Benzydamina, Benzydaminum - Zastosowanie, działanie, opis

Benzydaminę w postaci aerozolu, płynu do płukania jamy ustnej lub gardła oraz tabletek do ssania stosuje się w przypadku stanów zapalnych jamy ustnej i gardła, takich jak: zakażenia bakteryjne i wirusowe, zapalenia błon śluzowych po radioterapii, po zabiegach operacyjnych w laryngologii i stomatologii oraz po intubacji,

Benzydaminę w postaci proszku lub gotowego roztworu do irygacji pochwy stosuje się w przypadku dolegliwości i objawów zapalenia sromu i pochwy, szyjki macicy oraz profilaktycznie przed i po operacjach ginekologicznych.

Samodzielne leczenie ciągłe benzydaminą niezależnie od postaci leku nie powinno przekraczać 7 dni, a dla osiągnięcia zamierzonego efektu terapeutycznego nie powinno być krótsze niż 3 dni. Czas terapii może być wydłużony jedynie pod nadzorem lekarza.

W zależności od postaci farmaceutycznej leku zaleca się poniższe zróżnicowane dawkowanie.

Benzydaminę w postaci aerozolu do jamy ustnej i gardła u dzieci poniżej 6 roku życia stosujemy zależnie od masy ciała. Zaleca się jedną dawkę leku na 4 kg masy ciała, maksymalnie do 6 razy na dobę. Jednorazowo  nie zaleca się przekroczenia 4 rozpyleń leku. U dzieci w wieku od 6 do 12 lat aerozol beznydaminy stosujemy dobowo do 24 dawek, natomiast powyżej 12 roku życia i u osób dorosłych w ciągu doby maksymalnie stosujemy do 48 rozpyleń leku.

Benzydaminę w postaci tabletek do ssania u osób powyżej powyżej 12 roku życia zaleca się do 9 mg substancji czynnej na dobę. Leku nie należy stosować u dzieci poniżej 6 roku życia, a poniżej 12 roku życia stosować jedynie pod nadzorem osoby dorosłej.

Benzydaminę w postaci roztworu dopochwowego stosujemy do 2 razy dziennie w zależności od nasilenia objawów.

Nadwrażliwość na substancję czynną.

Długotrwałe stosowanie leków o działaniu miejscowym może dawać reakcję alergiczną, tyczy się to każdej postaci benzydaminy dostępnej na rynku.

Aerozol lub pastylki do ssania:

U niektórych pacjentów owrzodzenie jamy ustnej i gardła może być konsekwencją ciężkiego procesu chorobowego. W sytuacji, gdy objawy będą się nasilać, bądź nie ustąpią po trzech dniach stosowania zaleca się konsultację z lekarzem.

Szczególną ostrożność należy zachować u pacjentów cierpiących na astmę oskrzelową, ponieważ istnieje ryzyko wystąpienia skurczu oskrzeli.

Roztwór dopochwowy:

Pacjentki z krwawieniem z dróg rodnych lub upławami przed zastosowaniem leku powinny skonsultować się z lekarzem. Leku w postaci roztworu dopochwowego nie można przyjmować doustnie.

Miejscowe stosowanie benzydaminy w dawkach terapeutycznych nie ma wpływu na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługę maszyn.

Na podstawie dostępnych danych nie można jednoznacznie stwierdzić wpływu benzydaminy na ciążę, a badania przeprowadzone na zwierzętach są niewystarczające, dlatego kobiety w ciąży nie powinny stosować benzydaminy w postaci pastylek do ssania oraz aerozolu do gardła.

Jeśli chodzi o postać dopochwową to zastosowana miejscowo wchłania się w niewielkiej ilości do krążenia, nie wywołując istotnego działania ogólnego, dlatego też nie ma przeciwwskazań do miejscowego stosowania benzydaminy u kobiet w ciąży.

Ze względu na brak wystarczającej informacji na temat przenikania benzydaminy i jej metabolitów do mleka matki w okresie karmienia piersią nie należy stosować pastylek oraz aerozolu do gardła.

Lek w postaci roztworu dopochwowego wchłania się w niewielkiej ilości do krążenia nie wywołując istotnego działania ogólnego, dlatego nie ma przeciwwskazań do stosowania roztworu przez kobiety karmiące piersią.

Podczas karmienia piersią należy zachować szczególną ostrożność.

Podczas badań toksykologicznych określających wpływ  benzydaminy na rozród szczurów i królików zaobserwowano działanie toksyczne w fazie rozwoju oraz w fazie około- i poporodowej przy stężeniach znacznie większych niż te po przyjęciu pojedynczej, terapeutycznej dawki doustnej. W przeprowadzonych badaniach nie wykazano wpływu teratogennego benzydaminy. Dostępne dane nie pozwalają jednak na ustalenie znaczenia klinicznego toksycznego wpływu na rozród.

Zastosowanie benzydaminy w postaci roztworu dopochwowego (miejscowo) może wywołać uczucie pieczenia, wysypkę fotoalergiczną i pokrzywkę. Miejscowe działania niepożądane są zazwyczaj lekkie i przemijające. Skutki te ustępują samoistnie i nie wymagają dodatkowego leczenia.

Benzydamina po zastosowaniu miejscowym praktycznie nie działa ogólnie, więc istnieje minimalne ryzyko przedawkowania leku. W przypadku postaci aerozolu połknięcie na przykład przez dziecko znacznej ilości płynu może wywołać działania niepożądane ze strony układu pokarmowego lub nerwowego. Do najczęstszych objawów żołądkowo-jelitowych można zaliczyć: nudności, wymioty, ból brzucha oraz podrażnienie przełyku, natomiast ze strony układu nerwowego: zawroty głowy, halucynacje, pobudzenie, niepokój i rozdrażnienie. W sytuacji połknięcia przez dziecko bardzo dużej ilości płynu mogą wystąpić wymioty, bóle brzucha, niepokój, lęk, drgawki, ataksja, gorączka, tachykardia, a w skrajnych przypadkach również zahamowanie czynności ośrodka oddechowego, a ze strony ośrodkowego układu nerwowego mogą pojawić się zawroty głowy, omamy, pobudzenie, niepokój i drażliwość.

Nie zaobserwowano przedawkowania benzydaminy w postaci roztworu dopochwowego.

Benzydamina jest stosowana w lecznictwie w postaci chlorowodorku. Należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, lecz wykazuje inny mechanizm działania niż pozostałe leki z tej grupy. W swoim działaniu wyróżnia się tym, że stosowana w dawkach zalecanych przez producenta nie hamuje aktywności cyklooksygenazy i lipooksygenazy, czyli enzymów, które biorą udział w powstawaniu prostaglandyn i leukotrienów. Dodatkową zaletą jej działania jest fakt, iż nie podrażnia ona śluzówki przewodu pokarmowego w przeciwieńswie do innych NLPZ-ów. Mechanizm jej działania opiera się głównie na inhibicji syntezy cytokin propazapalnych. Ponadto poprzez swoje działanie wpływa na powstawanie i postęp procesów zapalnych. Miejscowe działanie znieczulające benzydaminy może być związane z jej zdolnością do hamowania uwalniania mediatorów zapalenia, np. substancji P i peptydu związanego z genem kalcytoniny z zakończeń nerwów czuciowych.

Benzydamina po podaniu miejscowym wchłania się przez skórę i błony śluzowe, gromadząc się miejscowo w tkankach objętych procesem zapalnym. Po podaniu miejscowym osiąga stężenie wyższe niż po podaniu doustnym, wchłaniając się minimalnie do krążenia bez większego wpływu na działanie ogólne.

Benzydamina jest głównie wydalana z moczem, w postaci niekatywnych metabolitów.