Jak rozpoznać wodobrzusze?
Michał Posmykiewicz

Jak rozpoznać wodobrzusze?

Wodobrzusze (inaczej puchlina brzuszna) jest to nadmierne nagromadzenie wolnego płynu w jamie otrzewnej (prawidłowa ilość płynu w jamie otrzewnej, która ma za zadanie amortyzować narządy, nie przekracza 150 ml).

W jakim mechanizmie może dojść do powstania wodobrzusza?

Przede wszystkim do powstania wodobrzusza może dojść na skutek zwiększonego ciśnienia w układzie żyły wrotnej, mówi się wtedy o tzw. nadciśnieniu wrotnym. Ponadto, do powstania wodobrzusza przyczynia się też hipoalbuminemia, czyli zbyt mała ilość albumin, które są rodzajem białek (ich mała ilość może być efektem między innymi ich nadmiernej utraty lub zbyt małej produkcji). Do rozwoju wodobrzusza może też dojść na skutek upośledzonego krążenia w naczyniach limfatycznych - pojawia się wtedy utrudniony odpływ limfy (chłonki). Kolejną przyczyną powstawania wodobrzusza może również być nadmierna produkcja płynu przez komórki w organizmie, np. w przebiegu nowotworów. 

W jaki sposób można podzielić wodobrzusze?

Wodobrzusze można podzielić w zależności od objętości płynu, który gromadzi się w jamie otrzewnej. Wyróżnia się zatem wodobrzusze łagodne (czyli stopień pierwszy wodobrzusza) - można je stwierdzić tylko za pomocą badania usg jamy brzusznej. Stopień drugi wodobrzusza to tzw. wodobrzusze umiarkowane - lekarz może je stwierdzić w czasie badania fizykalnego pacjenta, ilość płynu w jamie otrzewnej przekracza 500 ml. W stopniu trzecim wodobrzusza (inaczej to wodobrzusze zaawansowane) brzuch pacjenta jest napięty, dochodzi do wygładzenia pępka lub pojawia się przepuklina pępkowa, może też pojawić się duszność, co oznacza, że w jamie otrzewnej zgromadziło sie około 15 litrów płynu.  

Powiązane produkty

W przebiegu jakich chorób może dojść do rozwoju wodobrzusza?

Najczęściej do rozwoju wodobrzusza (jest to aż 80%) dochodzi w przebiegu marskości wątroby. Czym jest marskość wątroby? Jest to choroba, w przebiegu której występuje przewlekły stan zapalny, co z kolei doprowadza do przebudowy miąższu wątroby, pojawia się jego włóknienie, co pociąga za sobą konsekwencje pod postacią zaburzenia czynności wątroby. Marskość wątroby ma niestety charakter postępujący, a coraz większe włóknienie miąższu wątroby nie tylko upośledza jej funkcje, ale również zaczyna upośledzać przepływ krwi w krążeniu wrotnym - dochodzi do rozwoju nadciśnienia wrotnego i następnie wodobrzusza. Ponadto, do rozwoju wodobrzusza dochodzi dość często również w przebiegu chorób nowotworowych.
Także niewydolność układu krążenia, choroby trzustki oraz gruźlica moga doprowadzić do rozwoju wodobrzusza. Wodobrzusze może też pojawić się u pacjentów z zespołem nerczycowym, toczniem rumieniowatym układowym czy też u chorych na niedoczynność tarczycy i pacjentów cierpiących z powodu zakrzepicy żyły wrotnej. Do rozwoju wodobrzusza dochodzi też w przypadku enteropatii z utratą białka. Zdarza się też wodobrzusze idiopatyczne - u pacjentów leczonych hemodializami. Wodobrzusze może być też pierwszym objawem raka jajnika u kobiet. 

Jakie są objawy wodobrzusza? 

  • Pierwszym objawem rozwijającego się wodobrzusza jest powiększanie się obwodu brzucha.
  • Dodatkowo, pacjent odczuwa dyskomfort w jamie brzusznej, pobolewanie, doskwierają mu nudności, a czasem także wymioty.
  • W sytuacji, kiedy wodobrzusze ma związek z niewydolnoscią krążenia, u pacjenta obecne są również dodatkowo obrzęki kończyn dolnych, duszność, częstsze oddawanie moczu w nocy, jak również upośledzona tolerancja wysiłku.
  • W przebiegu marskości wątroby bardzo często objawami towarzyszącymi wodobrzuszu jest poszerzenie żył powłok brzucha na skutek rozwiniętego krążenia obocznego wrotno-systemowego i powiększenie śledziony, ponadto dodatkowo może pojawić się świąd skóry, żółtaczka, obrzęki kończyn dolnych, objawy upośledzonego krzepnięcia krwi, a u mężczyzn ginekomastia.
  • Należy pamiętać też o tym, że pacjenci z zaawansowanym wodobrzuszem mają charakterystyczny wygląd "kasztanowego ludzika" - mają duży brzuch, a kończyny dolne i górne są krótkie i bardzo chude. 

W jaki sposób można rozpoznać wodobrzusze?

  • Lekarz może podejrzewać wodobrzusze po palpacyjnym badaniu brzucha pacjenta - w czasie dotykania brzucha obecny jest tzw.objaw chełbotania.
  • Opukując brzuch pacjenta, lekarz stwierdza również zmianę odgłosu opukowego na stłumiony. Jeśli po badaniu lekarz podejrzewa wodobrzusze, należy wykonać badania dodatkowe, które mogą potwierdzić wstępne rozpoznanie.
  • Można zatem wykonać badania obrazowe - usg jamy brzusznej oraz tomografię komputerową jamy brzusznej. Dzięki tym badaniom można z dużą dokładnością stwierdzić, jaka ilość płynu zgromadziła się w jamie otrzewnej, ponadto można ocenić, jak wygląda wątroba i inne narządy jamy brzusznej oraz czy doszło do rozwoju nadciśnienia wrotnego.
  • W przypadku potwierdzenia wodobrzusza, należy wykonać badanie płynu puchlinowego. Wykonuje się w tym celu nakłucie jamy otrzewnej. Po pobraniu w płynie ocenia się między innymi stężenie albumin, analizuje się rodzaj i liczbę zawartych w nim komórek (na tej podstawie można odróżnić płyn powstały w wyniku gruźlicy, choroby nowotworowej czy też bakteryjnego zapalenia otrzewnej).
  • Ponadto, w pobranym płynie można ocenić też aktywność dehydrogenazy mleczanowej (LDH), amylazy, poziom białka całkowitego oraz bilirubiny.  

Jak wygląda leczenie wodobrzusza?

Leczenie wodobrzusza jest uzależnione od tego, jaką chorobą zostało ono spowodowane (leczenie przyczynowe). W przypadku marskości wątroby, pacjent musi znajdować się pod stałą opieką lekarza specjalisty chorób wątroby, który będzie kierował właściwym postępowaniem. W przypadku choroby nowotworowej leczenie będzie prowadził onkolog, zaś w przypadku niewydolności układu krążenia pacjentem będzie musiał zajmować się kardiolog. Dodatkowo, poza leczeniem przyczynowym, w przebiegu leczenia wodobrzusza konieczne jest również leczenie objawowe. W tym celu wykorzystuje się leki moczopędne, które pacjent może otrzymywać zarówno drogą doustną, a w razie konieczności też drogą dożylną. 
Szybko powiększający się obwód brzucha wymaga pilnej konsultacji z lekarzem. Może zdarzyć się bowiem, że w jamie otrzewnej zacznie gromadzić się płyn, który doprowadzi do rozwoju wodobrzusza. Lekarz będzie musiał wtedy stwierdzić, co jest przyczyną takiego stanu rzeczy i zaleci dalsze postępowanie.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Jak dawkować melatoninę na sen? Czy pomaga zasnąć?

    Melatonina to kluczowy hormon procesu zasypiania. Jej niedobory mogą niekorzystnie wpływać na zachowanie prawidłowego cyklu okołodobowego, a tym samym przyczyniać się do występowania zaburzeń wielu mechanizmów zachodzących w organizmie. Ilość wydzielanej melatoniny zmniejsza się wraz z wiekiem, przez co najbardziej narażone na jej niedobory są osoby starsze. Jakie inne funkcje spełnia hormon snu, jak należy go suplementować i czym objawiają się niedobory melatoniny? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Lukrecja – co to za roślina? Właściwości, działanie, przeciwwskazania

    Któż z nas chociaż jeden raz w życiu nie zetknął się z niezwykłymi, czarnymi cukierkami o ślimakowatym kształcie? Ponoć albo się je kocha, albo nienawidzi. Charakterystyczny kolor i smak słodycze te zawdzięczają zawartości ekstraktu z lukrecji – rośliny, nad której bogactwem zastosowań warto się pochylić. Czym zatem jest lukrecja, jakie ma właściwości i jaki może mieć wpływ na nasze zdrowie?

  • Czym jest i jak działa żeń-szeń? Zastosowanie i przeciwwskazania do stosowania Panax ginseng

    Żeń-szeń, nazywany również ginsengiem lub wszechlekiem, jest jednym z najlepiej opisanych adaptogenów. Według medycyny chińskiej powinno się go stosować jedynie w miesiącach zimowych. Żeń-szeń może wpływać na poprawę funkcji kognitywnych (poznawczych), poprawia samopoczucie i pamięć, łagodzi stres oraz działa korzystnie na skórę i potencję seksualną. Na rynku można kupić wiele preparatów z żeń-szeniem, zarówno w formie tabletek czy kapsułek, jak i płynnych ekstraktów. Który preparat z żeń-szeniem wybrać, jaka jest dzienna zalecana dawka tego adaptogenu oraz w jakiej porze dnia należy zażywać ten suplement? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cytrynian magnezu, zwykły magnez, a może magnez z witaminą B6 – który wybrać?

    W aptekach i sklepach z suplementami dostępnych jest kilka form magnezu. Jedne preparaty występują w postaci magnezu z witaminą B6, inne określane są mianem cytrynianu magnezu (także w wersji z pirydoksyną), a jeszcze inne oferowane są w formie samego magnezu. Magnez można kupić zarówno w formie tabletek, kapsułek, saszetek z proszkiem do rozpuszczania w wodzie, jak i w postaci płynu czy żelek. Czym różnią się poszczególne suplementy, które połączenie jest najskuteczniejsze i najlepiej przyswajalne oraz dlaczego magnezu nie wolno łączyć z preparatami zawierającymi żelazo i wapń? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Co to jest cholekalcyferol – czyli jak powstaje witamina D w kapsułkach?

    Cholekalcyferol jest formą witaminy D3, która jest niezbędna do utrzymania zdrowego układu kostnego i zdrowia skóry. Może być syntetyzowana przez skórę pod wpływem promieni UVB lub przyjmowana w formie suplementów diety. Ułatwia wchłanianie wapnia i fosforu, umożliwiając m.in. prawidłowy rozwój kości i zębów.

  • Jad pszczeli – jakie ma właściwości lecznicze?

    Jad wytwarzany przez pszczoły miodne (Apis mellifera) to bezwonna, bezbarwna, gorzka ciecz, zawierająca mieszaninę różnych aktywnych substancji, takich jak peptydy, białka o właściwościach enzymatycznych czy biogenne aminy. Mimo że jest toksyną, która może prowadzić do wystąpienia reakcji alergicznej, to posiada także liczne właściwości prozdrowotne. Jakie są wyniki badań dotyczących jadu pszczelego?

  • Suplementacja przy insulinooporności

    Insulinooporność jest zaburzeniem metabolizmu, które może zamienić się w poważną chorobę, która obecnie może dotyczyć nawet 2 milionów Polaków. Przyczynia się do tego przede wszystkim siedzący tryb życia, przetworzona, wysokoenergetyczna żywność, a także przewlekły stres wpływający na nasze zachowania żywieniowe – „zajadanie” problemów. Insulinooporność nie musi być leczona, niemniej jeśli na czas nie zareagujemy zmianą dotychczasowego stylu życia, może przerodzić się w pełnoobjawowe schorzenie – cukrzycę. Cennym elementem uzupełniającym dietoterapię może być racjonalna, przemyślana suplementacja. Jakie składniki szczególnie wspierają zdrowie metaboliczne?

  • Suplementacja w Hashimoto – jak wpływają na to nutraceutyki?

    Hashimoto, a raczej autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jest coraz powszechniej diagnozowanym schorzeniem. Mówimy o nim wtedy, gdy nasz układ odpornościowy atakuje tarczycę. W chorobie tej może dojść zarówno do podwyższonej czynności gruczołu, jak i normalnej lub obniżonej czynności. Hashimoto dotyka znacznie częściej kobiety niż mężczyzn. Wsparciem działania tarczycy, jak i całej terapii, może być racjonalna suplementacja w oparciu o składniki, których skuteczność potwierdzają wyniki badań naukowych.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij