Mitomycyna, Mitomycinum - Zastosowanie, działanie, opis

Podstawowe informacje o mitomycynie

Rok wprowadzenia na rynek
2014
Substancje aktywne
mitomycyna
Działanie mitomycyny
przeciwnowotworowe (cytostatyczne, cytotoksyczne)
Postacie mitomycyny
proszek do sporządzania roztworu do infuzji, proszek do sporządzenia roztworu do wstrzykiwań
Układy narządowe
układ moczowy, układ oddechowy, układ płciowy żeński, układ pokarmowy (trawienny)
Specjalności medyczne
Medycyna paliatywna, Onkologia kliniczna
Rys historyczny mitomycyny

Mitomycyna została wprowadzona na rynek decyzją Swissmedic (The Swiss Agency for Therapeutic Products, Szwajcarska Agencja Produktów Leczniczych) w 2014 roku. Podmiotem odpowiedzialnym był Curatis AG.

Wzór sumaryczny mitomycyny

C15H18N4O5

Spis treści

Wskazania do stosowania mitomycyny

Mitomycyna wykazuje działanie przeciwnowotworowe. Stosowana jest jako chemioterapia jednoskładnikowa lub jako składnik programów wielolekowych w przypadku nowotworów żołądka, trzustki, piersi i płuc oraz w obrębie miednicy (rak szyjki macicy i pęcherza moczowego). Leczy się również mitomycyną nowotwory zlokalizowane w obrębie głowy, szyi i wszystkich niewymienionych wskazaniach jeśli lekarz uzna to za słuszne.

Dawkowanie mitomycyny

Mitomycyna podawana może być dożylnie, dotętniczo lub do pęcherza moczowego.

Sposób leczenia zależy od rodzaju nowotworu. Mitomycyna może być stosowana w terapii wielolekowej lub jako chemioterapia jednoskładnikowa. Dawka musi być dostosowana do wieku, stanu chorego, masy ciała oraz chorób towarzyszących.

Maksymalna dawka dobowa mitomycyny w terapii jednoskładnikowej nie powinna przekraczać 80 mg/mpowierzchni ciała. W przypadku terapii wielolekowej stosowane dawki są znacznie niższe.

Przed podaniem mitomycynę rozpuszcza się w fizjologicznym roztworze chlorku sodu (0,9% NaCl). Mitomycyna nie powinna być podawana we wstrzyknięciach mieszanych. Pozostałe leki stosowane w przypadku chemioterapii wieloskładnikowej powinny być podawane oddzielnie.

Przeciwskazania do stosowania mitomycyny

Przeciwwskazaniem do stosowania jest nadwrażliwość na mitomycynę, pancytopenia (obniżona ilość erytrocytów, limfocytów oraz trombocytów), izolowana leukopenia, małopłytkowość, skazy krwotoczne oraz zakażenia o ciężkim przebiegu.

Do przeciwwskazań zalicza się również zaburzenia wentylacji, zaburzenia czynności wątroby lub nerek, ogólny zły stan zdrowia, przeprowadzana radioterapia lub stosowanie innych cytostatyków.

Leku nie należy stosować u kobiet w ciąży oraz karmiących piersią.

Specjalne ostrzeżenia i środki ostrożności dotyczące stosowania mitomycyny

Mitomycyna wykazuje działanie mielotoksyczne, z tego względu należy zachować szczególną ostrożność w trakcie stosowania innych leków wykazujących takie działanie oraz w trakcie radioterapii. Konieczna jest częsta kontrola morfologii krwi w trakcie i po zakończeniu leczenia.

Wstrzyknięcie mitomycyny pozanaczyniowo powoduje rozległą martwicę tkanek.. Bardzo ważne jest aby lek był podany donaczyniowo i najwolniej jak to możliwe aby uniknąć kontaktu mitomycyny z innymi tkankami. Podczas podawania dopęcherzowego należy zachować szczególną ostrożność ze względu na ryzyko zwapnienia lub martwicy tkanek.

Szczególną ostrożność podczas stosowania mitomycyny należy zachować u osób ze skłonnością do krwawień, u osób starszych, u których fizjologicznie wydolność narządów jest gorsza oraz u chorych w wieku rozrodczym.

Należy pamiętać, że stosowanie mitomycyny może zaostrzyć przebieg współistniejącego zakażenia, a u chorych cierpiących na ospę wietrzną może dojść do zgonu, w wyniku zaburzeń ogólnoustrojowych.

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. W trakcie leczenia zalecana jest kontrola czynności tych narządów oraz dostosowanie dawki mitomycyny w zależności od otrzymanych wyników badań.

Przeciwwskazania mitomycyny do łączenia z innymi substancjami czynnymi

Stosowanie mitomycyny i innymi substancjami cytotoksycznymi nasila działania niepożądane mitomycyny.

Należy zachować ostrożność podczas leczenia mitomycyną oraz bleomycyną lub alkaloidami barwinka różyczkowego (winkrystyna, winblastyna, windezyna) ponieważ może wystąpić duszność i skurcz oskrzeli.

Nie należy szczepić żywymi szczepionkami pacjentów leczonych mitomycyną.

Interakcje mitomycyny z innymi substancjami czynnymi

Duszność, skurcz oskrzeli.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Bleomycyna (Bleomycin) antybiotyki cytostatyczne
Winblastyna (Vinblastine) alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi
Winkrystyna (Vincristine) alkaloidy barwinka (Vinca) i analogi
Zwiększone ryzyko zespołu hemolityczno-mocznicowego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Fluorouracyl (Fluorouracil) antymetabolity pirymidyny
Tamoksyfen (Tamoxifen) SERM - selektywne modulatory receptora estrogenowego
Zniesienie działania mitomycyny.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Witamina B6 (Pirydoksyna) (Vitamin b6 (pyridoxine)) witaminy z grupy B
Nasilenie działania kardiotoksycznego.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Doksorubicyna (Doxorubicin) antybiotyki cytostatyczne
Epirubicyna (Epirubicin) antybiotyki cytostatyczne
Ryzyko obniżenia wydolności nerek.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Takrolimus (Tacrolimus) inhibitory kalcyneuryny
Acyklowir (Acyclovir) przeciwwirusowe nukleozydy i nukleotydy
Zmniejszenie liczby białych i czerwonych krwinek oraz płytek krwi. Zwiększone ryzyko anemii, krwawień oraz infekcji.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Bendamustyna (Bendamustine) cytostatyki alkilujące
Idarubicyna (Idarubicin) antybiotyki cytostatyczne
Klofarabina (Clofarabine) antymetabolity, analogi puryn
Topotekan (Topotecan) inne leki przeciwnowotworowe
Zaburzenia funkcjonowania nerek.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Cisplatyna (Cisplatin) inne leki przeciwnowotworowe
Zwiększone ryzyko krwawień.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Dalteparyna (Dalteparin) leki przeciwzakrzepowe - heparyna, heparynoidy i pochodne
Zaburzenia morfologii krwi.
Substancja czynna: Grupa farmakoterapeutyczna:
Ramipryl (Ramipril) inhibitory konwertazy angiotensyny - ACEI

Wpływ mitomycyny na prowadzenie pojazdów

Stosowanie mitomycyny może powodować nudności i wymioty, prowadzące do znacznego wydłużenia czasu reakcji. Z tego powodu stwierdza się, że zdolność do prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz obsługa maszyn w trakcie przyjmowania leku może być upośledzona.

Inne rodzaje interakcji

Stosowanie mitomycyny podczas równoczesnego prowadzenia radioterapii nasila toksyczny wpływ leku na szpik kostny.

Wpływ mitomycyny na ciążę

Nie zaleca się stosowania mitomycyny u pacjentek w ciąży. 

W badaniach na zwierzętach wykazano mutagenny oraz teratogenny wpływ mitomycyny, która może powodować upośledzenie rozwoju zarodka.

Wpływ mitomycyny na laktację

Zaleca się, aby przed rozpoczęciem leczenia pacjentka zakończyła karmienie piersią.

Przypuszcza się, że mitomycyna przenika do mleka matki.

Wpływ mitomycyny na płodność

Mitomycyna wykazuje działanie genotoksyczne. Ze względu na szkodliwe działanie na gonady nie zaleca się stosowania leku u dzieci i młodzieży.

U pacjentów dojrzałych płciowo w trakcie trwania leczenia oraz 6 miesięcy po jego zakończeniu zaleca się stosowanie skutecznej antykoncepcji.

Ponieważ stosowanie mitomycyny może doprowadzić do nieodwracalnej niepłodności należy rozważyć oddanie nasienia przed rozpoczęciem leczenia.

Inne możliwe skutki uboczne

Mitomycyna wykazuje szereg działań niepożądanych, do których zaliczyć należy przede wszystkim zahamowanie czynności szpiku kostnego, leukopenie, małopłytkowość, nudności, wymioty, śródmiąższowe zapalenie płuc i upośledzenie czynności nerek.

Ze strony przewodu pokarmowego donoszono również o wystąpieniu zapalenia jamy ustnej, biegunki, jadłowstrętu.

Ponadto podczas stosowania mitomycyny może wystąpić:

  • niedokrwistość hemolityczna;
  • ciężka reakcja alergiczna;
  • niewydolność serca, duszność, nadciśnienie płucne;
  • choroba żylno-okluzyjna płuc lub wątroby;
  • niewydolność wątroby i żółtaczka;
  • kontaktowe zapalenie skóry i wysypka alergiczna;
  • łysienie;
  • podwyższone stężenie kreatyniny we krwi;
  • nasilenie infekcji bakteryjnych oraz wirusowych;
  • sepsa;
  • ostra białaczka, ostra białaczka szpikowa.

Ponad to w miejscu podania może pojawić się owrzodzenie skóry, zaczerwienienie, stwardnienie, ból, zapalenie żył, martwica tkanek.

Objawy przedawkowania mitomycyny

Działanie toksyczne mitomycyny może wystąpić nawet 2 tygodnie po podaniu. W przypadku przyjęcia zbyt dużej dawki mitomycyny należy spodziewać się toksycznego wpływu na szpik kostny, prowadzącego do pancytopenii. Ponadto w wyniku przedawkowania mitomycyny może dojść do przyspieszenia czynności serca, nagłego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi oraz innych objawów wstrząsu. Może wystąpić gorączka, nudności i wymioty.

Mechanizm działania mitomycyny

Mitomycyna posiada działanie przeciwnowotworowe. Podawana jest w formie nieaktywnej, przekształcana jest do formy biologicznie czynnej w surowicy krwi lub wewnątrzkomórkowo.

Mechanizm działania mitomycyny polega na alkilowaniu DNA, fragmentacji nici DNA, zahamowaniu syntezy DNA i RNA oraz zahamowaniu syntezy białek, co w efekcie prowadzi do śmierci komórki nowotworowej. Wpływ środka alkilującego jest dużo większy na komórki dzielące się, niż na komórki w fazie spoczynku.

W przypadku zastosowanie wysokich dawek mitomycyny dodatkowo dochodzi do uwalniania wolnych rodników nadtlenkowych, które wywołują pęknięcia i fragmentację nici DNA.

Wchłanianie mitomycyny

Mitomycynę wprowadza się bezpośrednio do krążenia ogólnego (podanie dożylne lub dotętnicze).

W przypadku podania dopęcherzowego mitomycyna charakteryzuje się niskim stopniem wchłaniania.

Dystrybucja mitomycyny

Mitomycyna ulega szybkiej dystrybucji. Osiąga wysokie stężenie w tkankach serca, płuc, nerek, przewodu pokarmowego, w mięśniach oraz w płynach wysiękowych. 

Mitomycyna nie przenika bariery krew-mózg.

Po podaniu dopęcherzowym mitomycyna przenika w głąb ścian pęcherza moczowego.

Metabolizm mitomycyny

Głównym miejscem metabolizmu mitomycyny jest wątroba, częściowo metabolizm zachodzi w innych tkankach. W związku z metabolizmem wątrobowym stwierdza się obecność dużej ilości mitomycyny w pęcherzyku żółciowym.

Wydalanie mitomycyny

Po podaniu dożylnym mitomycyna ulega szybkiej eliminacji. Okres półtrwania w surowicy krwi jest krótki i waha się w zależności od dawki.

Eliminacja leku zależna jest głównie od eliminacji w wątrobie, wydalanie drogą nerkową jest nieznaczne. Stwierdza się, że około 10% mitomycyny jest wydalane w postaci niezmienionej z moczem.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij