
- wysypka
- wymioty
- zwiększone stężenie kreatyniny we krwi
- rak podstawnokomórkowy
- nowe pierwotne ognisko czerniaka
- zapalenie podskórnej tkanki tłuszczowej
- zawroty głowy
- zespół erytrodyzestezji dłoniowo-podeszwowej
- porażenie nerwu twarzowego
- zapalenie oka (zapalenie naczyniówki oka)
- uczucie mrowienia i pieczenia rąk i stóp
- zapalenie cebulek włosów
- Zwiększenie aktywności fosfatazy zasadowej
- zapalenie stawów
- Zwiększenie stężenia bilirubiny
- wydłużenie odstępu QT
- Zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej
- trudności w oddychaniu
- Zapalenie naczyń krwionośnych
- uszkodzenie wątroby
- reakcje alergiczne
- neuropatia obwodowa
- zapalenie trzustki
- obrzęk twarzy
- neutropenia
- niedrożność żyły siatkówki
- rak płaskonabłonkowy w innej lokalizacji niż skóra
- ostre śródmiąższowe zapalenie nerek
- ostra martwica cewek nerkowych
- ciężkie reakcje skórne z wysypką, gorączką i zapaleniem narządów wewnętrznych jak wątroba i nerka
- pogorszenie istniejącego uprzednio nowotworu z mutacją RAS (gruczolakoraka trzustki, przewlekłej białaczki mielomonocytowej)
Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)
- Bardzo często
- (≥1/10)
- Często
- (≥1/100 do <1/10)
- Niezbyt często
- (≥1/1000 do <1/100)
- Rzadko
- (≥1/10 000 do < 1/1000)
- Bardzo rzadko
- (<1/10 000)
- Częstość nieznana
- Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych
Objawy przedawkowania wemurafenibu
Nie zaobserwowano dotąd przypadków przedawkowania. Nie istnieje specyficzna odtrutka.
Mechanizm działania wemurafenibu
Wemurafenib jest inhibitorem zmutowanej kinazy serynowo-treoninowej BRAF. W szczególności wykazującej skutki mutacji BRAF 600E. Blokując tę cząstęczkę wemurafenib zapobiega kaskadzie wewnątrzkomórkowej prowadzącej do niekontrolowanego namnażania komórek.
Wchłanianie wemurafenibu
Wemurafenib jest dobrze wchłaniany z przewodu pokarmowego, jednak jego dokładny profil wchłaniania nie jest do końca znany i jest zmienny pomiędzy pacjentami oraz w czasie.
Dystrybucja wemurafenibu
Objętość dystrybucji wemurafenibu wynosi 91-106L. Lek wiąże się prawie całkowicie (>99%) z białkami osocza.
Metabolizm wemurafenibu
Wemurafenib jest metabolizowany w wątrobie przez CYP3A4. Jego metabolity w osoczu stanowią 5% podanej dawki.
Wydalanie wemurafenibu
1% wemurafenibu jest wydalany z moczem, a 94% leku z kałem. Szacunkowy okres półtrwania wynosi około 52 godzin. Odnotowuje się znaczne jego odchylenia pomiędzy poszczególnymi pacjentami.