Smog na ulicach miast
Ewelina Sochacka

Smog zwiększa ryzyko zawału serca u kobiet – nowe badanie polskich naukowców

Naukowcy z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku przez 9 lat prowadzili obserwacje dotyczące związku zanieczyszczeń powietrza w kilku województwach na wschodzie Polski z występowaniem chorób układu sercowo-naczyniowego. Okazało się, że tzw. polski smog zwiększa ryzyko zawału serca i udaru, szczególnie w przypadku kobiet w młodym i średnim wieku.

  1. „Polski smog” a choroby układu krążenia – nowe badanie
  2. „Polski smog” prowadzi do chorób układu krążenia
  3. Aplikacja oszacuje ryzyko chorób serca

„Polski smog” a choroby układu krążenia – nowe badanie

Zespół naukowców pod kierunkiem dr. hab. Łukasza Kuźmy z Kliniki Kardiologii Inwazyjnej Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku przeprowadził badania dotyczące związku zanieczyszczenia powietrza z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Analiza objęła 8 mln mieszkańców pięciu województw znajdujących się na wschodzie Polski: warmińsko-mazurskiego, podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego oraz świętokrzyskiego (dane zbierano w latach 2011-2020). W pracy, której wyniki opublikowano w czasopiśmie „The Lancet”, podkreślono, że zanieczyszczenie powietrza to nie tylko problem dużych miast.

Dla potrzeb badania uczeni zdefiniowali nowy rodzaj zanieczyszczenia powietrza powstający „wokół komina” i nazwali go „polskim smogiem”. Ma on specyficzny skład fizykochemiczny, dlatego też różni się od innych znanych rodzajów smogu:

  • smog londyński – nazywany smogiem kwaśnym, przeważają w nim pył i tlenki siarki; jest on charakterystyczny dla umiarkowanej strefy klimatycznej, występuje głównie od listopada do stycznia;
  • smog typu Los Angeles – znany też jako smog fotochemiczny lub troposferyczny, jego skład to przede wszystkim gazy (tlenki węgla, tlenki azotu i węglowodory), powstaje na skutek zanieczyszczeń komunikacyjnych i jest charakterystyczny dla stref subtropikalnych (choć występuje także na innych obszarach, m.in. w Polsce).
„Polski smog” jest spotykany głównie na terenach wiejskich i w małych miastach, formuje się w czasie mroźnych wyżów. W jego składzie znajdują się przede wszystkim bardzo drobne pyły zawieszone oraz węglowodory aromatyczne – o średnicy nieprzekraczającej 2,5 μm. Dlatego też może on bezpośrednio uszkadzać układ naczyniowy.

„Polski smog” prowadzi do chorób układu krążenia

Ponieważ „polski smog” zawiera bardzo małe cząsteczki, jest bardziej toksyczny dla układu krążenia niż inne rodzaje zanieczyszczeń powietrza. Jak mówi jeden z autorów omawianego badania, tak drobne pyły są w stanie penetrować śródbłonek płuc i działać prozapalnie w całym organizmie. Ekspozycja na tzw. polski smog może przyczyniać się do rozwoju miażdżycy, zaburzeń rytmu serca i nadciśnienia tętniczego. Z kolei te schorzenia, przy istniejących czynnikach ryzyka, takich jak otyłość, brak aktywności fizycznej czy cukrzyca, mogą prowadzić do wystąpienia zawału serca bądź udaru mózgu. Badanie pokazało, że bardziej podatne na negatywne skutki ekspozycji na smog są kobiety w młodym oraz średnim wieku.

W analizowanym okresie naukowcy odnotowali 63 154 hospitalizacje i 5921 zgonów wewnątrzszpitalnych z powodu STEMI (zawał serca z uniesieniem odcinka ST) oraz 76 543 hospitalizacji i 4079 zgonów wewnątrzszpitalnych z powodu NSTEMI (zawał serca bez uniesienia odcinka ST). Według badaczy w ciągu kolejnych 10 lat około 25 tys. zdarzeń sercowo-naczyniowych można będzie uniknąć (uwzględniając tylko wschodnią część naszego kraju), jeśli zanieczyszczenia powietrza zostaną ograniczone do norm ustalonych przez WHO.

Powiązane produkty

Aplikacja oszacuje ryzyko chorób serca

Białostoccy naukowcy chcą w przyszłości opracować narzędzie online, którego zadaniem byłoby oszacowanie ryzyka wystąpienia chorób układu krążenia. Aplikacja poddawałaby analizie nie tylko wiek, płeć i dane medyczne, ale także wskaźnik o nazwie „pyłolata” (ePM-years) określający długotrwały poziom obciążenia zanieczyszczeniem powietrza i jego wpływ na ryzyko sercowo-naczyniowe.

  1. Ł. Kuźma i in., Effect of air pollution exposure on risk of acute coronary syndromes in Poland: a nationwide population-based study (EP-PARTICLES study), „The Lancet Regional Health - Europe”, 2024 nr 41.
  2. J. Morga, Polski smog ma wyjątkowy skład fizykochemiczny. Ekspert o tym, dla kogo jest szczególnie niebezpieczny, [online] https://www.pap.pl/aktualnosci/polski-smog-ma-wyjatkowy-sklad-fizykochemiczny-ekspert-o-tym-dla-kogo-jest-szczegolnie [dostęp:] 15.05.2024.
  3. Smog londyński, [online] https://goodair.pl/blog/smog-londynski-co-to [dostęp:] 15.05.2024.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

logo Telemedi

Usługę zdalnej konsultacji z lekarzem świadczy Telemedi.
Regulamin świadczenia usługi dostępny jest tutaj.