8 zasad bezpiecznego opalania
Katarzyna Kuśmierska

8 zasad bezpiecznego opalania

Opalanie to nieodłączna część lata — kojarzy nam się z relaksem, błogim lenistwem i beztrosko spędzanym czasem z bliskim w jakimś pięknym miejscu. Jak umiejętnie korzystać z dobrodziejstwa promieni słonecznych?

Słońce stymuluje syntezę skórną witaminy D3 (koniecznej do prawidłowego funkcjonowania gospodarki wapniowo-fosforanowej), poprawia nastrój (pobudza produkcję serotoniny — hormonu szczęścia, co również ma związek z poziomem witaminy D w organizmie) i często łagodzi bóle mięśniowe. Ale… nieumiejętne korzystanie z kąpieli słonecznych może doprowadzić do podrażnienia skóry, poparzeń, szybszego starzenia się skóry, a nawet jej nowotworów. Jak więc się opalać bez szkody dla zdrowia? Oto osiem podstawowych zasad. 

1.    Przygotuj skórę do opalania

Przed sezonem letnim stosuj dietę bogatą w antyoksydanty (najlepiej już kilka tygodni przed wyjściem na słońce), które chronią skórę przed wpływem wolnych rodników. Znajdziesz je w sporych ilościach w warzywach i owocach. Jednym z najsilniejszych przeciwutleniaczy jest beta-karoten, który znajduje się m.in. w marchwi, pomidorach, dyni, czerwonej papryce, morelach, brzoskwiniach czy pomarańczach. 

Zmień krem na inny, jeśli używany przez ciebie zawiera retinoidy lub kwasy hydroksylowe (AHA lub BHA) — unikniesz w ten sposób ryzyka przebarwień. 

Zabiegi kosmetyczne, po których trzeba unikać słońca, zakończ wczesną wiosną. Należą do nich np. mikrodermabrazja, peelingi chemiczne czy laser. Latem nie usuwaj znamion ani pieprzyków — chyba że lekarz stwierdzi, że jest to konieczne. 

W czasie pierwszych słonecznych dni nie przebywaj na słońcu dłużej niż kilka minut — skóra musi przyzwyczaić się stopniowo do oddziałujących na nią promieni słonecznych. Po jakimś czasie uruchomi swoje mechanizmy obronne, co znacznie obniży ryzyko poparzeń. 

2.    Unikaj słońca pomiędzy godziną 10. a 15.

Dlaczego? To właśnie w tych godzinach promieniowanie ultrafioletowe (UV) jest najsilniejsze. Jego działanie na organizm człowieka obejmuje reakcje ostre, pojawiające się do 24 godzin po opalaniu, i przewlekłe, występujące znacznie później, nawet po kilku latach. Na promieniowanie UV składają się fale:  

▪ UVA — stanowią 95 proc. całego promieniowania, powodują natychmiastowe zaczerwienienie skóry (rumień) i trwałe zmiany barwnikowe (piegi, plamy barwnikowe, odbarwienia, ściemnienie skóry), przyczyniają się do reakcji fotouczulających, są główną przyczyną przedwczesnego fotostarzenia się skóry; 
▪ UVB — stanowią 5 proc. promieni słonecznych docierających do ziemi, nie wnikają głęboko w skórę, docierają jedynie do warstwy podstawnej naskórka, powodują powstawanie rumienia fotochemicznego na skutek rozszerzania się naczyń krwionośnych oraz poparzeń słonecznych, odpowiadają również za pigmentację skóry. 

Oba rodzaje promieniowania, gdy skóra jest na nie długotrwale narażona, mogą przyczyniać się do powstawania nowotworów skóry. 

Powiązane produkty

3.    Używaj kremów z filtrem dopasowanym do fototypu skóry

Podczas nadmiernej ekspozycji na promienie UV konieczna jest zewnętrzna ochrona skóry, więc krem z filtrem to konieczność. Wartość filtra określają dwa współczynniki:  

  • SPF (Sun Protection  Factor) — ochrona przed promieniowaniem UVB — określa, ile razy dłużej po zastosowaniu filtra można przebywać na słońcu bez ryzyka poparzenia w porównaniu do skóry niezabezpieczonej; 
  • PPD (Persistent Pigment Darkening) — ochrona przed promieniami UVA, im wyższa liczba, tym lepsza ochrona, zaleca się, by jego wartość stanowiła 1/3 wartości SPF, faktor PPD mówi, o ile zmniejsza się dawka promieni UVA, w porównaniu do skóry niezabezpieczonej, przykładowo wartość UVA wynoszący 5 pozwala na 5-krotnie dłuższą ekspozycję skóry na promienie słoneczne UVA w odniesieniu do skóry niezabezpieczonej żadnym filtrem. 

Zanim wybierzesz preparat, określ swój fototyp skóry (określa on reakcję skóry na promienie słoneczne). Podział na 6 fototypów skóry wprowadził w 1975 roku dr Thomas Fitzpatrick, dermatolog z Harvard Medical School. Rasy białej dotyczą 4 fototypy: 

Fototyp I celtycki — skóra jest jasna, o różowym odcieniu, często z prześwitującymi żyłkami, płytko unaczyniona, skłonna do podrażnień i zaczerwienień, miewa czasem błękitnawy, bardzo chłodny odcień — minimalny zalecany SPF to 30+ jesienią, pozostała część roku SPF 50+; 

Fototyp II północnoeuropejski — jasna cera, ale raczej mleczna, często z piegami, skóra opala się w niewielkim stopniu, nietrudno o podrażnienia i oparzenia słoneczne, obowiązkowe używanie filtrów SPF przez cały rok — zalecane są preparaty z faktorami SPF 35+ w słonecznych porach roku oraz SPF 25+ w okresach mniejszego nasłonecznienia;  

Fototyp III środkowoeuropejski — cera jasna, ale w odcieniu złotawym lub lekko śniadym, opalenizna pojawia się dość szybko — w początkowej fazie możliwe zaczerwienienie, lecz prawie nigdy nie przechodzi w oparzenie - wystarczającą ochronę da im filtr SPF 25 stosowany na twarz oraz SPF 15 używany na ciało;  

Fototyp IV południowoeuropejski — śniady, oliwkowy odcień skóry, opalenizna pojawia się łatwo i szybko, rzadko pojawiają się oparzenia słoneczne, skóra przez cały rok ma lekko brązowe zabarwienie — zalecany filtr na twarz to SPF 15, a podczas opalania SPF 10. 

Pamiętaj także, aby preparaty chroniące skórę aplikować w ilości nie mniejszej niż 30 ml jednorazowo, powtarzając co dwie-trzy godziny, nakładać na skórę 20-30 minut przed wyjściem na słońce, powtarzać zawsze po kąpieli i nie używać kremów z filtrem z poprzedniego sezonu. 

4.    Chroń znamiona i pieprzyki

Znamiona i pieprzyki to uwarunkowane genetycznie zmiany barwnikowe skóry. Generalnie nie są groźne, jednak nadmiernie narażone na promienie słoneczne mogą przekształcić się w nowotwór skóry. Przed każdym opalaniem znamię lub pieprzyk należy zabezpieczyć, smarując kremem z wysokim filtrem, lub przykryć ubraniem. Duże zmiany, które powinny być pod kontrolą lekarza, warto podczas opalania zakleić plastrem.

5.    Sprawdź, czy twoja dieta lub przyjmowane leki nie spowodują reakcji fotouczulającej

Wystąpienie nadwrażliwości na światło słoneczne, czyli pojawienie się odczynów fototoksycznych lub fotoalergicznych, związane jest ze współdziałaniem promieniowania UV z czynnikiem zewnętrznym (może to być składnik leku, kosmetyków, a także niektóre rośliny czy zioła). 

Oba odczyny znacznie różnią się do siebie: 

  • reakcja fotoalergiczna — występuje rzadziej, związana jest z układem immunologicznym, zmiany skórne pojawiają się po 24-48 godzinach i mają postać wyprysków, grudek czy świądu – również w miejscach osłoniętych od słońca; 
  • reakcja fototoksyczna — występuje częściej, zmiany skórne mają charakter toksyczny i pojawiają się po kilku/kilkunastu minutach po wyjściu na słońce — wyglądem przypominają oparzenia słoneczne o różnym nasileniu: rumień, obrzęk, pęcherze. 

Reakcje fotouczulające mogą wywoływać niektóre leki, m.in. na cukrzycę (np. glipizyd, metformina, chlorpropamid), leki przeciwdepresyjne, antybiotyki (np. tetracykliny), chemioterapeutyki (chinolony), niektóre leki moczopędne, leki przeciwpadaczkowe, niektóre leki stosowane przy nadciśnieniu, niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), leki sercowo-naczyniowe, przeciwnowotworowe czy antykoncepcyjne. Najbezpieczniej dokładnie przeczytać ulotkę lub zapytać lekarza bądź farmaceutę, czy przy stosowaniu określonego leku można się opalać. 

Należy również uważać na rośliny i zioła, takie jak: dziurawiec, arcydzięgiel, ruta, aminek większy, koper włoski, bergamotka, a także warzywa: marchew, pietruszka, seler naciowy czy koper ogrodowy. Reakcję fotouczulającą mogą też powodować rośliny z rodziny astrowatych (asteraceae), między innymi takie jak: nawłoć, stokrotka, rumianek, szarotka, złocień, bylica, podbiał, nawłoć czy oset.  

6.    Nie zapominaj o ochronie oczu i głowy

Promieniowanie UV, jeśli odpowiednio nie zadbasz o ochronę głowy czy oczu, może być bardzo niebezpieczne i powodować porażenie słoneczne, zapalenie spojówek, zwyrodnienie plamki żółtej czy zaćmę.

W słoneczne dni zawsze zakładaj kapelusz, czapkę albo chustę, które uchronią cię przed udarem słonecznym.  

Używaj również okularów przeciwsłonecznych, nie tylko na plaży, ale również w codziennych sytuacjach, podczas spaceru po parku czy ulicy. Zwracaj uwagę, aby były dobrej jakości z filtrami anty-UV (najlepiej kupowane u optyka) — w przeciwnym razie mogą bardziej zaszkodzić, niż pomóc — gdy tylko przyciemniają widzenie, nie mrużysz oczu, a źrenica szeroko się rozszerza, w związku z tym więcej promieniowania dociera w głąb gałki ocznej. Okulary posiadające filtr podstawowy (do użytku codziennego) chronią przed promieniami UV w 99-100%, natomiast te, które całkowicie blokują promieniowanie UVA i UVB posiadają oznaczenie UV 400.  

7.    Nawadniaj organizm

Podczas upałów i opalania organizm mocno się odwadnia, więc nie zapominaj o piciu odpowiedniej ilości wody. Wysokie temperatury sprawiają większe wydzielanie potu, co zaburza gospodarkę wodną organizmu. W czasie upałów powinnyśmy zwiększyć podaż płynów o 1-1,5 litra dziennie. Odwodnienie organizmu może powodować ogólne osłabienie organizmu, omdlenia, a także takie dolegliwości jak wymioty i biegunka, a nawet uszkodzenie organów wewnętrznych. 

8.    Nie zapomnij o pielęgnacji skóry po opalaniu

Zabiegi pielęgnacyjne po opalaniu są niezwykle ważne, ponieważ ekspozycja na słońce wysusza i podrażnia skórę. Po powrocie z plaży należy wziąć chłodny prysznic, który odświeży skórę, zmyje z niej piasek, sól morską czy pozostałości kosmetyków ochronnych. Ukojenie przyniesie balsam po opalaniu, w którego składzie powinny się znaleźć: witamina E oraz B5 odpowiedzialne za regenerację naskórka, składniki łagodzące, takie jak alantoina, ekstrakt z aloesu czy d-panthenol, witaminy A i C hamujące proces starzenia się skóry i neutralizujące wolne rodniki oraz wyciąg z oliwy z oliwek, orzecha włoskiego lub masło kakaowe, które są odpowiedzialne za utrwalanie opalenizny. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Kwas hialuronowy – charakterystyka, właściwości i zastosowanie

    Kwas hialuronowy to jedna z najbardziej znanych makrocząsteczek na świecie. Występuje nie tylko w ustroju człowieka, ale również w innych organizmach zwierzęcych, a takie rozpowszechnienie przekłada się na jego szerokie zastosowanie w medycynie i farmacji. Z czego wynika ta popularność? Jakie właściwości ma hialuronian? Oto garść informacji na jego temat.

  • Co stan paznokci mówi o zdrowiu? Zwróć uwagę na te objawy

    Czy kiedykolwiek spojrzeliście na wyszczerbiony, połamany lub pokryty białymi kropkami paznokieć i zastanawialiście się, dlaczego tak wygląda? Cóż, okazuje się, że zdrowie paznokci jest ściśle związane z tym, jak dobrze organizm funkcjonuje w innych obszarach, na co wpływ ma przede wszystkim nasza dieta i styl życia.

  • Skwalan na twarz i włosy – jak działa? Kto powinien go używać?

    Skwalan to naturalny organiczny związek o charakterze lipidowym, który jest produkowany przez organizm człowieka. Jest pochodną skwalenu, jednak w przeciwieństwie do swojego prekursora wykazuje znacznie większą trwałość i stabilność. Skwalan w największych ilościach występuje w skórze, gruczołach łojowych oraz w wydzielanym przez nie sebum. Aplikowany na skórę tworzy na jej powierzchni ochronny film o działaniu natłuszczającym i nawilżającym. Wraz z wiekiem poziom skwalanu drastycznie spada, dlatego warto stosować kosmetyki z tym cennym składnikiem.

  • Najlepsze kremy nawilżające do cery trądzikowej – ranking

    Osiągnięcie zdrowej i promiennej skóry przy cerze trądzikowej często wymaga starannej pielęgnacji, a kluczowym elementem w codziennej rutynie pielęgnacyjnej jest odpowiedni krem nawilżający. W dzisiejszym świecie kosmetyków wybór najlepszego produktu może być wyzwaniem. Dlatego przygotowaliśmy obszerny ranking najlepszych kremów nawilżających dedykowanych cerze trądzikowej, aby ułatwić Ci podjęcie świadomej decyzji w pielęgnowaniu skóry podatnej na niedoskonałości. Przekonaj się, które produkty zdobyły uznanie eksperta, abyś mógł cieszyć się piękną i zdrową cerą każdego dnia.

  • Clean beauty – co to jest, jakie kosmetyki wybierać?

    W dzisiejszych czasach coraz częściej zwraca się uwagę na składy kosmetyków. Konsumenci szukają produktów zawierających naturalne składniki, takie jak ekstrakty z ziół i kwiatów, oleje roślinne czy enzymy. Obecnie w branży kosmetycznej zauważalny jest trend clean beauty. Jest on dość wymagający i bezkompromisowy. Opiera się na holistycznym podejściu do pielęgnacji. Czym jest popularny trend clean beauty?

  • Skin cycling – działanie, etapy, produkty do pielęgnacji skóry

    W Internecie krąży wiele trendów dotyczących pielęgnacji cery. Łatwo się w tym pogubić, a jeszcze łatwiej wpaść w błędne koło wypróbowywania kolejnych nowości polecanych przez influencerów. Skin cycling to jedna z metod, które jednak warto wypróbować na własnej skórze, ponieważ jest to doskonały sposób na uporządkowanie codziennych rytuałów pielęgnacyjnych.

  • Skin flooding - nowa metoda nawilżania skóry

    Skin flooding jest jednym z trendów, który swoją popularność zyskał na Tik-Toku i szybko zamieszał w świecie pielęgnacji skóry. Na czym polega? Co sprawia, że ten nowy trend w pielęgnacji doceniany jest przez profesjonalistów i czy naprawdę może zapewnić ultranawilżenie skóry?

  • Co to jest hydrolat i dla jakich efektów można go używać?

    Hydrolat (z fr. hydro – woda; lait – mleko) to efekt uboczny produkcji olejków eterycznych. Nazywa się go także wodą kwiatową. Jego głównym zadaniem jest nawilżenie skóry. Dobrze sprawdzi się w przypadku każdego typu cery, ponieważ istnieje wiele rodzajów tego produktu. Jak używać hydrolatu?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij