Minerały – gdzie można je znaleźć i kiedy konieczna jest suplementacja?
Marzena Korosteńska

Minerały – gdzie można je znaleźć i kiedy konieczna jest suplementacja?

Najlepszym i najbezpieczniejszym źródłem witamin i składników mineralnych jest odpowiednio zbilansowana dieta. Kiedy konieczne jest suplementowanie witamin i minerałów? Jakie skutki powoduje niedobór witamin i składników mineralnych? Gdzie znajdziemy witaminy i minerały w naturalnej postaci? 

Rola składników mineralnych w ustrojowej przemianie materii jest szersza niż witamin. Składniki mineralne są niezbędne przy budowie tkanki kostnej, są składnikiem płynów ustrojowych i niektórych enzymów oraz wywierają wpływ na regulację czynności rozmaitych narządów. Dzieli się je na makro- i mikroelementy.

Makroelementy

Makroelementy to składniki mineralne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiadają za prawidłowy przebieg niektórych procesów zachodzących w organizmie, a ponadto są materiałem budulcowym komórek. Makroelementy są stale wydalane z naszego organizmu wraz z kałem, moczem i potem, dlatego tak istotne jest dostarczanie ich do organizmu wraz z pożywieniem.

Do makroelementów należą:

Mikroelementy

Mikroelementy (z gr. mikros – mały + łac. elementum – substancja pierwotna) to rodzaj pierwiastków, które występują w organizmie w ilościach śladowych, ale są niezbędne do jego prawidłowego rozwoju.

Lista niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania organizmu mikroelementów (tzw. pierwiastków śladowych) nie jest dotychczas w pełni ustalona. Zaliczamy do nich na ogół:

  • miedź,
  • cynk,
  • mangan,
  • jod,
  • fluor,
  • kobalt,
  • selen,
  • molibden,
  • chrom,
  • żelazo.

Powiązane produkty

Niedobór mikroelementów

Niedobór mikroelementów powoduje zakłócenia w prawidłowym funkcjonowaniu organizmów żywych, a nadmiar jest toksyczny.

  1. Miedź tworzy enzymy, uczestniczące w produkcji hemoglobiny i chlorofilu. Jej niedobór prowadzi do niedokrwistości.
  2. Żelazo wchodzi w skład enzymów oksydoredukcyjnych i hemoglobiny. Jego niedobór u człowieka objawia się również niedokrwistością.
  3. Zbyt mała ilość jodu, niezbędnego do syntezy hormonów tarczycowych, prowadzi do niedoczynności tarczycy.
  4. Fluor z kolei jest konieczny dla wykształcenia się szkliwa zębów.
  5. Cynk także jest składnikiem wielu enzymów i jego niedobór objawia się nieprawidłowościami w rogowaceniu naskórka, karłowatością i niedorozwojem gonad mężczyzn.

Jak się "dowitaminizować"?

W przypadku suplementów w postaci syropów, tabletek czy kapsułek zalecane jest przyjmowanie ich w trakcie jedzenia. Pozwala to jednocześnie dostarczyć organizmowi inne składniki odżywcze, potrzebne do lepszej asymilacji suplementów. Witaminy rozpuszczalne w wodzie (C, B1, B2, B3, B6, B12) należy przyjmować przed jedzeniem, natomiast witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (A, D, E, K,) po jedzeniu.

Lekarze zalecają szczególne zachowanie ostrożności przy tej drugiej grupie. W przeciwieństwie bowiem do witamin rozpuszczalnych w wodzie, których nadmiar wydalany jest przez organizm, nadmierne ilości witamin rozpuszczalnych w tłuszczach skumulowane zostają w organizmie.

Kiedy suplementacja witamin i minerałów jest konieczna?

Okolicznością, w której wskazane może być przyjmowanie witamin oraz makro- i mikroelementów w postaci suplementów jest choroba. Zróżnicowanie zapotrzebowania na poszczególne elementy może być jednak znaczne w zależności od rodzaju i stopnia zaawansowania choroby, sposobu leczenia, rodzaju diety oraz wieku i stanu organizmu pacjenta. W wyborze witamin niezbędnych w procesie leczenia różnego typu przeziębień pomoże nam lekarz lub farmaceuta.

Witaminy na przeziębienie

Najpopularniejszą witaminą, którą lekarze radzą przyjmować w trakcie przeziębienia lub w profilaktyce przeziębień jest witamina C. Naturalnymi źródłami witaminy C są m. in.: owoce cytrusowe, ananasy, czarne porzeczki, truskawki, jagody, melony, pomidory, ziemniaki, kapusta, brukselka, zielone warzywa, zielony groszek, słodka papryka, rzodkiewka, cebula.

Antyutleniające działanie witaminy C wspomagane jest najlepiej poprzez obecność witaminy E. Witamina C ulega łatwo bowiem ulega zniszczeniu, narażona na działanie wysokiej temperatury, powietrza i światła.

Naturalnymi źródłami witaminy E są m. in.: oleje roślinne, podroby, masło i inne produkty mleczne, żółtka jaj, pełnoziarniste produkty zbożowe, rośliny strączkowe, soja, zielone warzywa orzechy i nasiona.

Naturalne źródła minerałów

  1. Żelazo – odgrywa poważną rolę w procesach oddychania tkankowego, produkcji hemoglobiny oraz wielu enzymów. Niedobór powoduje niedokrwistość, której objawami są: stałe uczucie zmęczenia, obniżenie sprawności fizycznej, drażliwość, bóle głowy, wypadanie włosów. Źródła żelaza: żółtka jaj, ryby, podroby, szczególnie wątroba, ciemne pieczywo, grube kasze, warzywa strączkowe, szpinak, liście pokrzywy. Poziom żelaza obniża szczaw, rabarbar.
  2. Miedź  konieczna dla prawidłowej syntezy hemoglobiny. Źródła miedzi: podroby, ryby, orzechy, całe ziarna zbóż, rodzynki.
  3. Jod – wchodzi w skład hormonów tarczycy, brak jodu powoduje niedoczynność tego gruczołu, objawiającą się wolami endemicznymi. Źródła jodu: występuje w glebie, wodzie, powietrzu oraz w produktach żywnościowych. W Polsce brakuje go w okolicach podgórskich i tam należy spożywać jodowaną sól kuchenną. Dużo jodu znajduje się w okolicach nadmorskich.
  4. Cynk – wspomaga czynności ośrodkowego układu nerwowego oraz gruczołów płciowych, niezbędny w procesach regeneracyjnych organizmu np. przy gojeniu się ran. Źródła cynku: otręby, kiełki zbóż, grzyby, ryby morskie – zwłaszcza śledzie.
  5. Kobalt – niezbędny do syntezy hemoglobiny oraz czynności szpiku kostnego.Źródła kobaltu: woda, ziemniaki, ziarna pszenicy (najlepiej jadać skiełkowane), kukurydza, kakao, podroby.
  6. Selen – zapobiega uszkodzeniom wątroby, zwiększa odporność organizmu na promienie jonizujące, przyspiesza wiele reakcji enzymatycznych, uchodzi za pierwiastek antyrakowy. Źródła selenu: siarkowe wody mineralne, kukurydza, jęczmień, soja, ryby morskie, jaja, mleko, ziemniaki.
  7. Krzem – uchodzi za pierwiastek antyrakowy.
O suplementacji witamin i minerałów powinien zadecydować lekarz. To on określi także sposób dawkowania, gdyż nieodpowiednie stosowanie witamin w tabletkach, kapsułkach lub syropach może doprowadzić nawet do zatrucia organizmu lub zachwiania równowagi organizmu.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

  • Suplementacja przy insulinooporności

    Insulinooporność jest zaburzeniem metabolizmu, które może zamienić się w poważną chorobę, która obecnie może dotyczyć nawet 2 milionów Polaków. Przyczynia się do tego przede wszystkim siedzący tryb życia, przetworzona, wysokoenergetyczna żywność, a także przewlekły stres wpływający na nasze zachowania żywieniowe – „zajadanie” problemów. Insulinooporność nie musi być leczona, niemniej jeśli na czas nie zareagujemy zmianą dotychczasowego stylu życia, może przerodzić się w pełnoobjawowe schorzenie – cukrzycę. Cennym elementem uzupełniającym dietoterapię może być racjonalna, przemyślana suplementacja. Jakie składniki szczególnie wspierają zdrowie metaboliczne?

  • Suplementacja w Hashimoto – jak wpływają na to nutraceutyki?

    Hashimoto, a raczej autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jest coraz powszechniej diagnozowanym schorzeniem. Mówimy o nim wtedy, gdy nasz układ odpornościowy atakuje tarczycę. W chorobie tej może dojść zarówno do podwyższonej czynności gruczołu, jak i normalnej lub obniżonej czynności. Hashimoto dotyka znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Wsparciem działania tarczycy, jak i całej terapii, może być racjonalna suplementacja w oparciu o składniki, których skuteczność potwierdzają wyniki badań naukowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij