Jeżówka purpurowa - Echinacea purpurea - zastosowanie, działanie i opis
Spis treści:
Czym jest jeżówka purpurowa
Jeżówka purpurowa jest rośliną wieloletnią występującą w Ameryce Północnej, uprawianą w Europie i Azji.
Surowiec stanowią ziele jeżówki - Echinaceae purpureae herba lub korzeń jeżówki
- Echinaceae purpureae radix pozyskiwane z 2-3 letnich upraw. Ziele jeżówki zbiera się
w okresie kwitnienia, a następnie wykorzystuje do produkcji przetworów płynnych
(jak intrakty i soki) lub suszy w lekkim przewiewie w temperaturze poniżej 45˚C.
Korzeń jeżówki zbiera się jesienią i suszy w suszarniach w temperaturze 50˚C.
Działanie i właściwości lecznicze jeżówki purpurowej
• Immunostymulujące
Zawarte w jeżówce purpurowej składniki czynne stymulują układ odpornościowy poprzez nasilenie procesów fagocytozy (wychwytywanie i pochłanianie przez komórki organizmu innych komórek, np. bakterii, drobnoustrojów) oraz pobudzenie leukocytów do wydzielania substancji przeciwwirusowych (zwłaszcza interferonu β).
Preparaty z jeżówki zwiększają odporność organizmu na infekcje bakteryjne i wirusowe.
• Przeciwzapalne
Wyciągi z surowca (ziele jeżówki) działają przeciwzapalnie zarówno podaniu doustnym, jak i zewnętrznym.
• Przeciwutleniające
Substancje zawarte w jeżówce działają antyoksydacyjnie, unieczynniają wolne rodniki tlenowe stymulowane promieniowaniem UV, dzięki czemu zapobiegają procesom starzenia się skóry.
• Regenerujące na skórę
Preparaty z jeżówki działają regenerująco na skórę poprzez nasilenie podziałów komórek biorących udział w procesach gojenia i odnowy naskórka
- Tylko ziele jeżówki ma udowodnione działanie.
Nie zaleca się stosowania korzenia jeżówki purpurowej, gdyż nie udowodniono jej skuteczności.
Zastosowanie jeżówki purpurowej
Zastosowanie wewnętrzne
• Infekcje górnych dróg oddechowych
• Obniżenie odporności i skłonność do przeziębień (zwłaszcza u dzieci)
• Profilaktyka przeziębień
• Przewlekłe i ostre zakażenia bakteryjne i wirusowe
• Długotrwała antybiotykoterapia
• Stany osłabienia organizmu
Zastosowanie zewnętrzne
• Opryszczka zwykła
• Leczenie trudno gojących się ran
• Powierzchowne rany
• Owrzodzenia podudzi
• Łuszczyca
• Półpasiec
• wypryski
• Oparzenia
• Odmrożenia
Sposoby użycia jeżówki purpurowej
Nalewka z jeżówki purpurowej
100 gram ziela jeżówki purpurowej zalewamy 500 ml alkoholu 40%. Całość przechowujemy przez 2 tygodnie w szczelnie zamkniętym naczyniu, w ciepłym, zacienionym miejscu, pamiętając o codziennym wstrząsaniu zawartością.
Po upływie 2 tygodni nalewkę przelewamy przez sito do butelek i pozostawiamy na pół roku do odstania w zacienionym miejscu.
• Zalecana dawka nalewki z jeżówki to 2-3 łyżeczki dziennie.
Stosujemy maksymalnie 10 dni.
Odwar z jeżówki
1 łyżkę ziela jeżówki purpurowej zalewamy szklanką wody i doprowadzamy do wrzenia, a następnie gotujemy pod przykryciem przez 15 minut. Odstawiamy na 15 minut, a następnie przecedzamy.
• Odwar z jeżówki pijemy 2 razy dziennie po pół szklanki przez okres 10 dni.
• Odwar można także stosować zewnętrznie do przemywań.
Doustnie:
• Należy stosować 6 – 9 ml soku z ziela jeżówki purpurowej (w kilku dawkach) przez okres 10 dni
Zewnętrznie
• Półpłynne preparaty z jeżówki zawierające minimum 15% soku
Skutki uboczne
Niekiedy mogą wystąpić duszność, zawroty głowy, obniżenie ciśnienia krwi.
W przypadku uczulenia na rośliny z rodziny Asteraceae (Astrowate) niekiedy mogą się pojawić takie objawy, jak : duszność, swędzenie, zawroty głowy, wysypka, obrzęk twarzy (charakterystyczne reakcje nadwrażliwości), spadek ciśnienia krwi.
Interakcje
• preparatów z jeżówki nie należy podawać z lekami upośledzającymi czynność wątroby (steroidami anabolicznymi, amiodaronem, metotreksatem, ketokonazolem)
• preparatów z jeżówki nie należy podawać z lekami immunosupresyjnymi (cyklosporyną)
Ostrzeżenia
- Preparatów z jeżówki nie zaleca się stosować przez okres dłuższy niż 10 dni,
przy codziennym stosowaniu - Przy stosowaniu co drugi dzień okres stosowania nie powinien być dłuższy
niż 20 dni
Preparatów z jeżówki nie należy stosować w ciężkich upośledzeniach wątroby:
- u osób chorujących na gruźlicę
- białaczkę
- kolagenozy
- leukozę
- układowy toczeń rumieniowaty
- stwardnienie rozsiane
- AIDS
- w zakażeniach wirusem HIV
Przetworów z jeżówki nie należy również stosować u kobiet w okresie ciąży oraz karmienia piersią, a także u dzieci poniżej 4 roku życia.
Jeżówki nie zaleca się stosować u dzieci z astmą atopową.
Uwaga! Nie zaleca się stosowania jeżówki z lekami upośledzającymi czynność wątroby (jak np.: steroidy anaboliczne, amiodaron, metotreksat, ketokonazol).
Przed zastosowaniem należy sprawdzić datę ważności podaną na opakowaniu. Nie należy stosować po terminie ważności. Należy przechowywać w miejscu niedostępnym i niewidocznym dla dzieci, w zamkniętych opakowaniach, zgodnie z wymaganiami producenta, chronić od światła i wilgoci oraz wpływu obcych zapachów.
Ciekawostka dotycząca jeżówki purpurowej
Jeżówka purpurowa jest często uprawiana jako roślina ozdobna.
