Ostropest plamisty - Sylibum marianum - zastosowanie, działanie i opis
Spis treści:
Czym jest ostropest plamisty
Ostropest plamisty jest rośliną jednoroczną pochodzącą z obszaru śródziemnomorskiego.
Obecnie rozprzestrzenił się w wielu rejonach świata (tereny Afryki, Australii, Ameryki Północnej i Południowej) poza miejscem swojego pierwotnego występowania. W Polsce bywa spotykany w uprawach roślin leczniczych, a także ozdobnych.
Ostropest plamisty jest często mylony z bardzo podobnym wizualnie rodzajem Ostów należących do tej samej rodziny botanicznej – Astrowate (Asteraceae).
Surowiec leczniczy stanowi owoc ostropestu, którego zbiory przypadają na przełomie sierpnia i września. Dojrzałe koszyczki ostropestu są suszone w miejscu zacienionym, w lekkim przewiewie.
Działanie i właściwości lecznicze ostropestu plamistego
Ostropest plamisty znany jest przede wszystkim ze swoich silnych właściwości:
- odtruwających
- ochronnych na hepatocyty (komórki wątroby)
- pobudzających regenerację wątroby
- protekcyjnych na miąższ wątroby względem niektórych trucizn
Wyjątkowo dobre rezultaty uzyskiwano w przypadku zatruć muchomorami, a także u alkoholików z rozwiniętą marskością wątroby.
Wyciągi wodne lub alkoholowe z owoców ostropestu plamistego od dawna były stosowane w różnego rodzaju krwawieniach (m. in. z dróg rodnych oraz w krwawieniach wewnętrznych) ze względu na właściwości uszczelniające i niewielkie działanie obkurczające ściany naczyń krwionośnych.
Substancje zawarte w ostropeście:
- wykazują aktywność antyoksydacyjną (przeciwutleniającą)
- usuwają wolne rodniki
- przyczyniają się do utrzymania wysokiego poziomu glutationu (biorącego udział w usuwaniu toksyn) w wątrobie
- obniżają poziom cholesterolu
- ograniczają procesy utleniania lipidów
- hamują biosyntezę mediatorów prozapalnych
- działają przeciwzapalnie
Dowiedziono, że główna frakcja występująca w owocach ostropestu plamistego, nazywana sylimaryną wykazuje również korzystny, ochronny wpływ na miąższ nerek.
Przetwory z owoców ostropestu wykazują również właściwości wspomagające trawienie oraz poprawiające łaknienie.
Ze względu na to, że olej ostropestowy zawiera znaczą ilość nienasyconych kwasów tłuszczowych, stał się on przedmiotem zainteresowania wytwórców kosmetyków.
Według informacji producentów, kompleks flawonolignanów w kremach:
- zmniejsza zaczerwienienia
- rozjaśnia cerę
- poprawia zdolności regeneracyjne skóry
Zastosowanie ostropestu plamistego
- Uszkodzenia komórek wątroby
- Marskość wątroby
- Przewlekłe choroby wątroby
- Zwyrodnienie tłuszczowe wątroby
- Wirusowe zapalenie wątroby (WZW)
- Przebyta żółtaczka zakaźna
- Profilaktyka i leczenie uszkodzeń wątroby spowodowanych toksynami
- Zaburzenia trawienia
- Brak łaknienia
- Wzdęcia
- hipercholesterolemia
- Krwawienia z nosa
- Krwawienia z żylaków odbytu, krwawienia maciczne
- Krwawienia z jelita grubego
Sposoby użycia ostropestu plamistego
Odwar z owoców ostropestu
½ - 1 łyżeczkę rozdrobnionych owoców ostropestu plamistego zalewamy 1 szklanką chłodnej wody i doprowadzamy do wrzenia, gotujemy pod przykryciem przez 5 - 7 minut, a następnie pozostawiamy na 15 minut, po czym przecedzamy do termosu.
- Jako środek hamujący krwawienie pić co godzinę po 1 łyżce
- Jako środek ochronny na wątrobę pić ½ szklanki odwaru 2 razy dziennie po jedzeniu
- Jako środek ochronny na naczynia pić ½ szklanki odwaru 2 razy dziennie po jedzeniu
Maksymalna dawka dobowa owoców ostropestu stosowanych doustnie wynosi 12-15g.
Możliwe skutki uboczne
W zalecanych dawkach leczniczych ostropest nie wykazuje działania szkodliwego
nawet przy długotrwałym stosowaniu. W trakcie stosowania możliwe jest wystąpienie zaburzeń żołądkowo- jelitowych. Sporadycznie obserwowane jest łagodne działanie przeczyszczające.
W przypadku wystąpienia innych objawów niepożądanych, należy poinformować o nich lekarza.
Ostrzeżenia
W przypadku wystąpienia objawów żółtaczki (zażółcenia skóry, zabarwienia na żółto białek oczu) należy zasięgnąć porady lekarza. Ta metoda nie nadaje się do leczenia ostrych zatruć.
Ze względu na brak danych potwierdzających bezpieczeństwo stosowania,
nie zaleca się stosowania leku u dzieci poniżej 12 roku życia, w czasie ciąży i laktacji.
Przed zastosowaniem należy sprawdzić datę ważności podaną na opakowaniu.
Nie należy stosować po terminie ważności.
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, zgodnie z wymaganiami producenta, chronić od światła, wilgoci i wpływu obcych zapachów.
Ciekawostka dotycząca ostropestu plamistego
Wyciągi z ostropestu plamistego stosowane są w zatruciach muchomorem sromotnikowym.
