Eksemestan, Exemestanum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o eksemestanie

Rok wprowadzenia na rynek
1999
Substancje aktywne
eksemestan
Działanie eksemestanu
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
Postacie eksemestanu
tabletki podjęzykowe
Układy narządowe
układ endokrynny (dokrewny)
Specjalności medyczne
Onkologia kliniczna
Rys historyczny eksemestanu

W latach 70. XX wieku równocześnie trwały badania nad tamoksifenem oraz aminoglutetimidem-pierwszym inhibitorem aromatazy. Jak się później okazało, dopiero nowsza, trzecia generacja inhibitorów aromatazy, do których należał m.in. letrozol, anastrazol i eksemestan, okazały się bardziej obiecujące w walce z rakiem piersi.

Produkt leczniczy zawierający eksemestan został po raz pierwszy zarejestrowany  w październiku 1999 roku w Stanach Zjednoczonych przez Pharmacia & Upjohn Inc. pod nazwą Aromasin. Rok później nastąpiła jego rejestracja w Kanadzie. Od 2011 roku regularnie wchodzą na rynek leki generyczne zawierające eksemestan.

Wzór sumaryczny eksemestanu

C20H24O2

Spis treści

Wybrane produkty lecznicze dopuszczone do obrotu w RP zawierające eksemestan

Wskazania do stosowania eksemestanu

Eksemestan jest stosowany jako uzupełnienie terapii u pacjentek po menopauzie z inwazyjnym wczesnym rakiem piersi po około 2-3 latach stosowania leczenia uzupełniającego tamoksifenem oraz w leczeniu zaawansowanego raka piersi u pacjentek po menopauzie (wywołanej leczeniem lub naturalnej), u których choroba rozwinęła się po zastosowaniu terapii przeciwestrogenowej. Warunkiem koniecznym skuteczności eksemestanu u kobiet jest obecność receptorów estrogenowych w tkance guza.

Dawkowanie eksemestanu

Doustnie jedna tabletka (25 mg) na dobę, najlepiej po posiłku. W przypadku pacjentek z wczesnym rakiem piersi leczenie eksemestanem prowadzi się do końca pięcioletniej skojarzonej, hormonalnej terapii uzupełniającej, gdzie stosuje się najpierw tamoksyfen a później eksemestan. Gdy dojdzie do nawrotu guza, należy zakończyć terapię wcześniej. W przypadku pacjentek z zaawansowanym rakiem piersi leczenie eksemestanem prowadzi się do momentu stwierdzenia wyraźnej progresji guza. Stosowanie leku u dzieci i młodzieży nie jest zalecane. W przypadku pacjentek z niewydolnością wątroby lub nerek nie jest wymagana zmiana dawkowania.

Przeciwskazania do stosowania eksemestanu

Eksemestan przeciwwskazany jest u pacjentek z nadwrażliwością na substancję czynną, będących przed menopauzą, w ciąży lub karmiących piersią.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania eksemestanu

Eksemestanu nie należy podawać kobietom przed menopauzą. Z tego względu, przed rozpoczęciem terapii konieczne jest oznaczenie poziomu hormonów płciowych, aby potwierdzić, że pacjentka przeszła już menopauzę.

Eksemestan należy ostrożnie stosować u pacjentek z zaburzeniami czynności nerek i wątroby.

Eksemestan, jako związek silnie obniżający stężenie estrogenów, może przyczyniać się do zmniejszenia gęstości mineralnej kości oraz zwiększenia częstości złamań. Przed rozpoczęciem terapii eksemestanem należy ocenić gęstość mineralna kości, szczególnie u pacjentek z osteoporozą lub z grupy wysokiego ryzyka.

Ze względu na częste występowania ciężkiego niedoboru witaminy D3 u kobiet z wczesnym rakiem piersi, przed wdrożeniem terapii eksemestanem zaleca się  oznaczenie jej stężenia u pacjentek, a następnie zalecić odpowiednią suplementację.

Przeciwwskazania eksemestanu do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Eksemestanu nie należy łączyć z ryfampicyną.

Eksemestanu nie powinno się stosować jednocześnie z lekami, które zawierają estrogeny, ponieważ mogą osłabić jego działanie farmakologiczne.

Interakcje eksemestanu z innymi substancjami czynnymi

Zwiększenie metabolizmu eksemestanu i zmniejszenie skuteczności jego działania.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ryfampicyna (Rifampicin (rifampin)) antybiotyki - INNE
Zwiększenie metabolizmu eksemestanu i zmniejszenie skuteczności jego działania.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Fenytoina (Phenytoin) leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe i stabilizujące błony neuronów
Zwiększenie metabolizmu eksemestanu i zmniejszenie skuteczności jego działania.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Karbamazepina (Carbamazepine) leki przeciwpadaczkowe - blokujące kanały sodowe
Zmniejszenie skuteczności działania eksemestanu.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Estriol (Estriol) estrogeny naturalne i syntetyczne
Etynyloestradiol (Ethinylestradiol) estrogeny naturalne i syntetyczne

Interakcje eksemestanu z pożywieniem

Nie potwierdzono interakcji z pożywieniem, jednak wykazano, ze stosowanie eksemestanu z pożywieniem zwiększa dostępność biologiczną leku o 40%.

Interakcje eksemestanu z alkoholem

Brakuje danych na temat interakcji eksemestanu z alkoholem, nie zaleca się jednak spożywania napojów alkoholowych podczas terapii.

Wpływ eksemestanu na prowadzenie pojazdów

Ze względu na działania niepożądane, występujące po eksemestanie, takie jak senność, astenia oraz zawroty głowy, nie jest wskazane obsługiwanie maszyn ani prowadzenie pojazdów podczas terapii.

Inne rodzaje interakcji

Ziele dziurawca (Hypericum perforatum) może zmniejszać skuteczność eksemestanu.

Wpływ eksemestanu na ciążę

Stosowanie eksemestanu u kobiet w ciąży jest przeciwwskazane. Brakuje badań klinicznych przeprowadzanych na ciężarnych, ale badania przeprowadzone na zwierzętach wykazały toksyczne działanie na zarodki.

Wpływ eksemestanu na laktację

Brakuje badań potwierdzających przenikanie eksemestanu do mleka matki. Nie należy stosować tego leku u kobiet karmiących piersią.

Wpływ eksemestanu na płodność

Inhibitory aromatazy, do których należy eksemestan, powinny być stosowane tylko u kobiet po menopauzie. Wynika to z tego, że stosowanie substancji z tej grupy u kobiet w wieku przedmenopauzalnym wpływa na obwodową konwersję do estrogenów i może powodować hiperstymulację jajników, a w konsekwencji zaburzenie równowagi hormonalnej.

Skutki uboczne

bezsenność
ból głowy
nudności
wzmożona potliwość
uderzenia gorąca
bóle stawów
uczucie zmęczenia
bóle mięśniowo-szkieletowe
biegunka
bóle brzucha
depresja
dyspepsja
łysienie
osteoporoza
wymioty
wysypka
zaparcia
zawroty głowy
jadłowstręt
obrzęki obwodowe
wzrost ryzyka złamań
ból
zespół cieśni nadgarstka
senność
osłabienie
leukopenia
trombocytopenia

Działania niepożądane zostały podzielone ze względu na częstotliwość występowania u pacjentów. (Klasyfikacja MdDRA)

Bardzo często
(≥1/10)
Często
(≥1/100 do <1/10)
Niezbyt często
(≥1/1000 do <1/100)
Rzadko
(≥1/10 000 do < 1/1000)
Bardzo rzadko
(<1/10 000)
Częstość nieznana
Nie można ocenić na podstawie dostępnych danych

Objawy przedawkowania eksemestanu

W badaniach klinicznych, w którym podano 30 krotnie wyższą dawkę dobową eksemestanu, nie zauważono objawów przedawkowania.  Nie jest znana pojedyncza dawka eksemestanu mogąca zagrażać życiu.  Nie istnieje swoista odtrutka, a w przypadku przedawkowania zaleca się leczenie objawowe.

Mechanizm działania eksemestanu

Eksemestan hamuje aromatazę, enzym który bierze udział w przekształcaniu androgenów w estrogeny u kobiet. Aromataza przekształca eksemestan w substancję czynną, która wiąże się z enzymem. W konsekwencji zmniejsza się stężenie estrogenów i podziały hormonozależnych komórek nowotworowych sutka.

Wchłanianie eksemestanu

Eksemestan szybko wchłania się po podaniu doustnym, a z przewodu pokarmowego wchłania się znaczna część dawki. Badania u szczurów i psów wykazały biodostępność eksemestanu na poziomie tylko 5%. U ludzi nie jest znana całkowita biodostępność. Lek podany w dawce 25 mg osiąga w osoczu po dwóch godzinach maksymalne stężenie, wynoszące 18ng/ml. Przyjmowanie leku razem z pokarmem zwiększa jego dostępność biologiczną o 40%.

Dystrybucja eksemestanu

Eksemestan wiąże się z białkami osocza w 90% niezależnie od stężenia. Lek i jego metabolity nie wiążą się z czerwonymi krwinkami. Nie wykazano, aby eksemestan kumulował się w organizmie w niespodziewany sposób po wielokrotnym podaniu.

Metabolizm eksemestanu

W metabolizmie eksemestanu bierze udział izoenzym CYP 3A4 oraz aldoketoreduktaza. Klirens eksemestanu bez korekty uwzględniającej dostępność biologiczną po podaniu doustnym wynosi 500 l/h. Metabolity eksemestanu są nieaktywne lub wykazują słabsze hamujące działanie aromatazy niż związek macierzysty.

Wydalanie eksemestanu

Z moczem wydalany jest 1% dawki w postaci niezmienionej. Badania wykazały, że w ciągu tygodnia po podaniu leku równe ilości eksemestanu są wydalane z moczem i z kałem. Okres półtrwania leku wynosi 24 godziny.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij