Co warto wiedzieć o nowalijkach?
Katarzyna Szulik

Co warto wiedzieć o nowalijkach?

Jeść nowalijki czy nie, a jeśli tak, to jak rozpoznać te naprawdę zdrowe? Młode warzywa to prawdziwa rozkosz po długich, zimowych miesiącach, ale trzeba pamiętać, że te, które pojawiają się w sklepach po raz pierwszy mogą być szkodliwe.

Nowalijki to inaczej młode warzywa pojawiające się po raz pierwszy w danym roku, do których zaliczamy pomidory, marchewki, rzodkiewkę, sałatę, warzywa kapustne czy szczypiorek. W krajowych sklepach i na straganach można je spotkać już w okresie przedwiośnia, ale wtedy najczęściej trafiają do nas z zagranicy, a z czasem nowalijki z importu są wypierane przez te z rodzimych grządek.

Nowalijki z jednej strony kojarzą się z długo oczekiwaną wiosną i wszystkimi kulinarnymi zachwytami, które za sobą niesie, ale z drugiej budzą pewne obawy. Młode warzywa, które trafiają na nasze stoły w pierwszej kolejności zazwyczaj pochodzą ze szklarni, gdzie, by przyspieszyć ich wzrost, stosuje się nawozy na bazie azotu. Nowalijki nie ograniczają się w jego przyjmowaniu – pobiorą tyle azotu, ile znajdzie się w glebie, więc jeśli hodowca przesadzi z nawożeniem, w liściach i korzeniach warzyw mogą zgromadzić się duże ilości azotynów o potencjalnie rakotwórczym działaniu.

Szklarniowe warzywa nie smakują również tak dobrze, jak te dojrzewające w pełnym słońcu, więc jeśli chcemy zasmakować w pełnowartościowych nowalijkach, lepiej poczekać do maja, gdy na stragany trafiają pierwsze, krajowe nowalijki gruntowe. Warzywa uprawiane w ten sposób dojrzewają w pełnym słońcu i są nawożone mniej intensywnie, a rośliny mogą pozyskiwać wartości odżywcze z gleby. Jeśli chcemy mieć większą pewność, że warzywa są wolne od nadmiaru sztucznych nawozów, warto kupować  nowalijki z ekologicznych upraw. Nieco wyższą cenę rekompensuje pewność, że kupujemy sprawdzone i zdrowe warzywa.

Potencjalną szkodliwość nowalijek może zredukować bardzo dokładne mycie pod bieżąca wodą. W przypadku marchewki, pietruszki lub ziemniaków warto dodatkowo dokładnie je wyszorować. Najwięcej szkodliwych azotynów gromadzi się tuż pod skórką, więc by się ich pozbyć najlepiej obierać wszystkie nowalijki przed jedzeniem.

O wysokiej zawartości azotynów świadczy również wygląd nowalijek. Lepiej unikać tych przerośniętych, bo z pewnością były mocno nawożone. O potencjalnej szkodliwości świadczą też wszelkie symptomy zwiędnięcia, chropowata skórka i przebarwienia, a także żółtawe plamy na liściach. Warzyw nie powinno się również przechowywać w szczelnych, plastikowych opakowaniach, ponieważ redukcja tlenu pobudza przemianę azotanów w szkodliwe azotyny.

Wiosną, po długim sezonie wspomagania się mrożonkami, mamy szczególna ochotę na świeże warzywa, ale w przypadku nowalijek lepiej się ograniczyć. Powinny być dodatkiem do codziennych dań, a nie ich bazą, co pozwoli uniknąć ewentualnych konsekwencji zdrowotnych.

Jeśli nie jesteś przekonana do kupnych nowalijek, możesz je wyhodować na swoim parapecie lub ogródku. W ten sposób zyskasz świeżą rzeżuchę, natkę pietruszki, szczypiorek czy koperek. W warunkach domowych wyhodujesz także kiełki, będące cennym źródłem witamin i minerałów. Wystarczy do kiełkownicy (specjalny pojemnik) wsypać warstwę nasion i wlać wodę do górnej części pojemnika. Potem tylko przyjdzie Ci czekać aż wyrosną.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Które ryby warto przyrządzić na święta?

    Trudno wyobrazić sobie świąteczny stół bez ryby. Oprócz tradycyjnego karpia czy śledzia warto w oryginalny sposób zaserwować również inne gatunki tej niezwykle zdrowej potrawy. Które ryby na święta będą nie tylko najsmaczniejsze, ale i najlepsze dla zdrowia?

  • Święta w ciąży – co może jeść ciężarna, a czego musi unikać?

    Kobieta w ciąży powinna jeść nie za dwoje, a dla dwojga, musi starać się tak komponować swoją dietę, aby dostarczała ona maluszkowi wszystkich niezbędnych składników. Znalezienie balansu między smakiem i zdrowiem może być szczególnie trudne w święta, gdy stół wręcz ugina się pod ciężarem aromatycznych potraw. 

  • Wielkanoc dla alergików: bez mleka, jaj i pszenicy

    Nietolerancje pokarmowe dają się szczególnie we znaki podczas świąt. Osoby nietolerujące laktozy, a więc mleka i jego przetworów, muszą zapomnieć o tradycyjnym serniku, bezglutenowcy nie zjedzą żurku, zaś uczuleni na jaja zostaną zmuszeni obyć się bez koronnej, wielkanocnej potrawy. Czym zastąpić żelazne pozycje ze świątecznego menu?

  • Pachnące święta – przegląd korzennych przypraw

    Imbir, cynamon i anyż trafiają do każdej polskiej kuchni w okresie przedświątecznym jako składniki pierniczków, ciast i kompotu z suszu. Warto o nich pamiętać, ponieważ usprawniają trawienie, dzięki czemu łagodzą skutki świątecznego przejedzenia. Ulga w dolegliwościach żołądkowych to jednak tylko jedna z wielu prozdrowotnych właściwości korzennych przypraw.

  • W Tłusty Czwartek nie zapomnij o zdrowiu

    Zjedzenie przynajmniej pączka w Tłusty Czwartek ma gwarantować pomyślność przez cały nadchodzący rok. W imię tradycji i zdrowia z ich liczbą lepiej nie przesadzać, bo obżarstwo nie przysporzy nam szczęścia, a tylko problemów z wątrobą bądź trzustką.

  • Dziecko w samochodzie w upał

    Wraz z nadejściem letnich upałów media zasypują nas informacjami o dzieciach i zwierzętach pozostawianych w rozgrzanych do czerwoności samochodach. Roztargnienie lub brak wyobraźni często prowadzą do tragedii, ponieważ nawet godzina spędzona w takich warunkach może grozić śmiercią dziecka. Najnowsze badanie potwierdzają, że ryzyko jest równie duże także w pojeździe pozostawionym w cieniu.

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij