Wszystko, co warto wiedzieć o skierowaniach

Kiedy skierowanie jest potrzebne?

Skierowanie to dokument, który jest konieczny, aby skorzystać z badań diagnostycznych oraz świadczeń, które są realizowane w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, leczenia szpitalnego, leczenia uzdrowiskowego, rehabilitacji oraz opieki nad chorymi przewlekle.  Skierowanie nie jest potrzebne, jeśli chcemy zarejestrować się do onkologa, psychiatry, wenerologa, dentysty, ginekologa i położnika.

Od tego roku konieczne jest skierowanie do dermatologa i okulisty. Tutaj uwaga: jeżeli pacjent wpisał się na listę oczekujących do jednego lub drugiego specjalisty w 2014 r. i wyznaczono mu termin wizyty na ten rok, to nie potrzebuje on skierowania. Tak samo sytuacja wygląda, jeżeli pacjent był wcześniej leczony i czeka na kolejną wyznaczoną wizytę.

Niektóre osoby nie muszą przedstawiać zaświadczeń, aby korzystać z ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Do tego grona należą:

• chorzy na gruźlicę,
• zakażeni wirusem HIV,
• uzależnieni od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych (w zakresie lecznictwa odwykowego),
• kombatanci,
• osoby represjonowane,
• niewidome cywilne ofiary działań wojennych,
• inwalidzi wojenni i wojskowi, weterani oraz uprawnieni żołnierze lub pracownicy w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa,
• osoby korzystające z ambulatoryjnej opieki specjalistycznej w zakresie badań dawców narządów.

Jak korzystać ze skierowania i jak długo zachowuje ono ważność?

Skierowanie pozwala zarejestrować się tylko w jednej placówce, która udziela świadczeń związanych z danym skierowaniem. Po wpisaniu się na listę oczekujących, pacjent ma 14 dni roboczych na dostarczenie oryginału skierowania do poradni. Jeżeli tego nie zrobi, może zostać skreślony z listy oczekujących.

Skreślona zostanie też osoba, która nie stawi się w ustalonym terminie na wizytę. Wyjątkiem jest sytuacja, w której uprawdopodobni się nieobecność siłą wyższą (nadzwyczajne zdarzenie, któremu nie można było zapobiec i go przewidzieć). Wniosek o przywrócenie na listę trzeba złożyć w terminie 7 dni od "ustania przyczyny niezgłoszenia się na ustalony termin"  (przykładowo, jeżeli wypadliśmy z listy do okulisty z powodu anginy, mamy 7 dni na złożenie wniosku od chwili zakończenia leczenia).

Co istotne, jeżeli w skierowaniu są błędy (np. brakuje w nim niektórych istotnych danych) pacjentowi nie wolno odmówić wpisania na listę oczekujących lub świadczenia zdrowotnego.

Warto pamiętać o tym, że skierowaniem nie jest karta informacyjna z izby przyjęć, szpitalnego oddziału ratunkowego lub leczenia szpitalnego. W sytuacji, w której w karcie znajduje się wskazanie mówiące o kontynuacji leczenia, odpowiednie skierowanie wystawia lekarz, który prowadził pacjenta w szpitalu.

Przejdźmy do tego, jak długo skierowanie jest ważne. Jeżeli pacjent potrzebuje większej liczby specjalistycznych porad dot. konkretnego problemu zdrowotnego, nie musi za każdym razem przedstawiać nowego skierowania. Dane skierowanie będzie ważne dopóty, dopóki utrzymuje się problem zdrowotny, który był podstawą wystawienia skierowania i tak długo, jak lekarz prowadzący wyznacza kolejne terminy wizyt.

Niektóre skierowania mają ściśle określoną ważność. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego wygasa po 14 dniach. Skierowanie do poradni rehabilitacyjnej zachowuje ważność przez 12 miesięcy licząc od dnia rozpoczęcia leczenia. Tutaj warto dodać, że pacjent ma 30 dni na zarejestrowanie się w zakładzie rehabilitacji od chwili wypisania skierowania.

Kolejna kategoria to skierowanie na leczenie uzdrowiskowe. W związku z tym, że na wyjazd czeka się nieraz bardzo długo, od 2010 r. obowiązuje rozporządzenie, które pozwala na weryfikację skierowania po 18 miesiącach od dnia wystawienia. Co to znaczy? Jeżeli w ciągu 1,5 roku pacjent nie wyjechał do sanatorium, a świadczeniodawca, który wystawił skierowanie twierdzi, że leczenie uzdrowiskowe dalej jest potrzebne, przyszły kuracjusz nie musi od nowa ustawiać się w kolejce.

Kto wystawia skierowania?

Lekarze POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) oraz inni lekarze udzielający świadczeń w ramach umowy z NFZ mają prawo wystawiać skierowania:

• do lekarzy specjalistów,
• na badania diagnostyczne,
• rehabilitację,
• opiekę długoterminową.

Jeżeli pacjent jest już objęty opieką specjalisty, to właśnie on, a nie lekarz rodzinny, wypisuje skierowania na dodatkowe badania diagnostyczne, jeśli takowe są potrzebne. Badania diagnostyczne kosztochłonne (np. rezonans magnetyczny, tomografia) może zlecić tylko lekarz ubezpieczenia zdrowotnego z poradni mającej umowę z NFZ na ambulatoryjną opiekę specjalistyczną, rehabilitację lub psychiatrię.

Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, czyli każdy, który ma umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia na świadczenie usług zdrowotnych (lekarz rodzinny, specjalista, lekarz prowadzący pacjenta w szpitalu). Z kolei do szpitala skierowanie może wypisać każdy lekarz, bez względu na to, czy ma podpisany kontrakt z NFZ, czy też nie.

Źródło: nfz.gov.pl