Biopsja tarczycy
Michał Posmykiewicz

Biopsja tarczycy

Czasami zdarza się, że tarczyca zaczyna nieprawidłowo funkcjonować. Wtedy też pacjent wymaga diagnostyki, która pozwoli stwierdzić, jaka choroba tarczycy wywołuje zaburzenia w pracy narządu. W pierwszej kolejności pacjent w takiej sytuacji udaje się do endokrynologa, który palpacyjnie bada tarczycę, zleca oznaczenie poziomu hormonów, jak również często badanie usg, które uwidacznia, jak wygląda miąższ gruczołu. Jeśli na podstawie tych badań lekarz nie jest w stanie postawić diagnozy lub wyniki badań wzbudzają niepokój lekarza, wtedy zachodzi potrzeba wykonania biopsji tarczycy.
Tarczyca jest nieparzystym narządem wydzielania wewnętrznego, który położony jest w przednio-dolnej części szyi. Zbudowana jest z dwóch płatów bocznych połączonych ze sobą cieśnią. Płaty tarczycy składają się z miąższu, który ma w przewadze budowę pęcherzykową. Tarczyca jest bardzo dobrze unaczynionym narządem, zaopatrywana jest ona w krew za pośrednictwem tętnicy tarczowej górnej i dolnej oraz najniższej. Krew żylna odpływa z tarczycy natomiast za pomocą żyły tarczowej górnej, dolnej i najniższej. Tarczyca odpowiedzialna jest za produkcję hormonów: tyroksyny ( fT 4) oraz trójjodotyroniny ( fT3), jak również kalcytoniny. Kalcytonina odpowiedzialna jest za regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie. Istotnym składnikiem pozostałych dwóch hormonów jest jod, hormony te odgrywają dużą rolę w regulacji metabolizmu w organizmie, stymulują  wzrost i rozwój, wywierają istotny wpływ na układ nerwowy. Praca tarczycy jest regulowana na zasadzie sprzężenia zwrotnego ujemnego przez oś podwzgórze - przysadka przez wydzielanie przez te dwa narządy hormonów: tyreoliberyny TRH oraz tyreotropiny TSH.

Czym jest biopsja tarczycy?

Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa ( BACC) jest badaniem niezwykle przydatnym w diagnostyce chorób gruczołu tarczowego. Biopsja tarczycy polega na nakłuciu miejsca w tarczycy, które wzbudza niepokój. Biopsji gruczołu tarczowego nie wykonuje się "na ślepo", wykonuje się ją pod kontrolą badania USG, dzięki czemu można dokładnie zlokalizować zmianę, którą lekarz chce nakłuć. Za pomocą cienkich igieł w czasie badania pobiera się materiał z badanej zmiany, a następnie pobrany materiał poddaje się badaniu cytologicznemu.

Czy do biopsji tarczycy należy się specjalnie przygotować?

Nie, badanie nie wymaga żadnego specjalnego przygotowania ze strony pacjenta. Do badania nie trzeba też być na czczo. Badanie jest zwykle niebolesne i nie stosuje się do jego wykonania żadnego znieczulenia. Biopsja tarczycy jest też badaniem bezpiecznym, po jej wykonaniu na szyi pacjenta mogą ewentualnie powstać niewielkiej wielkości siniaki.

Powiązane produkty

W jakiej sytuacji wykonuje się biopsje tarczycy?

Biopsje gruczołu tarczowego wykonuje się wówczas, kiedy w badaniu palpacyjnym gruczołu tarczowego lekarz stwierdza obecność guzka. Ponadto, kiedy we wcześniej wykonanym badaniu usg, uwidoczni się wole wieloguzkowe lub też obecność guzków nieostro odgraniczonych od otaczającego je miąższu tarczycy, wskazane jest wykonanie biopsji. Także obecność innych zmian, które słabiej niż otaczający ją miąższ tarczycy odbijają fale ultradźwiękowe w badaniu usg  (tzw. zmiany hipoechogeniczne) skłaniają lekarza do zalecenia pacjentowi biopsji gruczołu tarczowego. Wskazaniem do wykonania biopsji tarczycy jest też bolesność dotykowa albo zmieniona konsystencja powiększonej tarczycy.

Jakie choroby można zatem zdiagnozować wykonując biopsje tarczycy?

  • Biopsja gruczołu tarczowego przede wszystkim umożliwia wykrycie procesu złośliwego i odwrotnie - czasami dzięki niej można stwierdzić, że zmiana, która wydawała się być zmianą złośliwą, jest niegroźna.
  • Dzięki biopsji tarczycy można podjąć decyzje o ewentualnej operacji lub o jej zaniechaniu.
  • Dzięki biopsji tarczycy możliwe jest też zdiagnozowanie niektórych typów zapaleń tarczycy. 
  • Biopsja gruczołu tarczowego umożliwia miedzy innymi zdiagnozowanie zmian złośliwych tarczycy, czyli nowotworów.

Jakie rodzaje raków tarczycy można wykryć?

  • Raki zróżnicowane, do których zalicza się rak brodawkowaty i pęcherzykowy
Raka brodawkowatego diagnozuje się w około 50-60 % przypadków, zaś raka pęcherzykowego w 20-30 %. Raka brodawkowatego cechuje bardzo powolny miejscowy wzrost, dlatego też czasami jego przerzuty do węzłów chłonnych stwierdza się szybciej niż ognisko pierwotne nowotworu. 
  • Rak rdzeniasty tarczycy
Stanowi on około 8% wszystkich nowotworów tarczycy. Wyróżnia się dwa rodzaje raków rdzeniastych tarczycy: postać występującą sporadycznie (85 % przypadków ), szczyt zachorowań przypada na 50-60 rok życia oraz postać występującą rodzinnie. Rak rdzeniasty występujący rodzinnie współistnieje zwykle z innymi nowotworami układu endokrynnego, tworząc tzw. zespól gruczolakowatości wewnątrzwydzielniczej (MEN). Należy pamiętać, że zaleca się wykonywanie przesiewowych badań genetycznych członków rodziny chorego z rakiem rdzeniastym tarczycy. 
  • Rak niezróżnicowany (anaplastyczny)
  • Inne - mięsaki, chłoniaki, rak płaskonabłonkowy

Jak wygląda leczenie raków tarczycy?

W przypadku leczenia nowotworów tarczycy stosuje się leczenie skojarzone. Należy połączyć zabieg chirurgiczny z leczeniem izotopami promieniotwórczego jodu oraz radioterapię. Leczenie chirurgiczne polega na radykalnej tyreoidektomii (usunięcie całego gruczołu tarczowego), dodatkowo należy usunąć okoliczne węzły chłonne szyjne. Po usunięciu tarczycy każdy pacjent wymaga suplementacji tyroksyną, aby hamować nadmierne wydzielanie TSH przez przysadkę mózgową. Leczenie jodem promieniotwórczym polega na podawaniu dużych dawek izotopu jodu (I 131). Leczenie powtarza się do momentu wyeliminowania wszystkich miejsc gromadzących jod w badaniu scyntygraficznym. Stosowanie radioterapii jest natomiast szczególnie ważne w przypadku raka niezróżnicowanego. 

Jak wygląda postępowanie pooperacyjne po usunięciu raka?

Każdy pacjent po usunięciu nowotworu musi podlegać systematycznej kontroli. Badania kontrolne należy wykonywać co 6 miesięcy. Lekarz prowadzący będzie regularnie zbierał wywiad dotyczący samopoczucia oraz będzie palpacyjnie badał miejsce po usunięciu tarczycy. Ponadto, trzeba będzie wykonywać badanie usg oraz badania laboratoryjne. Oznacza się też wskaźniki (markery) nowotworowe, zalicza się do nich tyreoglobulinę oraz kalcytoninę. Dzięki regularnym badaniom kontrolnym można szybko wychwycić ewentualne przerzuty i szybko włączyć właściwe dalsze postępowanie. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Podwyższona prolaktyna (hiperprolaktynemia) – przyczyny i objawy

    Hiperprolaktynemia może być jednym z objawów guza przysadki (łac. prolactinoma), chorób podwzgórza, zaburzeń funkcji gruczołu tarczycowego (np. niewyrównania niedoczynności tarczycy), niewydolności nerek, ale także ciąży. Objawami, które powinny skłonić pacjenta do zbadania poziomu PRL, są zaburzenia miesiączkowania, trudności z zajściem w ciążę, mlekotok, uderzenia gorąca, trądzik lub zauważalnie obniżone libido. Leczenie hiperprolaktynemii polega głównie na farmakoterapii i leczeniu przyczynowym podwyższonego stężenia PRL, czyli choroby, która wywołała ten stan.

  • APTT – czas kaolinowo-kefalinowy, normy i wskazania. Kiedy należy wykonać badanie?

    APTT to jeden z parametrów krwi, którego oznaczenie jest bardzo ważne w ocenie stopnia krzepliwości krwi pacjenta, u którego planowana jest operacja chirurgiczna lub który jest leczony z powodu chorób natury zakrzepowo-zatorowej. Niezwykle istotnym czynnikiem wpływającym na czas częściowej tromboplastyny po aktywacji mogą być choroby wątroby lub zaburzenia ilości witaminy K w organizmie. Jak wygląda badanie APTT, czy jest refundowane i jak się do niego przygotować?

  • D-dimery – wskazania, normy, podwyższone. Poziom d-dimerów a zakrzepica

    Badanie d-dimerów we krwi jest jednym z głównych parametrów wykorzystywanych w diagnostyce chorób zakrzepowych takich jak zakrzepica żył głębokich dolnych czy zatorowość płucna. Skrzepy krwi znajdujące się w naczyniach krwionośnych mogą zamknąć światło tych przewodów i doprowadzić w ten sposób do bardzo poważnych komplikacji zdrowotnych. Wyróżnia się cztery podstawowe metody oznaczania stężenia d-dimerów we krwi (metoda lateksowa, immunoenzymatyczna, aglutynacji pełnej krwi i wykorzystująca przeciwciała znakowane technetem). Kiedy wykonać badanie, ile kosztuje oznaczenie stężenia d-dimerów, jak się do niego przygotować? Odpowiadamy w niniejszym artykule.

  • Cholesterol HDL – badanie, normy. Co oznacza obniżony poziom „dobrego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu HDL jest jednym z głównych oznaczeń zlecanych osobom, u których ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych jest wysokie. Pacjenci chorujący na cukrzycę, po przebytym zawale serca, palacze oraz kobiety przyjmujące hormonalną terapię antykoncepcyjną, beta-blokery lub retinoidy powinni częściej oznaczać poziom dobrego cholesterolu i jego stosunek do LDL. Badaniami dodatkowymi, które zaleca się wykonać przy oznaczeniu HDL, są stężenia cholesterolu całkowitego, LDL i trójglicerydów. Jak należy się przygotować do oznaczenia poziomu HDL? Ile kosztuje badanie? Czy może być refundowane? Czy aby zbadać poziom cholesterolu HDL, trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Erytropoetyna (EPO) – badanie, normy, interpretacja wyników

    Badanie erytropoetyny (EPO) jest wskazane podczas prowadzenia procesu diagnostycznego chorób krwi i nerek. Dzięki analizie poziomu erytropoetyny możliwe jest kontrolowanie odpowiedzi na wdrożone leczenie anemii, nadkrwistości i niedokrwistości. Wysoki poziom EPO jest charakterystyczny dla sportowców, którzy swoje treningi odbywają w terenach górskich, ale także, co ciekawe, dla osób palących papierosy. Badanie poziomu erytropoetyny często towarzyszy analizie morfologii krwi i hematokrytowi. Jaka jest norma EPO we krwi, czy do badania erytropoetyny należy zgłosić się na czczo i czy stosowanie EPO przez sportowców jest równoznaczne ze stosowaniem dopingu? Na te i inne pytania odpowiedzi znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol LDL – badanie, normy, podwyższony. Jak obniżyć zbyt wysoki poziom „złego cholesterolu”?

    Badanie poziomu cholesterolu LDL jest jednym z elementów tzw. lipidogramu, który zaleca się wykonywać minimum raz do roku, w ramach badań profilaktycznych. Przeprowadzenie tego oznaczenia ma na celu potwierdzenie wydolności lub dysfunkcji pracy wątroby. Na zaburzenia ilości „złego cholesterolu” wpływa szereg czynników, które są związane głównie z dietą i stylem życia. Jak wygląda badanie, jakie są normy cholesterolu LDL, ile kosztuje oznaczenie i czy na pobranie krwi trzeba być na czczo? Odpowiedzi na te pytania znajdują się w niniejszym artykule.

  • Cholesterol całkowity – badanie, norma i interpretacja wyników

    Badanie poziomu cholesterolu całkowitego to jedno z podstawowych badań, które ocenia ogólny poziom cholesterolu we krwi. Cholesterol całkowity to suma cholesterolu LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości), cholesterolu HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) oraz cholesterolu VLDL (lipoproteiny o bardzo niskiej gęstości).

  • Lipidogram (profil lipidowy). Badanie, normy, przygotowanie

    Lipidy, czyli tłuszcze, to najważniejsze źródło energii w diecie człowieka. Jako składniki błon komórkowych i rozpuszczalniki niektórych substancji, np. witamin i hormonów, pełnią kluczową rolę w utrzymaniu równowagi ludzkiego organizmu. Zaburzenia lipidowe występujące u pacjentów z nadwagą, otyłością lub obciążonym wywiadem rodzinnym mogą skutkować schorzeniami układu krwionośnego i sercowo-naczyniowego oraz podwyższać ryzyko udaru mózgu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij