Alergia pokarmowa. Co najczęściej uczula dzieci? Czy diety alergiczne mają sens?

Ewa Pakuła: Alergia pokarmowa kojarzy się zwykle z wiekiem niemowlęcym i dziecięcym. Ale czy dotyczy rownież osob dorosłych?

Krzysztof Buczyłko: Jak wynika z mojej praktyki i prac naukowych, niemal tak samo często uczulają się dzieci, jak i dorośli.

Jakie ciekawe odkrycie pojawiło się ostatnio w alergologii?

Najnowsze badania prowadzone na uczulającym białku jabłka - zwanym profilina - wykazały, że ta struktura głównie uczulajaca w jabłku jest identyczna z białkiem głownie alergizującym w pyłku brzozy. Mało tego, okazało się, że to samo białko jest również w pyłku leszczyny, orzechach, kiwi i w selerze. I dlatego teraz jeden test na profilinę z krwi, jeśli wychodzi wysoce dodatni, świadczy o tym, że badany chory może zareagowac alergicznie na wszystkie pokarmy zawierające ten alergen. Poza tym obecność profiliny w pokarmach, jak i pyłkach brzozy czy leszczyny, świadczy o tym, że w istocie nie ma osobnej alergii wziewnej i alergii pokarmowej, ale jest to jedna alergia na wspolne tzw. epitopy. W języku potocznym powiedzielibyśmy takie same cegiełki.

Co najczęściej uczula dzieci?

Małe dziecko może byc uczulone na trzy podstawowe pokarmy: marchew, jabłko i mleko. Na ogół pediatrzy wiedzą o tym trzecim, bo białko kojarzy się z białym, czyli mlekiem. Ono oczywiście uczula tak samo często, jak jabłko czy marchewka. Celowo jednak wymieniam je na trzecim miejscu. Czasem sami lekarze mogą wpływać na rozwój alergii nakazując karmienie dziecka np. jabłkiem czy marchewką, a zakazując picia mleka. Tymczasem dziecko może byc uczulone właśnie na to jabłko czy marchew, a mleko świetnie będzie tolerować. Warto zwracać uwagę na upodobania dziecka, na to co chętnie je i nic mu po tym nie jest, i to mu należy podawac.

Czy diety alergiczne mają sens?

Nie ma żadnych sztywnych zasad i schematycznych diet rzekomo niskoalergicznych dla matek w ciąży i dzieci. Zmienność alergii pokarmowej jest tak duża, że z góry nie wiadomo co będzie jej przyczyną. Dieta w alergologii nabiera sensu, jeśli wiemy dokładnie jaki jest rodzaj, przyczyna i stopień nasilenia choroby. Wówczas można ułożyć dietę w sposob precyzyjny dla każdego alergika. Zawodne są statystyczne gotowce, rzekomo skuteczne. Diety muszą być indywidualne.

Czy konserwanty moga uczulac?

Konserwanty jest to temat ważny, choć niedoceniany. W produktach fabrycznych: artykułach spożywczych, lekach, kroplach do oczu czy kosmetykach jest szereg związków chemicznych dodawanych, aby wyrób był lepszy, trwalszy itp. Najczęstszymi konserwantami sa tiuram i benzoesan sodu. Ale najczęściej uczula nikiel, który znajduje się w opakowaniach żywności, w garnkach, w ktorych ją gotujemy, w czarnej mocnej herbacie i kakao. Po spożyciu żywności z niklem może pojawić się złe samopoczucie czy wypryski skóry. Pamiętajmy, że co piata kobieta w Europie ma alergię na nikiel. Najlepszym testem tej alergii są kolczyki w uszach, ktore "obierają" od niklu. Warto też zwrocic uwagę na swoje samopoczucie po czekoladzie, kakao lub po mocnej herbacie.

A co wiadomo o glutaminianie sodu?

Glutaminian sodu nie wywołuje reakcji uczuleniowej w rozumieniu powstawania przeciwciał lub w znaczeniu alergii kontaktowej.
Glutaminian może wywoływac raczej nietolerancję podobną do kwasu acetylosalicylowego. Zdarza się to rzadko. Leczenie polega na uważnym czytaniu składu gotowych produktow spożywczych omijaniu chińskich restauracji, w których środek ten używany jest w dużych ilościach, oczywiście tylko przez osoby wyraźnie na ten właśnie środek nadwrażliwe.

Czy w ramach obecnego systemu zdrowia diagnostykę alergii pokarmowej można wykonać bezpłatnie?

Dzieci z podejrzeniem alergii jest dużo, około 25 procent. Obecny system daje duże możliwości diagnostyczne. Narodowy Fundusz Zdrowia ma specjalne programy diagnostyczne, ktore umożliwiają wielu dzieciom przebadanie. Jednak nie wszystkie badania są objęte tymi standardami i za niektore z nich trzeba zapłacić.