Oponiak – objawy, leczenie, rokowania
Michał Posmykiewicz

Oponiak – objawy, leczenie, rokowania

Oponiak to guz mózgu wywodzący się z opon mózgowo-rdzeniowych. Jego łacińska nazwa to meningioma. Stanowi on około 10-19 % wszystkich guzów mózgu. Oponiak jest guzem rosnącym bardzo powoli. Występuje zazwyczaj u osób w szóstej lub siódmej dekadzie życia, częściej zdarza się u kobiet. U dzieci oponiaki stanowią od 1,5 do 4,5 % guzów mózgu. Oponiak jest zazwyczaj nowotworem łagodnym (pierwszy typ złośliwości według WHO), część z nich zalicza się do drugiego typu złośliwości, jak również do typu trzeciego. Wywodzi się on z komórek nabłonkowych pajęczynówki, czyli jednej z opon mózgowo-rdzeniowych.

Jakie są przyczyny powstawania oponiaków?

Większość oponiaków to postacie sporadyczne, zdarzają się jednak zachorowania rodzinne. Czasami oponiak może mieć powiązanie z chorobami genetycznymi – zaobserwowano np. większą częstość jego występowania u osób cierpiących na nerwiakowłókniakowatość typu 2. Ponadto oponiaki występują częściej u osób poddawanych wcześniej napromieniowaniu czaszki, np.  z powodu innego nowotworu zlokalizowanego w obrębie głowy. Oponiaki związane z napromieniowaniem zwykle pojawiają się u osób młodszych z taką samą częstością u kobiet i mężczyzn. Niektóre badania wykazują, ze żeńskie hormony sterydowe maja związek z częstszym występowaniem oponiaków u kobiet.

Jakie objawy mogą nasuwać podejrzenie oponiaka?

Ponieważ oponiaki są guzami rosnącymi powoli i ich rozwój może trwać wiele lat, mogą nie dawać żadnych objawów i są wykrywane przypadkowo. W innych przypadkach obecność oponiaka może dawać objawy związane ze wzrostem ciśnienia wewnątrzczaszkowego.

Do objawów tych zalicza się przede wszystkim:
  • Bóle głowy, zwykle narastające, o charakterze rozsadzania, często pojawiają się one nad ranem.
  • Objawy tzw. ciasnoty śródczaszkowej to również wymioty, zwolnienie tętna (bradykardia), napady padaczkowe, tarcza zastoinowa na dnie oka.
  • Mogą pojawić się zaburzenia świadomości od lekkiego przyćmienia lub senności do głębokiej śpiączki.
  • Czasami stwierdza się objawy oponowe oraz bolesność opukową czaszki.

Z wymienionych objawów należy zwrócić uwagę przede wszystkim na bóle głowy oraz napady padaczkowe, bowiem zazwyczaj to właśnie one bywają pierwszymi objawami świadczącymi o obecności guza. Ponadto oponiaki mogą dawać objawy związane z zajęciem poszczególnych części mózgu, między innymi mogą być to niedowłady, zaburzenia czucia, zaburzenia mowy.

Bóle głowy narastające stopniowo w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, którym towarzyszą wymioty i które wybudzają  ze snu nad ranem, jak również nasilające się w niektórych pozycjach głowy, przy kaszlu lub wysiłku, zawsze powinny wzbudzać niepokój i skłonić do wizyty u lekarza, bowiem mogą być objawem oponiaka lub innego guza mózgu

Powiązane produkty

Jaka jest najczęstsza lokalizacja oponiaków?

Guzy te zazwyczaj lokalizują się wewnątrzczaszkowo. Zwykle mają związek z oponą twardą, zdecydowanie rzadziej z oponami miękkimi. Oponiaki głównie lokalizują się w okolicy przystrzałkowej, skrzydle kości klinowej oraz w tylnej jamie czaszki. Czasami oponiaki lokalizują się w obrębie kanału kręgowego. Inne lokalizacje są zdecydowanie rzadsze.

Jak wygląda diagnostyka oponiaków?

Do rozoznania guzów konieczne jest wykonanie badań obrazowych. Zazwyczaj do postawienia diagnozy niezbędne jest wykonanie badania tomografii komputerowej – w obrazie widoczne je zwykle pojedyncze, jednorodne, dobrze odgraniczone, hiperdensyjne ognisko. Ponadto do diagnostyki wykorzystuje się też badanie rezonansu magnetycznego. W obrazie rezonansu czasami widoczne są zwapnienia i większa ilość naczyń. Należy pamiętać też o tym, że do diagnostyki może być pomocne także badanie EEG. Dodatkowo, badaniem, które jest badaniem bardzo prostym do wykonania, a jednocześnie bardzo ważnym w diagnostyce guza mózgu, jest badanie dna oka, dzięki któremu można zdiagnozować obecność tarczycy zastoinowej. Badanie dna oka jest badaniem prostym, które można wykonać w każdym gabinecie okulistycznym. W wyjątkowych przypadkach diagnostykę można poszerzyć o wykonanie angiografii, która jest w stanie uwidocznić, np. zniekształcenia tętnicze – żylne czy drogi ukrwienia guza. 

Jak wygląda leczenie oponiaków?

W przypadku postaci bezobjawowych w pierwszym stopniu złośliwości pacjenci podlegają systematycznej kontroli neurologicznej i radiologicznej, w przypadku dobrych wyników badan nie wymagają oni innego leczenia. W przypadku guzów dających objawy lub takich, które rosną (co widoczne jest w badaniach obrazowych), konieczne jest doszczętne wycięcie w oddziale neurochirurgii. Po doszczętnej operacji istnieje niestety ryzyko wznowy, dlatego też pacjenci wymagają wieloletniej obserwacji. W sytuacji, kiedy nie ma możliwości doszczętnego wycięcia guza lub w przypadku oponiaków o wyższym stopniu złośliwości (nawet po doszczętnym wycięciu), zachodzi potrzeba zastosowania pooperacyjnej radioterapii uzupełniającej.
Do leczenia oponiaków wykorzystuje się też, choć na razie nie jest to częsta metoda, metody radiochirurgii stereotaktycznej, gdzie wykorzystuje się gamma knife, czyli nóż gamma. Urządzenie to stanowi alternatywę dla klasycznego zabiegu neurochirurgicznego i jest metoda nieinwazyjna leczenia guzów. Nóż gamma jest to bardzo nowoczesne urządzenie, które stosuje się do oddziaływania na mózg oraz górne części kręgosłupa do poziomu czwartego kręgu szyjnego C4. Jest to forma leczenia chirurgicznego na pomocą promieni kobaltowych. Jest to bardzo precyzyjna metoda usunięcia guza, dająca  duże możliwości. W odróżnieniu od klasycznego  zabiegu neurochirurgicznego, który trwa od kilku do kilkunastu godzin, taki zabieg trwa od dwudziestu minut do dwóch godzin i obarczony jest zdecydowanie mniejszym ryzykiem groźnych powikłań niż zabieg tradycyjny. 
W leczeniu oponiaków nie znajduje raczej zastosowania chemioterapia. Podejmuje się też próby leczenia za pomocą leków będących antagonistami receptora IGF-1 oraz hydroksymocznika.  
Należy pamiętać, że przede wszystkim nawracające bóle głowy powinny skłonić nas do wizyty u lekarza, bowiem mogą one świadczyć o ewentualnej obecności guza mózgu, w tym oponiaka. W przypadku oponiaków rokowanie jest pomyślne i tym bardziej nie powinniśmy bać się leczenia, które może zapewnić całkowite wyleczenie choroby. 

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij