Wstydliwe choroby odbytu
Janusz Szymański

Wstydliwe choroby odbytu

Choroby odbytu to częsta, ale wstydliwa przypadłość, dotycząca ludzi w różnym wieku (nawet dzieci) i obojga płci. Niestety, leczenie, chociaż zwykle skuteczne, często jest skomplikowane z racji późnego zgłaszania się chorych do lekarza. Ta zwłoka prowadzi do powikłań choroby, wydłużenia, a nawet niepowodzeń terapii.

Współczesna medycyna wyróżnia wiele chorób odbytu. Poniżej postaramy się przedstawić najczęściej występujące.

Guzki krwawnicze i żylaki odbytu

Guzki krwawnicze, zwane też hemoroidami, to twory naczyniowe uwypuklające błonę śluzową odbytu, widoczne tylko w badaniu wziernikiem. Tworzą one wewnętrzny odbytniczy splot żylny. Mylnie nazywane są żylakami wewnętrznymi odbytu. Stale napełnione krwią i przez to napęczniałe, stanowią uszczelnienie kanału odbytu, zapobiegając bezwiednemu oddawaniu gazów. Ulegają spłaszczeniu w trakcie wypróżnienia i świadomego oddawania gazów. O chorobie mówimy wtedy, gdy guzki są stale wypełnione krwią, a niekiedy dołącza się jeszcze stan zapalny w ich okolicy. Guzki krwawnicze są dość częstą dolegliwością - cierpi na nią średnio co 20 osoba, ale z powodu "wstydliwej" lokalizacji choroby tylko 1/3 z tych osób poddaje się badaniu lekarskiemu. Nawet powiększone guzki zwykle nie powodują bólu. Pierwszym objawem jest wypadanie guzków poza odbyt, czasem też niemożność ich wprowadzenia tam z powrotem i krwawienie. Może dojść również do wykrzepienia krwi w guzku, do jego owrzodzenia lub bolesnego skrętu. Powstawaniu hemoroidów sprzyja dieta ubogoresztkowa i nadmierne ciśnienie w odbycie, najczęściej podczas silnego parcia na stolec. Te czynniki mogą powodować również powstanie żylaków odbytu, czyli żylakowatych poszerzeń splotu żylnego zewnętrznego, które znajdują się poniżej hemoroidów i są widoczne gołym okiem. Żylaki te, zwane też zewnętrznymi, są unerwione i mogą powodować silne dolegliwości bólowe oraz, podobnie jak hemoroidy, krwawienie i zakrzepicę. Stopień zaawansowania zarówno żylaków jak i guzków krwawniczych w ocenie lekarza nie zawsze odpowiada nasileniu skarg pacjenta. Niewielkie zmiany mogą powodować silne bóle, a znacznie powiększone nie sprawiają najmniejszych dolegliwości.

U pacjentów z umiarkowanymi dolegliwościami skuteczne jest leczenie nieoperacyjne. Należy jedynie pamiętać, że u 1% osób guzki krwawnicze współistnieją z nowotworem odbytnicy, a u 23% chorych stwierdza się dodatkowo inne, wyżej zlokalizowane zmiany patologiczne, stanowiące przyczynę krwawień. W związku z tym w przypadku krwawienia z odbytnicy lekarz zleca badania endoskopowe, mające wykluczyć inne źródła krwawienia.

Celem leczenia zachowawczego jest wyeliminowanie nadmiernego parcia podczas oddawania stolca. Osiąga się to poprzez stosowanie diety bogatoresztkowej, zwiększenie ilości spożywanych płynów i stosowaniu preparatów babki płesznika (Plantago psyllium). Dobry efekt dają również kąpiele nasiadowe (np. z kory dębu) dwa razy dziennie i po każdej defekacji. Dostępna jest też na rynku cała gama maści i czopków. Z metod operacyjnych najbardziej skuteczne, ale też i najbardziej "agresywne" (co wiąże się z dłuższym gojeniem i dolegliwościami bólowymi) jest wycięcie guzków krwawniczych. Jest ono konieczne u chorych ze zmianami zaawansowanymi lub u takich, u których nie powiodło się inne leczenie. Tę metodę wybierają też pacjenci, którym nie odpowiada długotrwałe leczenie sposobami mniej radykalnymi, jak podwiązywanie guzków krwawniczych podwiązkami gumowymi, koagulacja w podczerwieni, fotokoagulacja laserowa, termokoagulacja, ostrzykiwanie czy zabieg z użyciem staplera (czyli wycięcie i zszycie specjalnymi zszywkami cylindra błony śluzowej odbytu).

Szczelina odbytu

Szczelina odbytu to podłużny ubytek błony śluzowej odbytu. Często wiąże się on z obecnością tak zwanego guzka wartowniczego (czyli obrzmiałego fałdu skórnego) lub zapalnie przerośnietej brodawki. W powstawaniu tej choroby największą rolę odgrywają zaburzenia motoryki mięśni odbytu i upośledzenie przepływu krwi. Dolegliwości mogą mieć różne nasilenie - od silnego, przeszywającego bólu po bolesne krwawienia lub krwawienia przewlekłe bez dolegliwości bólowych (np. u dzieci). Ostra postać szczeliny powstaje najczęściej w wyniku mechanicznego uszkodzenia błony śluzowej odbytu przez przechodzący stolec przy jednoczesnym braku rozluźnienia mięśni zwieraczy odbytu. Takie pęknięcie zwykle goi się w 3-4 dni. Przedłużone gojenie rany wynika z niedokrwienia okolicy odbytu - rozpoznaje się wtedy przewlekłą postać szczeliny, oprócz pęknięcia śluzówki pojawia się też często guzek wartowniczy i brodawka. W ostrej fazie choroby do wyleczenia zwykle wystarczy stosowanie środków zmiękczających stolec, diety bogatoresztkowej i czopków łagodzących ból. Korzystne są również żele znieczulające wprowadzane do odbytu czy leki zmniejszające napięcie zwieracza wewnętrznego odbytu oraz środki przeciwzapalne stosowane doustnie. Wskazane są ciepłe kąpiele nasiadowe. Leczenie operacyjne podejmuje się w przypadku utrzymującego się bólu i krwawienia lub braku poprawy po leczeniu zachowawczym.

Powiązane produkty

Zatoka włosowa

Zatoka włosowa (zwana także torbielą włosową) powstaje w wyniku powiększenia się i zakażenia mieszków włosowych w okolicy części krzyżowo-guzicznej kręgosłupa. Występuje głównie u młodych osób, trzy razy częściej u mężczyzn niż u kobiet. Schorzeniu sprzyjają powtarzające się urazy (np. u kierowców zawodowych), nadmierna potliwość i niska higiena osobista. Dolegliwości najczęściej ustępują samoistnie około 40 roku życia. Objawy choroby mogą być różne: bolesny, chełboczący guz, zaczerwienienie, bolesność i wzrost ucieplenia tkanki podskórnej tej okolicy, jeden lub kilka otworów w bruździe międzypośladkowej, z których sączy się treść surowiczo-ropna. Leczenie torbieli włosowej przeprowadza się operacyjne - różne są jedynie techniki zabiegu, zależnie od zaawansowania choroby, stanu ogólnego chorego i współistnienia innych schorzeń. Dobre wyniki daje też ozonoterapia czy rzadziej stosowana krioterapia.

Ropnie okołoodbytowe

Ropnie okołoodbytowe powstają w wyniku zakażenia odbytowych gruczołów cewkowych, których liczba wynosi od czterech do dziesięciu. Mogą też być następstwem chorób toczących się w jamie brzusznej, np. ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego, zapalenia uchyłków jelita grubego, chorób zapalnych jelit lub urazów odbytu przez ciała obce. Wyróżnia się kilka rodzajów ropni w zależności od ich lokalizacji względem zwieraczy odbytu: podskórny, podzwieraczowy (kulszowo-odbytowy i podkowiasty), międzyzwieraczowy, nadzwieraczowy (miedniczno-odbytniczy). Ropnie leczy się wyłącznie chirurgicznie. Zabieg polega na ich nacięciu i zdrenowaniu w znieczuleniu ogólnym lub niekiedy miejscowym. Po operacji konieczne jest stosowanie silnych leków przeciwbólowych, środków zmiękczających stolec i nasiadówek, a czasami antybiotykoterapia.

Przetoka okołoodbytowa

W połowie przypadków ropni odbytu dochodzi do powstania przetoki okołoodbytowej, czyli nieprawidłowego kanału łączącego światło odbytu ze skórą okolicy odbytu. Kanałów tych może być kilka, mogą się rozgałęziać i podobnie jak ropnie mieć różną lokalizację w stosunku do zwieraczy odbytu. Leczenie przetoki okołoodbytowej jest operacyjne i polega na przecięciu lub wycięciu przetoki. Zabieg wykonuje się w okresie około 4-6 tygodni od nacięcia ropnia. W niektórych przypadkach stosuje się kleje tkankowe, ale mają one jedynie 50% skuteczność.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Łagodne schorzenia gruczołu piersiowego

    Wiele kobiet obawia się raka piersi. Dzięki coraz lepszej profilaktyce i możliwości systematycznych badań można go w miarę wcześnie rozpoznać. Jednak kobiece (i nie tylko) gruczoły piersiowe mogą dotknąć także inne, choć na szczęście mniej groźne choroby.

  • Jak postępować przy nieszczęśliwych wypadkach?

    Każdemu z nas zdarzyła się w codziennym życiu chwila nieuwagi. Dobrze, jeśli wszystko skończyło się tylko na strachu. Niestety, niekiedy dochodzi do poważnych wypadków. Radzimy jak zachować się w przypadku, porażenia prądem, piorunem i oparzeń.

  • Choroba zwyrodnieniowa stawów

    Choroba zwyrodnieniowa stawów, zwana również artrozą, to przedwczesne zużycie chrząstki stawowej, a w miarę upływu czasu również pozostałych elementów stawu – kości, ścięgien, więzadeł i błony maziowej.

  • Rak wątroby (naczyniak, torbiel, nowotwór złośliwy) – objawy, i leczenie

    Wątroba to organ, który odgrywa największą rolę w przemianie materii ustroju. Jej funkcjonowanie zależy w dużej mierze od naszego trybu życia i sposobu odżywiania. Niestety prowadząc niehigieniczny tryb życia narażamy naszą wątrobę na wiele zagrożeń, w tym najpoważniejsze z nich – nowotwory.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij