Lawenda lekarska - Lavandula officinalis - zastosowanie, działanie i opis
Spis treści:
Czym jest lawenda lekarska
Lawenda lekarska pierwotnie występowała najprawdopodobniej w Persji.
Obecnie hodowana jest wielu krajach, również w Polsce.
Surowiec stanowi kwiat lawendy (lavandulae flos), którego zbiory trwają w okresie letnim (lipiec – sierpień), w początkowym okresie kwitnienia. Następnie są suszone w zacienieniu, w lekkim przewiewie, w temperaturze poniżej 35˚C.
Otrzymany surowiec należy przechowywać w suchym, szczelnym pojemniku.
Lawenda lekarska charakteryzuje się silnym, aromatycznym zapachem.
Działanie i właściwości lecznicze lawendy lekarskiej
Surowiec (kwiat lawendy) wykazuje działanie:
- zwiększające wydzielanie żółci w wątrobie oraz
- usprawniające przepływ żółci
- wspomaga wydzielanie kwasu żołądkowego
- usprawnia procesy trawienne
Składniki zawarte w kwiatach lawendy (zwłaszcza olejek eteryczny – lavandulae aetheroleum) nieznacznie zwiększają dobowe wydalanie moczu oraz działają łagodnie napotnie.
Preparaty z kwiatów lawendy wpływają:
- rozkurczająco na mięśnie gładkie przewodu pokarmowego i dróg moczowych
- wspomagają trawienie
- przywracają prawidłowe ruchy perystaltyczne jelit
- zmniejszają dolegliwości związane z bólem brzucha i kolkami jelitowymi.
Duże znaczenie w lecznictwie odgrywa również olejek eteryczny pozyskiwany z kwiatów lawendy (lavandulae aetheroleum), którego składniki:
- bezpośrednio oddziałują na ośrodkowy układ nerwowy
- zmniejszają nadreaktywność ruchową zarówno u ludzi, jak i zwierząt
- łagodzą stany napięcia nerwowego
- zmniejszają niepokój
- ułatwiają zasypianie
- wykazują aktywność przeciwbakteryjną (również w stosunku do niektórych szczepów opornych na antybiotyki)
- w niewielkim stopniu działają przeciwgrzybiczo
Zastosowany zewnętrznie olejek eteryczny z surowca (kwiatu lawendy) działa przeciwbakteryjnie, przeciwgrzybiczo oraz przeciwświądowo. Znajduje również wykorzystanie w chorobie reumatycznej, gdyż poprzez zmniejszenie wrażliwości zakończeń nerwów czuciowych, ogranicza uczucie bólu towarzyszące tej chorobie.
Olejek lawendowy bywa także stosowany bezpośrednio na skórę po ukąszeniach owadów. Przynosi ulgę w bólu oraz hamuje swędzenie skóry.
Zastosowanie lawendy lekarskiej
- Zaburzenia trawienia
- Brak apetytu
- Wzdęcia, kolki, bóle brzucha
- Stany napięcia
- Nerwice
- Problemy z zasypianiem
- Zewnętrznie w ropiejących, trudno gojących się ranach
- Zewnętrznie na skórę po ukąszeniach owadów
Sposoby użycia lawendy lekarskiej
Napar z kwiatów lawendy
1 łyżkę kwiatów lawendy zalewamy 1-2 szklankami wrzącej wody i zaparzamy pod przykryciem przez 15 minut, a następnie pozostawiamy na 10 minut, po czym przecedzamy do termosu.
- Jako preparat wiatropędny (ułatwiający pozbycie się gazów) pić 3 razy dziennie między posiłkami w równych porcjach
- Jako preparat uspokajający i rozkurczający pić 2 razy dziennie (rano i wieczorem) po jedzeniu w równych porcjach
Stosowanie wewnętrzne olejku lawendowego
Stosujemy 1-4 krople olejku eterycznego uzyskanego z kwiatów lawendy na 1 kostkę cukru.
Skutki uboczne
Olejek eteryczny otrzymywany z lawendy lekarskiej zastosowany doustnie w zbyt dużej dawce może powodować dolegliwości pokarmowe (związane z podrażnieniem błony śluzowej) oraz podrażnienie nerek i pęcherzyków płucnych.
Działanie drażniące objawiające się zaczerwienieniem i pieczeniem obserwuje się również u niektórych osób po podaniu na skórę olejku lawendowego.
Ostrzeżenia
Ze względu na brak danych nie zaleca się stosowania w ciąży i okresie karmienia piersią.
Przed zastosowaniem należy sprawdzić datę ważności podaną na opakowaniu.
Nie należy stosować po terminie ważności.
Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, zgodnie z wymaganiami producenta, chronić od światła
i wilgoci oraz wpływu obcych zapachów.
Przed zastosowaniem warto skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą.
Ciekawostka dotycząca lawendy lekarskiej
Olejek lawendowy jako jeden z nielicznych może być stosowany bezpośrednio na skórę.
