Nowotwory głowy i szyi
Michał Posmykiewicz

Nowotwory głowy i szyi

Nowotwory głowy i szyi mają ze sobą kilka cech wspólnych: przede wszystkim cechuje je podobny przebieg kliniczny, jak również mają one zbliżoną etiopatogenezę oraz patomorfologię. Do tej grupy nowotworów zalicza się raki górnej części przewodu pokarmowego i układu oddechowego (nowotwory jamy ustnej, języka, wargi, gardła, krtani, jamy nosowej oraz zatok obocznych nosa), jak również nowotwory ucha, gruczołów ślinowych (ślinianek) oraz tarczycy. Zdarza się, że w obrębie głowy i szyi występują też nowotwory układu chłonnego, mięsaki, jak również nowotwory swoiste dla tej lokalizacji, do których zalicza się szkliwiaka, nerwiaka węchowego oraz przyzwojaka.

Jakie są główne cechy nowotworów głowy i szyi?

Przede wszystkim nowotwory należące do tej grupy charakteryzują się wzrostem głównie miejscowo-regionalnym i względnie małym ryzykiem wystąpienia odległych przerzutów. Niepowodzenia w leczeniu obejmują zatem najczęściej niewyleczone nowotwory lub nawrot w obrębie ogniska pierwotnego i regionalnych węzłów chłonnych. Z tego powodu o wynikach leczenia decyduje przede wszystkim radykalizm leczenia miejscowo-regionalnego. 

Czy nowotwory głowy i szyi są częste?

Złośliwe nabłonkowe nowotwory głowy i szyi stanowią ponad 6% wszystkich nowotworów występujących u człowieka i są przyczyną około 5% zgonów z powodu obecności nowotworu. Najczęstszym nowotworem w tej grupie jest rak krtani, zajmuje on wysoką pozycję w zestawieniach zapadalności i umieralności na nowotwory złośliwe u mężczyzn. Rak krtani występuje u mężczyzn zdecydowanie częściej niż u kobiet (dotyczy to zresztą wszystkich nowotorów głowy i szyi). Zdecydowanie rzadziej występują natomiast raki gardła, wargi czy też jamy ustnej. 

Powiązane produkty

Jakie czynniki są odpowiedzialne za rozwój nowotworów głowy i szyi?

Do najważniejszych czynników etiologicznych rozwoju nowotworów głowy i szyi należą długotrwałe narażenie na dym tytoniowy, jak również nadużywanie alkoholu. Ponadto pewną rolę odgrywają też nieprawidłowe nawyki żywieniowe, przede wszystkim chodzi tu o brak witamin, warzyw i owoców. Dodatkową rolę w powstawaniu nowotworów głowy i szyi odgrywa też przewlekłe drażnienie, między innymi źle dopasowana proteza zębowa. Ponadto do rozwoju tej grupy nowotworów przyczyniają się również różnego rodzaju niedoobory, np, niedobór żelaza na podłożu zespołu Plummera-Vinsona. Czynnikiem etiologicznym usposabiającym do rozwoju raka nosowej części gardła jest też zakażenie wirusem Epsteina-Barr, a dla raków zatok obocznych nosa - przewklekłe stany zapalne oraz obecność polipów nosa.  

Czy nowotwory głowy i szyi rozwijają się zwykle na podłożu innych zmian?

Zazwyczaj tak. Zwykle najpierw obecne są zmiany przedrakowe, które z biegiem czasu predysponują do rozwoju nowotworów. Do zmian tych zalicza się przede wszystkim rogowacenie białe (inaczej to leukoplakia) błony śluzowej jamy ustnej, ustnej części gardła, wargi lub krtani. Kolejną zmianą przedrakową jest erytroplakia (czyli "zmiana czerwona"), która charakteryzuje się wysokim odsetkiem przemiany złośliwej. Ponadto, do zmian przedrakowych zalicza się też nadmierne rogowacenie, czyli hiperkeratozę, wargi, jak również rzadko przekształcające się w zmiany złośliwe brodawczaki krtani. Bezpośrednią zmianą przedrakową jest także dysplazja. 

Jakie są najczęstsze objawy nowotworów głowy i szyi?

Objawy kliniczne nowotworów głowy i szyi różnią się w zależności od pierwotnej lokalizacji guza, jednak do najczęstszych wspólnych dolegliwości zalicza się bóle, owrzodzenie, naciek, zaburzenia oddychania, jak również zaburzenia w przyjmowaniu pokarmów i zaburzenia mowy. Nowotwory zlokalizowane w tym rejonie mogą też doprowadzać do zaburzeń węchu, wzroku, smaku i słuchu. Należy pamiętać, że względnie często pierwszym objawem nowotworów głowy i szyi jest powiększenie okolicznych węzłow chłonnych, co spowodowane jest przerzutami. A jakie są charakterystyczne objawy poszczególnych nowotworów okolicy głowy i szyi? W przypadku jamy ustnej jest to owrzodzenie, naciek, dolegliwości bólowe przy jedzeniu oraz ograniczenie ruchomości języka. W przebiegu nowotworu wargi stwierdza się natomiast stwardnienie i owrzodzenie, zaś w przypadku raka języka obecne jest owrzodzenie, naciek oraz unieruchomienie języka. W przypadku raka policzka można zaobserwować również naciek i owrzodzenie oraz leukoplakię. W przypadku nowotworów szczęki i żuchwy stwierdza się zwykle zniekształcenia twarzy, zaburzenia widzenia, zaburzenia drożności nosa, dolegliwości bólowe oraz objawy neurologiczne. W  przypadku raka krtani najczęstsze objawy to zazwyczaj chrypka, ból, trudności w przełykaniu oraz duszność. W przypadku raka gardła obecny jest zwykle ból (samoistny i przy przełykaniu), jak również uczucie obecności ciała obcego w gardle, chrypka, krwawienie z nosa czy też ubytki neurologiczne w zakresie nerwów czaszkowych. 

Jak wygląda diagnostyka w przypadku podejrzenia nowotworów głowy i szyi?

W pierwszej kolejności lekarz musi zebrać od pacjenta szczegółowy wywiad dotyczący dolegliwości. Następnie, lekarz musi dokładnie zbadać pacjenta, musi ocenić także stan węzłów chłonnych szyjnych i nadobojczykowych. Następnie pacjent musi zostać zbadany laryngologicznie, niezbędne jest również badanie endoskopowe. W przypadku podejrzanych zmian należy też wykonać biopsję, zarówno z podejrzanej zmiany, jak i z okolicznych węzłów chłonnych. Wykonuje się też badania obrazowe: usg węzłów chłonnych, tomografię komputerową i rezonans magnetyczny, "zwykłe" zdjęcie rtg ma zwykle ograniczoną wartość diagnostyczną. Czasami zachodzi potrzeba wykonania scyntygrafii kości. Na podstawie tych wszystkich badań można określić stopień zaawansowania klinicznego nowotworu i dzięki temu wybrać właściwą dla konkretnego przypadku metodę leczenia. 

Jak wygląda leczenie nowotworów głowy i szyi?

Radykalną metodą leczenia jest oczywiście zabieg operacyjny, który łączy się zazwyczaj z radioterapią. Chorzy we wczesnym stadium rozwoju raka zwykle wymagają nawet włączenia tylko jednej z tych metod. W bardziej zaawansowanych przypadkach stosuje się zabieg operacyjny połączony z chemio i/ lub radioterapią. Rokowanie zależy oczywiście od stopnia zaawansowania nowotworu oraz jego lokalizacji, w przypadku wcześnie wykrytych zmian odsetek przeżyć 5-letnich waha się w granicach 60-80%, zaś w przypadku rozsianego procesu nowotworowego rokowanie jest niestety niepomyślne. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

  • Suplementacja przy insulinooporności

    Insulinooporność jest zaburzeniem metabolizmu, które może zamienić się w poważną chorobę, która obecnie może dotyczyć nawet 2 milionów Polaków. Przyczynia się do tego przede wszystkim siedzący tryb życia, przetworzona, wysokoenergetyczna żywność, a także przewlekły stres wpływający na nasze zachowania żywieniowe – „zajadanie” problemów. Insulinooporność nie musi być leczona, niemniej jeśli na czas nie zareagujemy zmianą dotychczasowego stylu życia, może przerodzić się w pełnoobjawowe schorzenie – cukrzycę. Cennym elementem uzupełniającym dietoterapię może być racjonalna, przemyślana suplementacja. Jakie składniki szczególnie wspierają zdrowie metaboliczne?

  • Suplementacja w Hashimoto – jak wpływają na to nutraceutyki?

    Hashimoto, a raczej autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jest coraz powszechniej diagnozowanym schorzeniem. Mówimy o nim wtedy, gdy nasz układ odpornościowy atakuje tarczycę. W chorobie tej może dojść zarówno do podwyższonej czynności gruczołu, jak i normalnej lub obniżonej czynności. Hashimoto dotyka znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Wsparciem działania tarczycy, jak i całej terapii, może być racjonalna suplementacja w oparciu o składniki, których skuteczność potwierdzają wyniki badań naukowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij