Telawancyna, Telavancinum - Zastosowanie, działanie, opis

Telawancyna jest wskazana do leczenia u osób dorosłych szpitalnego bakteryjnego zapalenia płuc (HAP) i respiratorowego bakteryjnego zapalenia płuc (VAP), u których istnieje podejrzenie, że zostały one spowodowane przez metycylinooporne szczepy Staphylococcus aureus (MRSA).

Telawancyna stosowana jest także do leczenia powikłanych zakażeń skóry i struktur skóry wywołanych przez bakterie Gram-dodatnie. Są to wrażliwe lub oporne na metycylinę szczepy Staphylococcus aureus, wrażliwe na wankomycynę Enterococcus faecalis i Streptococcus pyogenes, Streptococcus agalactiae i Streptococcus anginosus.

Telawancyna jest podawana w infuzji dożylnej. Nie można jej podawać w szybkich wstrzyknięciach typu bolus.

Dawka zwykle stosowana wynosi 10 mg/kg masy ciała raz na dobę, w czasie 7 - 21 dni.

Podeszły wiek pacjenta, otyłość, niewydolność nerek lub wątroby są wskazaniem do modyfikacji dawki.

Nie są dostępne dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania telawancyny u dzieci i młodzieży poniżej 18 roku życia.

Przeciwwskazaniem do stosowania telawancyny jest nadwrażliwość na substancję czynną oraz ostra niewydolność nerek, a także ciąża.

Telawancyna jest również zabroniona do stosowania u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek. Będą to osoby z  klirensem kreatyniny poniżej 30 ml/min, w tym także pacjentci poddawani hemodializie.

W badaniach klinicznych, przeprowadzonych wśród pacjentów z ostrą niewydolnością nerek lub wątroby, leczonych telawancyną dowiedziono, że śmiertelność w tej grupie jest bardzo wysoka. Z tego względu użycie telawancyny u takich osób jest bezwzględnie przeciwwskazane. 

U każdego pacjenta przyjmującego telawancynę należy kontrolować czynność nerek. Trzeba monitorować takie parametry jak stężenie kreatyniny w surowicy oraz objętość wydalanego moczu w celu wykrycia skąpomoczu lub bezmoczu. Badania muszą być przeprowadzane codziennie przez okres pierwszych 3 do 5 dni leczenia.

Konieczne jest zachowanie ostrożności przy przepisywaniu telawancyny pacjentom przyjmującym równocześnie leki o działaniu nefrotoksycznym, osobom z chorobami nerek lub współistniejącymi chorobami, które sprzyjają rozwojowi zaburzeń czynności nerek jak cukrzyca, zastoinowa niewydolność serca czy nadciśnienie.

Przy podaniu leków przeciwbakteryjnych z grupy glikopeptydów w szybkiej infuzji dożylnej, zaobserwowano objawy zespołu „czerwonego człowieka” objawiający się zaczerwienieniem górnej części ciała, występowaniem pokrzywki, świądu lub wysypki. Ograniczenie tych objawów można uzyskać wydłużając czas infuzji do jednej godziny.

Podczas terapii telawancyną obserwowano wystąpienie zjawiska alergii krzyżowej (w tym reakcji anafilaktycznej), u pacjentów, u których w przeszłości wystąpiła alergia na wankomycynę. Jeżeli wystąpi reakcja nadwrażliwości na telawancynę należy przerwać terapię.

Badania kliniczne dowiodły, że podawanie dawki telawancyny raz na dobę przez 3 kolejne dni powoduje wydłużenie odstępu QTcF. Należy zatem zachować ostrożność stosując telawancynę u pacjentów przyjmujących leki, które wydłużają odstęp QT.

U chorych z wrodzonym zespołem wydłużonego odstępu QT, ze zdiagnozowanym wydłużonym odstępem QTc, zdekompensowaną niewydolnością serca lub ciężkim przerostem mięśnia lewej komory serca należy rozważyć stosowność terapii telawancyną.

Podobnie jak w przypadku innych antybiotyków glikozydowych, w trakcie leczenia telawancyną, dowiedziono występowania ototoksyczności objawiającej się głuchotą i szumami usznymi. W przypadku wystąpienia zaburzeń słyszenia lub zaburzeń ucha wewnętrznego należy skontrolować pacjenta i zastanowić się nad zmianą terapii.

Podczas stosowania antybiotyków obserwowano nadmierny wzrost drobnoustrojów opornych na leczenie. Jeżeli w trakcie terapii dojdzie do nadkażenia, należy wdrożyć odpowiednią terapię.

U pacjentów, u których występuje biegunka w trakcie, lub krótko po zakończeniu leczenia telawancyną należy skontrować czy nie występuje u nich zapalenie jelita grubego lub rzekomobłoniaste zapalenie jelita grubego.

Jeżeli podejrzewa się u chorego zakażenie drobnoustrojami Gram-ujemnymi lub niektórymi rodzajami bakterii beztlenowych, należy do leczenia telawancyną dołączyć odpowiednie antybiotyki działające na te grupy drobnoustrojów.

Nie wykazano, aby telawancyna wchodziła w interakcje z pożywieniem.

Ze względu na ryzyko obniżenia skuteczności terapii i nasilenia działań niepożądanych łączenie telawancyny z alkoholem nie jest zalecane.

Po zastosowaniu telawancyny mogą wystąpić zawroty głowy, senność, splątanie, także problemy z  wyraźnym widzeniem.

Wykazano, że lek może mieć negatywny wpływ na kierowanie pojazdami mechanicznymi oraz obsługę maszyn.

W badaniach diagnostycznych obserwowano zwiększenie wartości międzynarodowego współczynnika znormalizowanego (INR) oraz wydłużenie skorygowanego odstępu QT w elektrokardiogramie, a także zwiększenie liczby eozynofilów i liczby neutrofilów.

Telawancyna wpływa także na wyniki testów: czasu kaolinowo-kefalinowego, czasu krzepnięcia po aktywacji (ACT) oraz testów aktywności czynnika Xa wykorzystujące wykrzepianie.

Podczas stosowania telawancyny odnotowano też zmienione wyniki testu paskowego do oznaczania ilościowego białka w moczu, ale także wyniki metod barwnikowych do oznaczania jakościowego (np. czerwony molibdenian pirogalolu)

Stosowanie telawancyny w czasie ciąży jest bezwzględnie przeciwwskazane. 

Brakuje danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania tego leku u kobiet ciężarnych, jednak przeprowadzone na zwierzętach badania wykazały szkodliwy wpływ na reprodukcję.

U kobiet w wieku rozrodczym, podczas leczenia muszą być stosowane skuteczne metody antykoncepcji.

Nie jest wiadome czy telawancyna przenika do mleka karmiącej kobiety, nie przeprowadzono także badań na zwierzętach.

Przed wdrożeniem leczenia u kobiety w okresie laktacji, musimy wziąć pod uwagę relację korzyści dla matki do ewentualnych zagrożeń dla płodu.

Dowiedziono, że telawancyna wpływa na liczbę i jakość plemników u samców gryzoni.

Nie wykazano jednak, aby lek ten wpływał negatywnie na płodność, dobieranie się w pary wśród zwierząt lub wczesną embriogenezę.

Nie jest znane ryzyko wpływu na płodność u ludzi.

Występowanie działań niepożądanych zgłoszono u 47,3% pacjentów, a u 5% z nich przerwano leczenie w związku z wystąpieniem ciężkich efektów ubocznych.

Najczęściej zgłaszane działania niepożądane obejmowały występowanie zakażeń grzybiczych, bezsenności, zaburzeń smaku.

Pacjenci skarżyli się często na silne bóle i zawroty głowy, nudności i wymioty, zaparcia lub biegunkę,  świąd, wysypkę, a także zmęczenie i dreszcze.

W testach diagnostycznych obserwowano zwiększenie aktywności aminotransferazy alaninowej i asparaginianowej, ostrą niewydolność nerek, zwiększenie stężenia kreatyniny we krwi oraz spieniony mocz.

Niezbyt często odnotowywano zakażenia i zarażenia pasożytnicze jak zapalenie okrężnicy wywołane przez Clostridium difficile i zakażenie dróg moczowych.

W obrębie układu nerwowego obserwowano: brak smaku, migrenę, parestezje, omamy węchowe, senność i drżenie. 

W obrębie narządów zmysłów pacjenci skarżyli się na: podrażnienie oka i niewyraźne widzenie, a także szumy uszne.

W obrębie serca i układu krwionośnego odnotowano: uderzenia gorąca, nadciśnienie lub niedociśnienie tętnicze, zapalenie żył, a także migotanie przedsionków, bradykardię, niewydolność zastoinową serca, kołatanie serca, częstoskurcz zatokowy, skurcz dodatkowy nadkomorowy lub komorowy.

Niezbyt często chorzy obserwowali u siebie duszność, czkawkę, przekrwienie nosa, ból gardła i krtani,  ale też ból brzucha, suchość w jamie ustnej, dyspepsję, wzdęcia oraz niedoczulicę okolicy ust.

W obrębie zaburzeń skóry i tkanki podskórnej występowały: rumień, obrzęk twarzy, nadmierne pocenie się i pokrzywka.

Niezbyt często występowały też zaburzenia mięśniowo-szkieletowe takie jak: ból stawów, ból pleców, skurcz mięśni lub ból mięśni.

W obrębie układu moczowego występowało: podwyższenie stężenia mocznika we krwi, bolesne oddawanie moczu, krwiomocz, mikroalbuminuria, skąpomocz, częstomocz, zaburzenia czynności nerek oraz nietypowy zapach oddawanego moczu.

Po podaniu telawancyny w infuzji pacjentowi towarzyszyło często osłabienie, złe samopoczucie, ból w klatce piersiowej pochodzenia innego niż sercowe, obrzęk kończyn, ból, gorączka oraz zespół „czerwonego człowieka".

Przedawkowanie telawancyny wiąże się z wystąpieniem u pacjenta takich dolegliwości jak: zaburzenia smaku, wystąpienie nudności i wymiotów, rumień w miejscu podania, ból głowy, wysypka plamkowa i zespół „czerwonego człowieka”.

Telawancyna należy do grupy bakteriobójczych lipoglikopeptydów. Jest ona aktywna przeciwko szerokiemu zakresowi bakterii Gram-dodatnich. Telawancyna zapobiega polimeryzacji prekursora (kwasu N-acetylomuraminowego i N-acetyloglukozaminy) do peptydoglikanu i późniejszemu sieciowaniu.  W rezultacie następuje zahamowanie syntezy ściany komórkowej bakterii.

Ponadto telawancyna wiąże się z błonami komórek bakteryjnych przez co zaburza potencjał błonowy i przepuszczalność komórek. W rezultacie dochodzi do depolaryzacji potencjału błonowego i zahamowania syntezy białek, RNA oraz lipidów.

Telawancyna ma niską biodostępność i jest rozmieszczana w ograniczonym stopniu.

Stopień wiązania tewalancyny z białkami osocza ludzkiego wynosi około 90%, głównie wiąże się ona z albuminami surowicy. Nie ma to wpływu na jej działanie przeciwbakteryjne.

Przeprowadzone badania in vitro wykazały, że telawancyna może być metabolizowana przez  liczne cytochromy z wykluczeniem układu enzymatycznego cytochromu P450. Jednym z metabolitów powstałym na drodze hydroksylacji jest THRX-651540.

Usuwanie telawancyny drogą nerkową stanowi jej główną drogę eliminacji. Ponad 80% jest wydalane z moczem w postaci niezmienionej, a mniej niż 20% w postaci hydroksylowanych metabolitów (przy dawce 10 mg / kg).

Mniej niż 1% telawancyny wydalane jest z kałem.