Choroby wzroku
Ewa Pakuła

Choroby wzroku

O wzrok warto dbać szczególnie, ponieważ jest jednym z naszych najważniejszych zmysłów, umożliwiającym spostrzeganie świata i właściwe reagowanie na to, co dzieje się wokół nas. Jednocześnie chorób oczu jest bardzo wiele i niektóre z nich dają objawy szybko, a inne rozwijają się podstępnie i powoli. Dlatego warto okresowo poddawać się badaniu okulistycznemu, które niejednokrotnie umożliwia wcześniejsze wykrycie schorzenia oczu.

Największy problem – jaskra

Obecnie dużym problemem okulistycznym jest jaskra, o której mówi się coraz częściej, że jest to choroba cywilizacyjna XXI wieku. Jaskra jest chorobą oczu charakteryzującą się postępującym zanikiem nerwu wzrokowego, któremu towarzyszą zmiany na dnie oka (obejmujące tarczę nerwu wzrokowego) wraz z postępującym ograniczeniem pola widzenia oraz bardzo często zbyt wysokim ciśnieniem wewnątrzgałkowym. Jeśli jaskra nie jest leczona, zanik nerwu wzrokowego doprowadza w końcu do nieodwracalnej utraty wzroku, a jaskra jest jedną z głównych przyczyn ślepoty na świecie. Uważa się obecnie, że jaskra to nie jest jedna choroba, lecz pod tym pojęciem mieści się cała grupa schorzeń, dających te charakterystyczne zmiany w narządzie wzroku. Dlatego funkcjonują różne podziały jaskry, ale najczęściej używa się dwóch z nich:

Ze względu na miejsce blokady odpływu cieczy wodnistej z oka tj. na:

  • jaskrę otwartego kąta
  • jaskrę zamkniętego kąta,

Powiązane produkty

Ze względu na współistnienie innych schorzeń oczu tj. na:

  • jaskrę pierwotną, w której nie stwierdza się innych przebytych lub współistniejących chorób oka
  • jaskrę wtórną, która towarzyszy innym schorzeniom narządu wzroku.

Najczęstszą postacią jaskry jest jaskra pierwotna otwartego kąta, które ma powolny i często początkowo bezobjawowy przebieg. Wynikiem tego jest pojawienie się pierwszych zauważalnych przez pacjenta niepokojących objawów (ubytków w polu widzenia) dopiero, gdy zmiany zanikowe w nerwie wzrokowym są zaawansowane. Zwykle dzieje się to po 40 roku życia, a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z kolejnymi latami życia. U krótkowidzów natomiast jaskra może pojawiać się wcześniej, już ok. 30- 35 roku życia.

Czynniki ryzyka rozwoju jaskry to:

  • bóle gałek ocznych
  • objaw „ kół tęczowych”
  • krótkowzroczność
  • nadwzroczność
  • jaskra w rodzinie
  • bóle głowy
  • niskie ciśnienie tętnicze
  • nadciśnienie tętnicze
  • cukrzyca
  • zaburzenia gospodarki lipidowej
  • niewydolność krążenia mózgowego
  • objaw zimnych dłoni i stóp
  • astma
  • nadczynność tarczycy
  • palenie tytoniu.

Fakt stwierdzenia u siebie jednego lub więcej z w/w czynników powinien skłaniać do kontroli okulistycznej oczu.

Wady refrakcji wzroku

W przeciwieństwie do jaskry, rozwijającej się długo bezobjawowo, wady refrakcji wzroku na tyle utrudniają funkcjonowanie, że szybko skłaniają do wizyty u  okulisty. Krótkowzroczność jest to wada układu optycznego oka, polegająca na ogniskowaniu równoległych promieni światła przechodzących przez źrenicę przed siatkówką. Obraz przedmiotów odległych jest niewyraźny i zatarty, natomiast przedmioty bliskie – w zależności od stopnia wady – mogą być widziane wyraźnie.

Krótkowzroczność najczęściej rozwija się w okresie dojrzewania płciowego. Przy krótkowzroczności wysokiej powyżej –6.0 dioptrii w  późniejszym okresie życia mogą wystąpić zmiany zwyrodnieniowe naczyniówki, siatkówki i ciała szklistego oka.

Nadwzroczność (lub dalekowzroczność) jest wadą wzroku, w wyniku której utrudnione jest ostre widzenie przedmiotów bliskich. Przyczyną jest zbyt mała głębokość gałki ocznej, w skutek czego promienie świetlne po przejściu przez źrenicę i soczewkę ogniskują się za siatkówką. Wada ta nasila się wraz z wiekiem lub może ujawniać się w wieku średnim (jako tzw. starczowzroczność) wskutek postępującego osłabienia akomodacji oka.

Astygmatyzm (czyli niezborność oka) powstaje w oku z nieregularną krzywizną rogówki lub soczewki, które kształtem przypominają wycinek piłki do rugby. Promienie świetlne załamywane są wówczas pod różnymi kątami i  skupiają się na siatkówce w  różnych punktach, co powoduje powstanie nieostrego obrazu.

Najprostszym i najstarszym sposobem korekcji wymienionych wad wzroku jest noszenie szkieł korygujących, wśród których są do wyboru okulary i soczewki kontaktowe. Okulary nie zawsze są wygodne: utrudniają uprawianie sportów, zsuwają się z nosa, a zimą pokrywają się parą wodną po wejściu do ciepłych pomieszczeń. Soczewki kontaktowe mogą wywoływać dyskomfort oka, chwilowe pogorszenie widzenia, pieczenie, swędzenie lub kłucie. Na okulary można uzyskać refundację NFZ. Natomiast soczewki kontaktowe są z reguły pełnopłatne. NFZ refunduje zakup soczewek kontaktowych jedynie w przypadku dużej różnowzroczności (tj. dużej różnicy w wadzie wzroku pomiędzy jednym i drugim okiem) oraz w przypadku stożka rogówki.

Dlatego kuszącą alternatywą korekcji wad refrakcji staje się laserowa korekcja wzroku. Zastosowanie lasera excimerowego umożliwia zmianę krzywizny przedniej powierzchni rogówki w wyniku usunięcia warstwy rogówki cieńszej niż włos ludzki. Zmiana krzywizny przedniej powierzchni rogówki powoduje, że wpadające do oka promienie świetlne skupiane są na siatkówce, a ostrość widzenia poprawia się. Laser ten umożliwia korekcję wad refrakcji w zakresie:

  • krótkowzroczności od -0,75 dioptrii do -13,0 dioptrii
  • nadwzroczności od +0,75 dioptrii do +6,0 dioptrii
  • astygmatyzmu do 6,0 dioptrii.

Laserowa korekcja wad wzroku jest szybka, bezpieczna i skuteczna. Przeprowadzana jest ambulatoryjnie w znieczuleniu miejscowym, a efekty są trwałe i odczuwalne już w kilka dni po zabiegu. Laserowa korekcja nie likwiduje starczowzroczności, która rozwija się po 40 roku życia, kiedy soczewka stopniowo staje się mniej elastyczna i oko traci zdolność akomodacji czyli możliwości dobrego widzenia zarówno z daleka, jak i z bliska. Dlatego u  osób powyżej 40-50 roku życia występuje zwykle konieczność używania okularów do czytania. Laserowa korekcja wzroku jest tylko płatna. NFZ nie refunduje tych zabiegów.

Zapalenie spojówek

Innym rodzajem schorzenia oczu, które daje duże dolegliwości, jest zapalenie spojówek. Najczęściej rozwija się w wyniku infekcji wirusowej lub bakteryjnej. Objawy ostrego zapalenia zaczynają się od zaczerwienienia i pieczenia spojówek, które po obudzeniu są często sklejone wydzieliną. W  przebiegu wirusowego zapalenia wydzielina jest wodnista, a  przy infekcji bakteryjnej ropna. Czasem towarzyszy temu światłowstręt. Leczenie ostrego wirusowego zapalenia spojówek polega na częstym przemywaniu oczu jałową solą fizjologiczną w celu usuwania wydzieliny. Jeśli przekrwienie spojówek jest znaczne i towarzyszy mu silny dyskomfort można zakraplać oczy kilka razy dziennie dostępnymi w aptece bez recepty kroplami z lekiem obkurczającym naczynia krwionośne. W przypadku podejrzenia zakażenia bakteryjnego spojówek konieczne jest zastosowanie miejscowe kropli z antybiotykiem lub sulfonamidem. Kurację taką może zalecić tylko lekarz, dlatego jeśli po 1-2 dniach samoleczenia nie ma poprawy, konieczna jest wizyta u okulisty. Dość często zdarza się przewlekłe zapalenie spojówek, które charakteryzuje się zaostrzeniami i okresami poprawy pojawiającymi się naprzemiennie przez długi okres czasu.

Przyczyny przewlekłego zapalenia spojówek to m. in.:

  • odwinięcie lub podwinięcie brzegu powiek,
  • zapalenie brzegów powiek,
  • przewlekłe zapalenie woreczka łzowego,
  • infekcja chlamydiami,
  • miejscowa nadwrażliwość na leki,
  • przewlekłe narażenie na czynniki drażniące,
  • alergia.

Objawy przewlekłego zapalenia spojówek są podobne do ostrego, tylko o mniejszym nasileniu. Zaobserwować można przekrwienie spojówki i czasem obecność wydzieliny. Chory może odczuwać kłucie lub podrażnienie spojówki.

Alergiczne zapalenie spojówek najczęściej występuje w okresie maja i czerwca, kiedy głównymi alergenami są pyłki traw i drzew oraz późnym latem, gdy pylą chwasty. Występuje też postać całoroczna związana z uczuleniem na alergeny domowe: kurz, roztocza, sierść psa, pierze. Głównym objawem alergicznego zapalenia spojówek jest uczucie świądu oczu, a także ich przekrwienie lub obrzmienie oraz łzawienie. Objawy oczne często współistnieją z objawami ze strony nosa: kichaniem, wodnistą wydzieliną i  świądem.

Leczenie przewlekłego zapalenia spojówek powinno być prowadzone przez okulistę i uzależnione jest od przyczyny. Jeśli są nią czynniki drażniące, to należy je wyeliminować z otoczenia. W  przypadku tła alergicznego można stosować dostępne w  sprzedaży odręcznej krople obkurczające naczynia krwionośne, a do zapobiegania objawom choroby – kromony w  kroplach, które hamują reakcję alergiczną.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Mononukleoza zakaźna - objawy i leczenie

    Mononukleoza nazywana także chorobą pocałunków jest jedną z rzadziej rozpoznawanych chorób zakaźnych. Co za tym idzie, świadomość społeczna w tym zakresie jest niewielka i skutkuje niepotrzebnym niepokojem w momencie rozpoznania choroby przez lekarza. Czynnikiem chorobotwórczym jest wirus Epsteina-Barra (tzw. EBV), który jest wirusem wszechobecnym. Na zakażenie szczególnie narażone są dzieci i nastolatki. Wirus, który raz zaatakował pozostaje w organizmie człowieka na całe życie.

  • Alergiczne zapalenie spojówek

    Wśród różnych dolegliwości coraz powszechniejsze stają choroby alergiczne, czyli uczuleniowe. Ich objawy zaczynają się często od dolegliwości ze strony oczu. Nierzadko skłania to pacjenta do wizyty bezpośrednio u farmaceuty w aptece po doraźną pomoc.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij