Guma do żucia a zdrowie
Przemysław Rokicki

Guma do żucia a zdrowie

Guma do żucia jest nietypowym produktem spożywczym. Badania potwierdziły, że żucie gumy uspokaja i pomaga skupić się na bieżących czynnościach oraz wpływa na złagodzenie napięcia mięśniowego.

Każdy może znaleźć wśród tych produktów coś dla siebie. Najpopularniejsze smaki to: mięta pieprzowa, mięta słodka, eukaliptus, limonka, miód i cytryna, cynamon, imbir, szałwia, pinia, cola.

Ciekawą propozycją są też gumy wzbogacane witaminami, np. witaminą C, która podczas żucia uwalnia się z produktu pod wpływem śliny i łatwo zostaje przyswojona przez organizm. Niekiedy można jeszcze znaleźć w sklepie gumy z sokiem owocowym zamkniętym wewnątrz pastylki. Podczas przegryzania i żucia sok uwalnia się, dostarczając nam bardzo przyjemnych wrażeń smakowych. W handlu gumy do żucia występują głównie w postaci drażetek lub listków. Drażetki kierowane są głównie do starszych dzieci oraz osób dorosłych, listek zaś jest formą bezpieczną dla najmłodszych wielbicieli gum do żucia.

Jednak forma sprzedaży jest ograniczona tylko wyobraźnią producentów: mamy gumy w tubce, pastylkach, kulkach, także w lizakach i cukierkach. Jakakolwiek by była, zawsze pozostanie dobrą rozrywką oraz smaczną przerwą w codziennym natłoku zajęć i obowiązków.

Poza tym guma do żucia ma jeszcze wiele innych zalet. Oprócz odświeżenia oddechu, zmniejszania napięcia nerwowego, redukuje stres, utrzymuje prawidłową higienę jamy ustnej, powoduje rozrost mięśni szczękowych, zapobiegania próchnicy zębów zaspokaja głód, co jest szczególnie ważne dla osób odchudzających się pomaga spalić zbędne kalorie, a nawet wpływa na inteligencję.

Historia gumy do żucia

Historia gumy do żucia sięga starożytności. Jej pierwowzorem jest żywica z kory drzewa gumowego Pistacia lentiscus, której do czyszczenia zębów i odświeżania oddechu używali starożytni mieszkańcy Grecji i Indonezji oraz Indianie amerykańscy. W Ameryce nawyk ten rozszerzył się i na białych osadników, a zainteresowanie tym produktem spowodowało, że w XVIII stuleciu ekstrakty gumy do żucia stały się przedmiotem handlu. Pierwszy produkt przypominający gumę do żucia, który w połowie XIX wieku trafił do rąk konsumentów, nazywał się „Czysta guma świerkowa ze stanu Maine” i był wytwarzany przez Amerykanina Johna Curtisa.

Z czasem wyrób ten zaczęto coraz bardziej udoskonalać i uatrakcyjniać smakowo oraz zapachowo za pomocą ekstraktów i esencji owocowych. W roku 1869 sposób wytwarzania gumy do żucia został opatentowany przez Wiliama i Sample, a pod koniec XIX wieku guma stała się już mniej więcej takim produktem, jakim jest obecnie. 

Składniki gumy do żucia

Podstawowe składniki to: baza gumowa, cukier puder, syrop skrobiowy, substancje smakowo-zapachowe i barwiące. Przy produkcji gumy do żucia stosuje się dwa rodzaje baz: zwykłą i balonową. Baza gumowa tradycyjnie produkowana była z mleczka otrzymywanego przez nacięcie pnia sączyńca. Obecnie z powodów ekonomicznych i jakościowych wykonywana jest z polimerów. Współcześnie używa się poliizobutylenu, będącego niezwulkanizowaną formą syntetycznej gumy, czasem z dodatkiem polioctanu winylu. Najbardziej charakterystyczną cechą gumy do żucia jest jej konsystencja, która w czasie żucia pod wpływem temperatury panującej w jamie ustnej przechodzi z półtwardej do ciągliwej.  

Powiązane produkty

Gumy do żucia a zdrowie zębów

Żucie gumy bezcukrowej to prosty i łatwy sposób wspomagający higienę jamy ustnej poprzez pobudzenie do wydzielania większej ilości śliny, która zawierając jony wodorowęglanowe powoduje podwyższenie pH śliny, co w konsekwencji skutkuje wypłukiwaniem resztek pokarmowych  z przestrzeni międzyzębowych. Zaleca się, aby żucie gumy trwało przez około 20 minut bezpośrednio po posiłkach. Pobudza ono wydzielanie śliny, zwiększając jej ilość w jamie ustnej nawet do 3-6 razy. Jednocześnie podczas żucia sama guma jest wciskana w przestrzenie międzyzębowe, a następnie odrywana, wywołując efekt ssania i rozluźniania, przez co resztki pokarmowe są łatwiej wymywane przez ślinę. Wraz ze wzrostem ilości śliny wzrasta ilość dwuwęglanów, dzięki którym szybciej neutralizowane są kwasy wytwarzające się po każdym posiłku, a pH śliny nie spada do wartości krytycznych, przy których dochodzi do demineralizacji szkliwa.

W gumach bezcukrowych cukier zostaje zastąpiony substancjami silnie słodzącymi (aspartam, acesulfam K), z dodatkiem substancji wypełniająco-słodzących. (m.in. sorbitol, ksylitol, laktitol, maltitol).

Sorbitol działa stabilizująco na utrzymanie wilgoci (guma zawiera od 10 do 20 proc. wody), zmiękczająco oraz zapobiega krystalizacji, dzięki czemu guma nie łamie się. Wywołuje efekt chłodzący i odświeżający – podczas rozpuszczania w jamie ustnej pobiera ciepło. Charakteryzuje się również delikatnym działaniem bakteriobójczym oraz stymuluje pracę jelit. Należy jednak uważać, gdyż względnie duże dawki sorbitolu mogą wywoływać łagodne rozwolnienie. Stosowanie sorbitolu ma swoje uzasadnienie w profilaktyce stomatologicznej. Jest on substancją chroniącą przed obniżaniem pH emalii zębów poniżej 5,5. Taki poziom uważany jest za krytyczny w ochronie zębów przed niszczącym działaniem kwasów.

W odróżnieniu od pozostałych substancji słodzących ksylitol nie jest metabolizowany przez bakterie naszego organizmu do cukrów, dzięki czemu nie wpływa na wahania poziomu glukozy we krwi. Ksylitol zapobiega powstawaniu próchnicy i wykazuje działanie kariostatyczne. Jako jedna z nielicznych substancji występujących w żywności ma zdolność do wybiórczego hamowania bakterii Streptococcus mutans – głównego sprawcy próchnicy naszych zębów.

W praktyce w bezcukrowych gumach do żucia możemy spotkać obok siebie wiele różnych substytutów cukru, a ich korzystny efekt na ochronę  uzębienia przed próchnicą nie jest już kwestionowany. Ich dobroczynne działanie polega na stymulowaniu wydzielania śliny, która pomaga przywrócić naturalne pH w ustach. W skład śliny wchodzą fosforany, które przy zwiększonym pH wnikają do szkliwa, remineralizują je, a tym samym sprzyjają zapobieganiu pierwszym mikroubytkom. 

Żucie gum bezcukrowych po każdym posiłku jest zalecane m.in. przez Polskie Towarzystwo Stomatologiczne. 

Żucie wzmaga wydzielanie śliny w jamie ustnej (ślina ogranicza rozwój bakterii i zapobiega infekcjom dziąseł, ponadto zawiera związki fluoru wiązane przez szkliwo zębów). Wzmacnia naturalne ślinowe mechanizmy obrony przed próchnicą. Nie dopuszcza do „ataku kwasów”, gdyż przesuwa pH śliny w kierunku zasadowym. Wpływa dobroczynnie na stan szczęki i żuchwy. Mechanicznie oczyszcza zęby i przestrzenie międzyzębowe z resztek pożywienia i pozostałości pokarmów. Nie tylko zapobiega próchnicy, ale także może przyczynić się do remineralizacji powierzchni zębów. Wykazuje jednocześnie pewne działanie antybakteryjne.

Działanie antybakteryjne i zapobiegające próchnicy gum do żucia bez cukru, polega na pobudzeniu wydzielania śliny, zawierającej wyższe stężenie jonów wodorowęglanowych, ważnego czynnika powodującego podwyższenie pH śliny oraz zwiększony jej przepływ w jamie ustnej, która powoduje wypłukiwanie resztek pokarmowych. 

Należy oczywiście pamiętać, że żucie gumy nie może, w żadnym przypadku, zastępować szczotkowania zębów rano i wieczorem. Jest to jedynie dodatkowy zabieg wspomagający codzienną higienę jamy ustnej.

Postęp w dziedzinie wykorzystania gumy do żucia jako środka chroniącego uzębienie jest ogromny. Pojawiły się nawet patenty na gumę do żucia o działaniu polerującym i oczyszczającym zęby z kamienia, a nawet niszczącym drobnoustroje w jamie ustnej. Poza tym guma do żucia ma jeszcze wiele innych zalet. Oprócz odświeżania oddechu zaspokaja głód, co jest szczególnie ważne dla osób odchudzających się. 

Gumy dla dzieci 

Producenci kierują swój wzrok także w stronę najmłodszych konsumentów. Dla nich przeznaczone są gumy do żucia o smakach owocowych: owoców tropikalnych, owoców leśnych, melonów, truskawek, bananów lub brzoskwiń. Niektóre z nich nie posiadają w swym składzie cukru i dodatkowo zostały wzbogacone wapniem. Wapń jest bardzo ważnym składnikiem codziennej diety. Pierwiastek ten stosowany jest przy produkcji gum do żucia w formie mleczanu wapnia. Ta forma jest stosunkowo łatwo przyswajana przez organizm człowieka. Wapń zawarty w takich gumach zostaje wchłaniany i wbudowywany w szkliwo zębów, przez co ma wpływ na remineralizację płytki nazębnej. 

Pomaga rzucić palenie 

Specjalną grupę stanowią osoby, które walczą z nałogiem palenia papierosów. Dla nich produkowane są gumy do żucia zawierające różne dawki nikotyny, dzięki czemu mogą sobie one stopniowo zmniejszać podaż nikotyny i w efekcie skutecznie zerwać z nałogiem. Żucie gumy pomaga im też zwalczyć stres powstający przy pokusach sięgnięcia po papierosa. 

Pomaga schudnąć

Naukowcy dowiedli także, że żucie gumy obniża apetyt. Przeżuwanie pokarmu, nawet gdy nie jest on połykany (jak w przypadku gumy), to sygnał dla mózgu, by ograniczyć łaknienie. Dodatkowo proces żucia wymaga spalenia pewnej dawki kalorii. Oba te powody sprawiają, iż guma do żucia może pomagać w dietach wyszczuplających. Większość gum do żucia zawiera tylko 10 kalorii i 2g węglowodanów w jednej drażetce. Jest to więc doskonała alternatywa dla innych „zapychaczy” (takich jak słodycze czy chipsy), która pozwala na dotrwanie do kolejnego posiłku bez podjadania.

Powstała też odchudzająca guma do żucia o unikalnej recepturze, opartej na naturalnych składnikach. Guma redukuje syntezę tłuszczy i cholesterolu. Zmniejsza apetyt do normalnego poziomu. Nie uzależnia i nie powoduje żadnych skutków ubocznych. Nie wywiera wpływu na system nerwowy, jak to ma miejsce w przypadku wielu innych produktów odchudzających. Może być stosowana jako uzupełnienie medycznego planu dietetycznego.  

Pomaga się zrelaksować

Już podczas II Wojny Światowej armia amerykańska otrzymywała duże ilości gumy do żucia – głównie w celach relaksacyjnych. Dowiedziono, że guma do żucia wpływa na rozluźnienie mięśni, a przez to także na redukcję stresu i ogólne rozładowanie negatywnych emocji. Rytmiczne żucie gumy zwiększa u większości badanych poziom serotoniny w mózgu, przez co czujemy się bardziej zrelaksowani i zadowoleni. Dzięki temu słabnie odczucie stresu, irytacji bądź znudzenia. 

Guma a iloraz inteligencji

Najnowsze badania wykazują również, że żucie gumy przez dzieci wpływa – co zaskakujące – na rozwój inteligencji. Dzięki procesowi żucia zwiększa się poziom dotlenienia mózgu, co w dłuższym okresie czasu usprawnia jego działanie. Badania wykazały, iż dorośli, którzy w dzieciństwie żuli dużo gumy, mają statystycznie wyższy wskaźnik IQ niż ci, którzy od niej stronili. Jest to jednak na razie tylko hipoteza - nie wzięto w tych badaniach pod uwagę wpływu środowiska i wychowania na rozwój inteligencji.  

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Środki roślinne stosowane w przeziębieniu

    Jesienią i zimą jesteśmy szczególnie narażeni na różnego rodzaju infekcje, czemu sprzyjają zmieniające się – nieraz dość gwałtownie – warunki pogodowe. Jeśli przemarzniemy, a na dodatek spędzamy większość czasu w ogrzewanych i klimatyzowanych pomieszczeniach, to o przeziębienie nie trudno.

  • Rośliny lecznicze stosowane w łagodnym przeroście gruczołu krokowego

    Łagodny przerost prostaty jest najczęstszą chorobą gruczołu krokowego i jedną z najczęstszych chorób mężczyzn po 40. roku życia.

  • Pyłek pszczeli - dla zdrowia i urody

    Pyłek pszczeli nazywany często pyłkiem kwiatowym kryje w sobie prawdziwe bogactwo dobroczynnych właściwości. Ze względu na zawartość substancji odżywczych znalazł zastosowanie jako substancja lecznicza. W ostatnim czasie pyłek pszczeli stał się przedmiotem zainteresowania nie tylko medycyny naturalnej, lecz także... kosmetologii.

  • Oparzenia słoneczne – pierwsza pomoc

    Oparzenie słoneczne to nasilony rumień skóry, połączony z uczuciem pieczenia, a nierzadko i pęcherzami, pojawiający się po ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Skóra, zamiast zostać opalona, staje się czerwona i wrażliwa na dotyk. Sezon urlopowy w pełni, ale beztroskie plażowanie może skończyć się dla skóry boleśnie już po pierwszym dniu urlopu. Jak zapobiegać oparzeniom słonecznym oraz jak radzić sobie, gdy wystąpią?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij