Kobiece stopy na wadze
Mateusz Durbas

Jak przytyć – polecane diety dla osób z niedowagą

Jest takie przekonanie, że żyjemy w czasach kultu szczupłej figury i niewielkiej masy ciała. Wiele osób dąży do tego typu postury i szczerze zazdrości tym, którzy nie tyją. Natomiast wśród tych ostatnich nie brakuje osób mających skrajnie przeciwne ambicje i bez sukcesu próbujących osiągnąć przyrost masy ciała. 

Problemy z nadmierną masą ciała spędzają sen z powiek coraz większej liczbie osób na całym świecie, dlatego tak często pojawiają się kolejne popularne diety – potencjalne remedium na nadwagę i otyłość. Warto zauważyć, że pewną część społeczeństwa również stanowią osoby z niedowagą (2–3% w Polsce), w przypadku których przytycie jest dużym wysiłkiem. Chociaż  szczupłe z natury osoby, które nie mogą przytyć, są często postrzegane przez innych ludzi jako szczęściarze, to w rzeczywistości niedowaga może powodować różne problemy zdrowotne oraz dyskomfort psychiczny. Bardzo ważne zatem jest, aby unikać zarówno nadwagi i otyłości, jak również niedowagi.

Osoby szczupłe z natury

Według Światowej Organizacji Zdrowia niedowagę rozpoznaje się, gdy wartość wskaźnika masy ciała BMI znajduje się poniżej 18,5 kg/m2. Wyróżnia się obecnie następujące stopnie szczupłości na podstawie wskaźnika BMI:

  • 17,0 – 18,49 kg/m2 – I stopień szczupłości (zwiększone ryzyko wystąpienia niedożywienia),
  • 16,0 – 16,99 kg/m2 – II stopień szczupłości (umiarkowanie zwiększone ryzyko wystąpienia niedożywienia),
  • poniżej 16,0 kg/m2 – III stopień szczupłości (poważnie zwiększone ryzyko wystąpienia niedożywienia).
Niedowaga nie jest korzystna na dłuższą metę, gdyż negatywnie wpływa na ogólny stan zdrowia psychofizycznego oraz zwiększa poziom śmiertelności.

Ludzie szczupli z natury mogą mieć niskie BMI z wielu powodów, np. uwarunkowań genetycznych, braku apetytu, uczucia szybkiego nasycenia pokarmem, przesadnego dbania o zdrową dietę (ortoreksja), bardzo wysokiego poziomu aktywności fizycznej (w tym pracy fizycznej), przewlekłego stresu, a także zaburzeń odżywiania lub niezdiagnozowanej jeszcze choroby. Do najczęstszych przyczyn niedowagi zalicza się nieregularne spożywanie posiłków oraz zbyt małe zapotrzebowanie dietetyczne w kalorie względem całkowitego zapotrzebowania energetycznego organizmu.

Jak skutecznie przytyć? Diety i najskuteczniejsze metody

Najważniejszym zaleceniem dla osób, które chcą szybko przybrać na masie, jest regularne dostarczanie odpowiednio wysokiej ilości kalorii w diecie, czyli konieczność występowania tzw. nadwyżki energetycznej. Żeby skutecznie przytyć, nadwyżka kaloryczna powinna wynosić od 10 do 15% więcej niż całodobowe zapotrzebowanie na energię (np. dodatkowe 500 kcal).  

Doskonałym źródłem energii w diecie na przybranie masy są ziemniaki i bataty, banany, mango, winogrona, owoce suszone (np. daktyle, rodzynki, figi, morele), ryż (wszystkie odmiany), pieczywo (najlepiej na naturalnym zakwasie), kasze (m.in.: orkiszowa, jaglana, owsiana, gryczana, jęczmienna, bulgur, kuskus, kukurydziana), makarony (np. pszenne, żytnie, gryczane, orkiszowe), pseudozboża (komosa ryżowa – quinoa, amarantus, miłka abisyńska – teff), wafle zbożowe (np. ryżowe, kukurydziane, gryczane), przetwory owocowe (dobrej jakości przeciery z owoców, dżemy, konfitury i powidła), galaretki owocowe, budynie, kisiele, miód oraz syropy (np. klonowy, daktylowy, z agawy).

W diecie na przybranie masy należy również zwrócić szczególną uwagę na optymalne spożycie białka. Zaleca się w tym celu dostarczenie każdego dnia blisko 2 g białka na każdy kilogram całkowitej masy ciała. Natomiast dobową ilość białka należy rozłożyć na przynajmniej cztery posiłki w ciągu dnia, aby skutecznie przybrać na masie. Do bogatych w białko produktów na przytycie zalicza się m.in.: sery twarogowe, serki wiejskie, wysokobiałkowe jogurty typu islandzkiego, ryby (np. mintaj, dorsz, tuńczyk, sandacz, makrela, łosoś, pstrąg tęczowy, halibut), chude gatunki mięsa (zwłaszcza drób bez skóry), jaja oraz nasiona roślin strączkowych (np. soczewica czerwona i zielona, ciecierzyca, groch, fasola, soja).

Zdrowa dieta na przytycie powinna również uwzględniać wartościowe źródła tłuszczu, takie jak niesolone i niesłodzone orzechy (m.in.: włoskie, laskowe, pistacjowe, ziemne, brazylijskie, pekan, nerkowce, makadamia), migdały, nasiona (np. słonecznika, sezamu, maku, konopi siewnych, chia, siemię lniane), pestki dyni, masło orzechowe, masło migdałowe, kakao i gorzka czekolada, awokado, hummus oraz wysokiej jakości oleje (zwłaszcza oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia i olej rzepakowy tłoczony na zimno).

Powiązane produkty

Co jeść aby przytyć? Przykładowy jadłospis

Śniadanie: Owsianka typu Snickers

Płatki owsiane górskie (8 łyżek) zalać szklanką mleka o zawartości 2% tłuszczu, następnie dodać gorzkie kakao w proszku (1 łyżeczka), 100% masło orzechowe (1 łyżka), pokrojone suszone daktyle (3 sztuki) i połowę banana posiekanego w plastry. Gotować przez kilka minut aż do uzyskania oczekiwanej gęstości. Przyrządzoną, lekko wystudzoną owsiankę wymieszać z wysokobiałkowym jogurtem typu islandzkiego (1/2 małego opakowania), pozostałą częścią banana i posypać drobno posiekaną kostką gorzkiej czekolady (minimum 70% suchej masy kakaowej) oraz niesolonymi orzechami ziemnymi (1 łyżka).

II śniadanie: Jajka na miękko z warzywnym pieczywem

Ugotować 2 jajka na miękko w delikatnie osolonej wodzie. Pokroić pomidora w cienkie plastry. Posmarować 4 kromki pieczywa pszenno-żytniego dobrej jakości hummusem (4 łyżeczki), następnie nałożyć na kanapki liście rukoli, plastry pomidora i posypać drobno posiekanym szczypiorkiem, ziołami oraz pieprzem. Pozostałą część pomidora posiekać na kawałki i zjeść w trakcie posiłku. Ugotowane jajka podawać z musztardą oraz warzywnym pieczywem.

Obiad: Pieczony łosoś w warzywach z kaszą jaglaną

Oprawić świeżego łososia (130 g) i podzielić go na mniejsze kawałki. W misce wymieszać składniki marynaty (miód, sos sojowy, sok z cytryny, oliwę z oliwek z pierwszego tłoczenia, sól, pieprz) i włożyć do niej łososia. Kaszę jaglaną (9 łyżek) przelać wrzątkiem, następnie ugotować w lekko osolonej wodzie i przełożyć odcedzoną kaszę do naczynia żaroodpornego. Ułożyć na niej łososia, pomidorki koktajlowe (8 sztuk), kilka plasterków cytryny oraz pokrojoną cukinię (1/3 szt.) i czerwoną paprykę (1/2 szt.). Piec składniki w piekarniku nagrzanym do 200 stopni Celsjusza przez około 20 minut.

Podwieczorek: Koktajl z mango i banana

Przełożyć do naczynia blendera, następnie starannie zmiksować na koktajl: jarmuż (1 garść), mango (1/2 szt.), banana (1 szt.), nasiona chia (1 łyżka), nasiona słonecznika (1 łyżka), pestki dyni (1 łyżeczka), płatki jaglane (1 łyżka), miód (1 łyżeczka), ser twarogowy półtłusty (50 g) i kefir naturalny o zawartości 2% tłuszczu (300 ml).

Kolacja: Ryż z musem jogurtowo-truskawkowym

Ryż biały (6 łyżek) ugotować w delikatnie osolonej wodzie. Zmiksować świeże truskawki (250 g) z wysokobiałkowym jogurtem naturalnym typu islandzkiego (1 małe opakowanie), miodem (1 łyżeczka) i mielonym cynamonem (1/2 łyżeczki). Ugotowany ryż polać musem i posypać płatkami migdałowymi (2 łyżki).

Czy można szybko przybrać na masie?

Dieta na przytycie u jednych osób będzie skuteczna już przy kaloryczności diety na poziomie 2200-2500 kcal, u innych zaś będzie wymagać dostarczenia nawet 4000 kcal dziennie. Zależy to od wielu czynników, w tym od wysokości i masy ciała, poziomu aktywności fizycznej, specyfiki pracy oraz sposobu spędzania wolnego czasu.

Należy pamiętać, że szybkie przybieranie na masie poskutkuje nie tylko wzrostem masy mięśniowej, lecz również tkanki tłuszczowej.

Warto podkreślić, że młodzi mężczyźni rozpoczynający regularne treningi siłowe mogą liczyć na realny przyrost masy mięśniowej w ilości około 0,25 kg tygodniowo, gdy przestrzegają dobrze skomponowanej diety z nadwyżką kaloryczną. Kobiety natomiast mogą się spodziewać o połowę mniejszych przyrostów masy mięśniowej w tych samych warunkach. Najlepsze możliwe tempo wzrostu masy ciała w przypadku regularnych ćwiczeń siłowych waha się między 0,25 a 0,5% masy ciała tygodniowo.

  1. PJ Benito, R. Cupeiro, DJ Ramos-Campo, et al., A Systematic Review with Meta-Analysis of the Effect of Resistance Training on Whole-Body Muscle Growth in Healthy Adult Males. Int J Environ Res Public Health" 2020 Feb 17;17(4):1285.
  2. J. Iraki, P. Fitschen, S. Espinar, et al., Nutrition Recommendations for Bodybuilders in the Off-Season: A Narrative Review. Sports (Basel). 2019 Jun 26;7(7):154.
  3. GF Lorem, H. Schirmer, N. Emaus, What is the impact of underweight on self-reported health trajectories and mortality rates: a cohort study. Health Qual Life Outcomes. 2017 Oct 2;15(1):191.
  4. BJ Schoenfeld, AA Aragon, How much protein can the body use in a single meal for muscle-building? Implications for daily protein distribution. J Int Soc Sports Nutr." 2018 Feb 27;15:10.
  5. GJ Slater, BP Dieter, DJ Marsh, et al., Is an Energy Surplus Required to Maximize Skeletal Muscle Hypertrophy Associated With Resistance Training. Front Nutr." 2019 Aug 20;6:131.
  6. JA Yanovski, Obesity: Trends in underweight and obesity - scale of the problem. Nat Rev Endocrinol." 2018 Jan;14(1):5-6.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

    Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?

  • Błonnik pokarmowy – gdzie i czym jest? Jak wpływa na zdrowie?

    Błonnik pokarmowy, zwany włóknem pokarmowym, to grupa substancji, która odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu układu pokarmowego człowieka. Wyróżnia się dwie frakcje błonnika pokarmowego: rozpuszczalną i nierozpuszczalną w wodzie. Każda wywiera określony wpływ na organizm. W jakich produktach można znaleźć błonnik pokarmowy i jakie są jego właściwości?

  • Mleko kokosowe – wartości odżywcze, właściwości, zastosowanie. Jak zrobić je w domu?

    Mleko kokosowe stanowi smaczną alternatywę dla mleka krowiego, dzięki czemu może znaleźć miejsce m.in. w diecie osób chorujących na celiakię, cukrzycę czy nietolerancję laktozy. Jakie właściwości i zastosowanie ma mleko kokosowe? Jak w łatwy sposób przygotować je samodzielnie w domu?

  • Gruszka – właściwości, wartości odżywcze, przepisy

    Jej dodatek do diety może pomóc przy uciążliwych zaparciach. Świetnie sprawdzi się jako element maseczki na przetłuszczającą się cerę. W dodatku pysznie smakuje zarówno w daniach na słodko, jak i na wytrawnie. Gruszka – jakimi wartościami odżywczymi się charakteryzuje? Czy jedzenie jej może zaszkodzić? Co dobrego przygotować z gruszek?

  • Kapary – smak, właściwości i zastosowanie w kuchni

    Kapary to roślina krzewiasta naturalnie występująca w strefie tropikalnej i w basenie Morza Śródziemnego. Pąki kwiatowe kaparów są znane już od wielu lat ze względu na swój charakterystyczny smak oraz działanie wspomagające trawienie i leczenie infekcji górnych dróg oddechowych. Kapary są ważnym źródłem wielu różnych biologicznie aktywnych substancji chemicznych, których właściwości terapeutyczne były już dobrze znane i cenione przez starożytnych Rzymian.

  • Blue Monday – co to jest? Kiedy wypada? Czy Blue Monday to mit?

    Blue Monday to termin określający rzekomo najbardziej depresyjny dzień w roku. Według wyliczeń twórcy tej teorii przypada on na trzeci poniedziałek stycznia. To właśnie w tym dniu we wszystkich mediach słyszymy o niebieskim poniedziałku. Wiele osób zastanawia się wówczas, ile jest prawdy w teorii Blue Monday.

  • Żele energetyczne – jak używać? Czy są tylko dla sportowców?

    Podczas długotrwałej, zwiększonej aktywności fizycznej, jak udział w maratonie, intensywny trening czy wyścig kolarski, organizm potrzebuje dużej ilości energii, którą czerpie z glukozy i glikogenu. W celu utrzymania wydolności na tym samym poziomie oraz niedopuszczenia do uczucia zmęczenia dobrym rozwiązaniem jest stosowanie żeli energetycznych, które w prosty sposób dostarczają łatwo przyswajalne węglowodany i pozwalają utrzymać cukier na odpowiednim poziomie.

  • E-book "Dieta na obniżenie cholesterolu. Produkty, suplementacja, jadłospis"

    Podwyższony poziom cholesterolu to stan, który może stanowić zagrożenie, prowadząc do rozwoju miażdżycy. Możesz przejąć kontrolę nad swoim profilem lipidowym. Jednym z kluczowych elementów leczenia tego stanu jest zmiana stylu życia. Codzienna aktywność fizyczna czy zaprzestanie palenia tytoniu to nie wszystko. Najważniejsza jest twoja dieta.  

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij