Autyzm dziecięcy - objawy, leczenie i badania
| Podstawowe informacje - autyzm dziecięcy | |
|---|---|
| Znajdź lekarza | Neurologia Psychiatria Rehabilitacja medyczna Psychiatria dzieci i młodzieży Psychologia |
| Encyklopedia leków | Neurologia Psychiatria Rehabilitacja medyczna Psychiatria dzieci i młodzieży Psychologia |
Autyzm dziecięcy to poważne całościowe zaburzenie rozwoju dziecka, zwłaszcza interakcji społecznych, komunikacji. Zachowanie dziecka charakteryzują powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowań.
Epidemiologia:
Choroba ta występuje z częstością 4/10 tys. Chłopcy zapadają na nią około 3-4 razy częściej niż dziewczęta. Zespół Aspergera dużo częściej występuje u chłopców.
Przyczyny:
Etiologia tej choroby jest wieloczynnikowa i nie do końca jasna. Wskazuje się na znaczenie czynników genetycznych, psychologicznych neuropatologicznych, neurobiochemicznych. Podkreśla się znaczenie dysfunkcji ośrodkowego układu nerwowego, nadmiernej wrażliwości na bodźce i trudności w ich integracji.
Objawy:
Pierwsze nieprawidłowości w rozwoju dziecka można często zauważyć już w ciągu pierwszych 3 lat życia dziecka. Czasem jednak autyzm zaczyna się po okresie prawidłowego rozwoju.
Dziecko nie reaguje na matkę, sztywnieje trzymane na rękach, nie daje się dotykać i unika kontaktu wzrokowego. Żyje we własnym świecie, nie włącza się w zabawy grupowe, nie naśladuje innych dzieci. Dziecko przestaje posługiwać się mową w kontakcie z innymi. Jeśli porozumiewa się, to występują zaburzenia artykulacji w postaci monotonnego lub piskliwego głosu.
Zachowanie dziecka jest stereotypowe (macha rękami, kręci się w kółko) i rutynowe (chodzi tą samą drogą, nie pozwala wprowadzać zmian w ustawieniu codziennych przedmiotów, przywiązuje się do nich, a pozbawione ich popada w panikę). Mniej zaburzone dzieci autystyczne cechuje bardzo wybiórczy i ograniczony zakres zainteresowań (są ekspertami w jakiejś dziedzinie).
Oprócz tych cech dzieci autystyczne cechuje:
Rozpoznanie:
Kryteria rozpoznania:
A. Nieprawidłowy lub upośledzony rozwój wyraźnie widoczny przed 3 rokiem życia w co najmniej jednym z następujących obszarów:
- Rozumienie i ekspresja językowa używane w społecznym porozumiewaniu się,
- Rozwój wybiórczego przywiązania społecznego lub wzajemnych kontaktów społecznych,
- Funkcjonalna lub symboliczna zabawa.
B. W sumie co najmniej sześć objawów spośród wymienionych w punktach 1, 2 i 3, przy czym co najmniej dwa z nich z punktu 1 i po co najmniej jednym z punktów 2 i 3:
1.Jakościowe nieprawidłowości wzajemnych interakcji społecznych przejawiane co najmniej w dwóch z następujących obszarów:
a.niedostateczne wykorzystanie kontaktu wzrokowego, wyrazu twarzy, postaw ciała i gestów do odpowiedniego regulowania interakcji społecznych,
b.niedostateczny rozwój związków rówieśniczych obejmujących wzajemnie podzielane zainteresowania, czynności i emocje,
c.brak odwzajemniania społeczno- emocjonalnego, przejawiający się upośledzeniem lub odmiennością reagowania na emocje innych osób, albo brak modulacji zachowania odpowiedniej do społecznego kontekstu, albo słaba integracja zachowań społecznych, emocjonalnych i komunikacyjnych,
d.brak spontanicznej potrzeby dzielenia się z innymi osobami radości, zainteresowań lub osiągnięć (np. brak pokazywania, przynoszenia lub podkreślania wobec innych osób przedmiotów swego indywidualnego zainteresowania).
2.Jakościowe nieprawidłowości w porozumiewaniu się przejawiane co najmniej w jednym z następujących obszarów:
a.opóźnienie lub zupełny brak rozwoju mówionego języka, które nie wiążą się z próbą kompensowania za pomocą gestów lub mimiki jako alternatywnego sposobu porozumiewania się (często poprzedzane przez brak komunikatywnego gaworzenia),
b.względny niedostatek inicjatywy i wytrwałości w podejmowaniu wymiany konwersacyjnej (na jakimkolwiek występującym poziomie umiejętności językowych), w której zachodzą zwrotne reakcje na komunikaty innej osoby,
c.stereotypowe i powtarzające się wykorzystanie słów i wyrażeń,
d.brak spontanicznej różnorodności zabawy w udawanie ("na niby") lub zabawy naśladującej role społeczne.
3.Ograniczone, powtarzające się i stereotypowe wzorce zachowania, zainteresowań i aktywności przejawiane w co najmniej jednym z następujących obszarów:
a.pochłonięcie jednym lub liczniejszymi stereotypowymi zainteresowaniami o nieprawidłowej treści i zogniskowaniu, albo jednym lub więcej zainteresowaniami nieprawidłowymi z powodu swej intensywności i ograniczenia,
b.wyraziste przywiązanie do specyficznych, niefunkcjonalnych czynności rutynowych i zrytualizowanych,
c.stereotypowe i powtarzające się manieryzmy ruchowe, obejmujące albo stukanie lub kręcenie palcami, albo złożone ruchy całego ciała,
d.koncentracja na cząstkowych lub niefunkcjonalnych właściwościach przedmiotów, służących do zabawy (jak: ich zapach, odczucie powierzchni lub powodowanego hałasu lub wibracji
C. Obrazu klinicznego nie można wyjaśnić innymi schorzeniami.Leczenie:
W leczeniu stosuje się systematyczne interwencje behawioralne (rozwój funkcji poznawczych i umiejętności społecznych) oraz odpowiednie metody kształcenia dzieci z AD. Celem takiego leczenia jest:
