Kobieta w ciąży trzyma w dłoni tabletkę kwasu foliowego i kwasu foliowego metylowanego
Alicja Świątek

Kwas foliowy metylowany – czy kobiety bez mutacji MTHFR także powinny go suplementować?

Istnieje grupa kobiet, która ze względu na to, że posiada mutację genu MTHF, nie może właściwie metabolizować kwasu foliowego do jego aktywnej postaci, która jest niezbędna m.in do prawidłowego rozwoju płodu. Te pacjentki w trakcie przygotowywania się do zajścia w ciążę, jak i będąc w ciąży, powinny suplementować około 0,4 mg kwasu foliowego i metafoliny, czyli zmetylowanej formy kwasu foliowego. Dowiedz się więcej o kwasie foliowym w zmetylowanej formie, czytając niniejszy artykuł.

Wiele kobiet w momencie podjęcia decyzji o rozpoczęciu starania się o dziecko stoi przed dylematem czy stosować kwas foliowy, metylowany kwas foliowy, czy foliany. Kwas foliowy (witamina B9) jest substancją syntetyczną, która występuje naturalnie w pokarmach w postaci folianów. Natomiast biologicznie aktywną substancją, która bierze udział w licznych procesach w organizmie, jest kwas 5-metyltetrahydrofoliowy (5-MTHF, metafolina), powstający przy udziale enzymu – reduktazy metylenotetrahydrofolianowej. Za prawidłowe działanie tego enzymu odpowiada gen MTHFR. Jednak u niektórych osób może występować mutacja tego genu, co przyczynia się do zaburzenia powstawania aktywnej postaci kwasu foliowego.

Kwas foliowy metylowany a folian – czym się różnią?

Kwas foliowy (folacyna, witamina B9) jest witaminą niezbędną do prawidłowego rozwoju płodu. Jego niedobór może powodować wady cewy nerwowej, jak rozszczep kręgosłupa i mózgowia, a niekiedy nawet bezmózgowie u płodu. Dlatego jego odpowiedni poziom jest niezwykle istotny dla kobiet starających się o poczęcie dziecka, a także będących w ciąży.

W organizmie człowieka, a dokładnie w wątrobie, kwas foliowy ulega przekształceniu do jego aktywnej, czyli zmetylowanej postaci. Reakcja ta zachodzi przy pomocy enzymu, którym jest reduktaza metylenotetrahydrofolianowa. W wyniku tych przemian powstaje biologicznie czynna forma kwasu foliowego, czyli  kwas 5-metyltetrahydrofoliowy (5-MTHF, metafolina). W tej postaci trafia do krwiobiegu i jest dystrybuowany w organizmie do spełniania licznych funkcji.  Dodatkowo podanie zmetylowanego kwasu foliowego to ominięcie wieloetapowych reakcji redukcji folianów, a także ewentualne zaburzenia funkcjonowania enzymów (jak. np. MTHFR), które uczestniczą w przemianach folianów w jelicie cienkim. Co więcej, dotychczas nie stwierdzono żadnych działań niepożądanych w związku ze stosowaniem metafoliny, jednak wymaga to dalszych badań.

Istnieją doniesienia naukowe pozwalające wnioskować, że niedobór folianów w organizmie oraz zmniejszona aktywność enzymu uczestniczącego w powstawaniu zmetylowanego kwasu foliowego może zwiększać ryzyko rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, wad rozwojowych płodu, choroby Alzheimera, Parkinsona oraz innych chorób neurodegeneracyjnych.

Kwas metylowany – źródła w pożywieniu   

W naturalnych pokarmach kwas foliowy występuje w postaci folianów, których pochodną jest metafolina (zmetylowany kwas foliowy). Folian to słowo pochodzenia łacińskiego od słowa  „folium” – liść. Nie jest to przypadkowa nazwa, ponieważ najlepszym źródłem tych substancji są właśnie liście, a dokładniej zielone warzywa liściaste, takie jak sałata, szpinak, kapusta, brukselka. Znaczne ilości tych związków można również znaleźć w kalafiorze, szparagach i awokado. Foliany występują również w innych produktach, jak: bób, zielony groszek, buraki, pomidory, pestki słonecznika, orzechy, cytrusy i przetwory pełnoziarniste. Dobrym źródlem folianów są również produkty pochodzenia zwierzęcego, np. wątróbka, jaja, sery.

Foliany są wrażliwe na działanie wysokiej temperatury i promieni słonecznych, a podczas przechowywania ulegają procesowi utleniania do form słabiej przyswajalnych. Również obróbka kulinarna, jak gotowanie i pieczenie prowadzi do znacznych strat tych związków, które mogą sięgać nawet 40–70%. Z tego powodu żywność będąca źródłem folianów, a zwłaszcza owoce i warzywa najlepiej przechowywać w ciemnym i chłodnym miejscu. Dodatkowo najkorzystniej spożywać je w postaci nieprzetworzonej, czyli na surowo.

Dowiedz się o więcej o tym, czym są i jakie właściwości mają foliany.

Kwas foliowy metylowany a mutacja genu MTHFR

Istnieją doniesienia mówiące o tym, że część kobiet  może mieć problem z metabolizowaniem kwasu foliowego do jego aktywnej postaci, czyli  kwasu 5-metyltetrahydrofoliowego (5-MTHF).  Aktywny metabolit kwasu foliowego powstaje z udziałem enzymu reduktazy metylenotetrahydrofolianowej. Za prawidłowe działanie tego enzymu odpowiada gen MTHFR. Jednak u niektórych osób może występować mutacja tego genu, co przyczynia się do zaburzenia powstawania aktywnej postaci kwasu foliowego. Z tego powodu, jeśli istnieje przypuszczenie o ryzyku mutacji genu MTHFR (polimorfizmu genu MTHFR 677CT i 677TT) warto wtedy suplementować połączenie kwasu foliowego oraz jego zmetylowanej postaci.

Powiązane produkty

Kwas foliowy metylowany – jak dawkować w ciąży i przed ciążą

Suplementacja kwasu foliowego jest zalecana wszystkim kobietom w wieku rozrodczym, a zwłaszcza tym, które planują zajść w ciążę. Przyszła mama powinna rozpocząć przyjmowanie kwasu foliowego co najmniej 6 tygodni przed rozpoczęciem starania się o dziecko, a kiedy uda się być w ciąży, przyjmować go dalej do minimum 2 trymestru. W przypadku ryzyka mutacji genu MTHFR warto wprowadzić codzienną suplementację 0,4 mg kwasu foliowego oraz metafoliny (stabilna sól wapniowa kwasu L-5-metyltetrahydrofoliowego, L-5-MTHF).

Preparaty z kwasem foliowym i jego pochodnymi najkorzystniej przyjmować rano przed jedzeniem, co zapewnia najlepsze wchłanianie.

Kwas foliowy metylowany – z czym nie łączyć?

Częstą przyczyną upośledzenia mechanizmu wchłaniania folianów u ludzi są stany zapalne przewodu pokarmowego, szczególnie w obrębie jelita cienkiego i żołądka, a także stosowanie niektórych grup leków. Znaczne zmniejszenie biodostępności folianów w jelicie cienkim mogą wywołać niesteroidowe leki  przeciwzapalne, czyli NLPZ (np. aspiryna, ibuprofen) i leki bakteriostatyczne (sulfasalazyna). Ograniczenie absorpcji folianów powodują również substancje będące antagonistami kwasu foliowego, które hamują aktywność reduktazy  dihydrofolianowej, jak np. metotreksat (stosowany np. podczas leczenia nowotworów). Na przyswajalność folianów, w tym poziom zmetylowanego kwasu foliowego wpływa także styl życia. Zarówno palenie papierosów, jak i długotrwałe picie alkoholu powodują obniżenie poziomu metylowanego kwasu foliowego w organizmie.

Dowiedz się więcej o tym, jak powinien prawidłowo przebiegać 2. trymestr ciąży.
  1. Chidambaram B., Folate in pregnancy,  „ncbi.nlm.nih.gov”, [online], https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3519088/, [dostęp:] 29.11.2021 r.
  2. Plumptre L., High concentrations of folate and unmetabolized folic acid in a cohort of preg-nant Canadian women and umbilical cord blood, „ncbi.nlm.nih.gov”, [online],  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26269367/,  [dostęp:] 29.11.2021 r.
  3. Sweeney M. R., Folic acid fortification and public health: report on threshold doses above which unmetabolised folic acid appear in serum, „pubmed.ncbi.nlm.nih.gov”, [online], https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17378936/   [dostęp:] 29.11.2021 r.
  4. Wright A. J. A.,  Folic acid metabolism in human subjects revisited: potential implications for proposed mandatory folic acid fortification in the UK, „pubmed.ncbi.nlm.nih.gov”, [online],   https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17617936/,  [dostęp:] 29.11.2021 r.
  5. D. Bomba-Opoń i in., Suplementacja folianów w okresie przedkoncepcyjnym, w ciąży i po-łogu. Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników, „perinatologia.umed.pl”, [online], http://perinatologia.umed.pl/wp-content/uploads/2018/02/56597-143992-2-PB.pdf, [dostęp:] 29.11.2021 r.
  6. Cieślik E. i in., Skutki niedostatecznej podaży kwasu foliowego ze szczególnym uwzględ-nieniem znaczenia dla kobiet w wieku rozrodczym, „h-ph.pl”, [online], http://www.h-ph.pl/pdf/hyg-2011/hyg-2011-4-431.pdf,   [dostęp:] 29.11.2021 r.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

  • Suplementacja przy insulinooporności

    Insulinooporność jest zaburzeniem metabolizmu, które może zamienić się w poważną chorobę, która obecnie może dotyczyć nawet 2 milionów Polaków. Przyczynia się do tego przede wszystkim siedzący tryb życia, przetworzona, wysokoenergetyczna żywność, a także przewlekły stres wpływający na nasze zachowania żywieniowe – „zajadanie” problemów. Insulinooporność nie musi być leczona, niemniej jeśli na czas nie zareagujemy zmianą dotychczasowego stylu życia, może przerodzić się w pełnoobjawowe schorzenie – cukrzycę. Cennym elementem uzupełniającym dietoterapię może być racjonalna, przemyślana suplementacja. Jakie składniki szczególnie wspierają zdrowie metaboliczne?

  • Suplementacja w Hashimoto – jak wpływają na to nutraceutyki?

    Hashimoto, a raczej autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jest coraz powszechniej diagnozowanym schorzeniem. Mówimy o nim wtedy, gdy nasz układ odpornościowy atakuje tarczycę. W chorobie tej może dojść zarówno do podwyższonej czynności gruczołu, jak i normalnej lub obniżonej czynności. Hashimoto dotyka znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Wsparciem działania tarczycy, jak i całej terapii, może być racjonalna suplementacja w oparciu o składniki, których skuteczność potwierdzają wyniki badań naukowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij