kobieta siedzi na łóżku, dłonią zakrywa swoje usta, drugą ręką trzyma się za brzuch, nie chce zwymiotować, ma zatrucie pokarmowe
Maciej Toczek

Zatrucie pokarmowe – jak sobie pomóc? Co jeść i pić?

Zatrucie pokarmowe i wynikające z niego objawy potrafią być bardzo uciążliwe i mogą przysporzyć wielu niedogodności. Z tego względu warto wiedzieć, jak sobie z nimi radzić. Ile trwa zatrucie pokarmowe oraz jak mu zapobiegać?

  1. Zatrucie pokarmowe – jakie objawy wywołuje i ile dni trwa?
  2. Zatrucia pokarmowe – najczęstsze przyczyny
  3. Rodzaje zatruć pokarmowych
  4. Bakteryjne zatrucie pokarmowe
  5. Wirusowe zatrucie pokarmowe
  6. Grzybicze zatrucie pokarmowe
  7. Co jest najlepsze na zatrucie pokarmowe u dorosłych?
  8. Zatrucie pokarmowe – leczenie
  9. Jak zapobiegać zatruciom pokarmowym?

Zatrucie pokarmowe – jakie objawy wywołuje i ile dni trwa?

Zatrucie pokarmowe objawia się przede wszystkim biegunką (może dochodzić nawet do kilkunastu wypróżnień w ciągu doby), nudnościami oraz wymiotami, a także bólem brzucha. W zależności od patogenu infekcji towarzyszyć może również podwyższona temperatura ciała oraz ogólne osłabienie. Zatrucie pokarmowe i towarzyszące mu objawy nie utrzymują się długo – zwykle 1-3 dni. Czas trwania znacznej większości zakażeń nie przekracza tygodnia.

Zatrucia pokarmowe – najczęstsze przyczyny

Zatrucia pokarmowe wywoływane są najczęściej przez obecne w pożywieniu toksyny bakteryjne, same bakterie (np. Campylobacter, Yersinia, Escherichia coli, Salmonella, Shigella) lub też wirusy – np. norowirusy. W rzadkich sytuacjach do wystąpienia objawów mogą doprowadzić również substancje chemiczne obecne w pokarmie.

Powiązane produkty

Rodzaje zatruć pokarmowych

Jak zostało to już wcześniej wspomniane, za zatrucia pokarmowe i towarzyszące im objawy odpowiedzialne mogą być wirusy, bakterie, a w niektórych sytuacjach również grzyby.

Bakteryjne zatrucie pokarmowe

Najczęstszą przyczyną zatruć pokarmowych o etiologii bakteryjnej są: Campylobacter, Yersinia, Escherichia coli, Salmonella, Shigella, a niekiedy również toksyny gronkowcowe oraz laseczki Clostridioides. Do zakażenia dochodzi najczęściej na skutek spożycia surowego mięsa drobiowego, czerwonego mięsa, niepasteryzowanego mleka, nieświeżych jaj lub też skażonej wody. Objawy w przebiegu bakteryjnego zatrucia pokarmowego mogą obejmować nie tylko biegunkę czy wymioty, ale także wypróżnienia z obecnością krwi i podwyższoną temperaturę ciała. Szczególnie w przypadku dzieci stan pacjenta może być średni i może wymagać hospitalizacji.

Jak dochodzi do zatrucia pokarmowego?
Skąd się bierze zatrucie pokarmowe?

Wirusowe zatrucie pokarmowe

Zatrucia pokarmowe o etiologii wirusowej są najczęstszą przyczyną ostrych nieżytów żołądkowych. Jednym z głównych patogenów odpowiedzialnych za występowanie objawów z nimi związanych jest norowirus. W przebiegu zakażenia wirusowego głównym symptomem są liczne biegunkowe stolce bez innych domieszek takich jak np. krew. Mimo że w większości przypadków stan pacjenta pozostaje dobry, może dojść do szybkiego odwodnienia, a także do pojawienia się wysokiej gorączki, co może wymagać hospitalizacji.

Grzybicze zatrucie pokarmowe

Zatrucia pokarmowe spowodowane spożyciem grzybów są stosunkowo częste w Polsce. Również w tym przypadku objawy najczęściej zgłaszane przez pacjentów obejmują dolegliwości bólowe brzucha, nudności oraz biegunkę. Jeśli istnieje podejrzenie zatrucia spowodowanego spożyciem grzybów, konieczne jest sprowokowanie wymiotów, najlepiej do specjalnej torebki w celu ich analizy mikrobiologicznej. W wielu przypadkach zatrucie grzybami wymaga również pobytu szpitalnego z uwagi na ryzyko uszkodzenia wątroby na skutek działania specyficznych toksyn zawartych w komórkach grzybów.

Co jest najlepsze na zatrucie pokarmowe u dorosłych?

Podstawowym działaniem w przypadku zatrucia pokarmowego jest leczenie objawowe pacjenta. W tym celu należy pamiętać o odpowiednim nawodnieniu – najlepiej wodą przegotowaną – oraz o stosowaniu doustnych płynów nawadniających. W przypadku dzieci, dla których smak elektrolitów może być trudny do zaakceptowania, zaleca się ich schłodzenie i podawanie w małych porcjach. Co więcej, w przypadku dorosłego po każdym epizodzie wymiotów lub biegunki wskazane jest przyjęcie szklanki wody lub jednej dodatkowej saszetki elektrolitów. Czas trwania biegunki może ulec skróceniu również dzięki stosowaniu probiotyków.

W leczeniu zatrucia pokarmowego nie ma konieczności stosowania antybiotykoterapii. W większości przypadków odnosi się to również do zakażenia bakteryjnego. Wyjątkiem jest sytuacja, w której lekarz po zebraniu wywiadu, przeprowadzeniu badania pacjenta oraz po ocenie stanu ogólnego stwierdzi wskazania do tego typu postępowania.

Sprawdź, jakie elektrolity i inne preparaty nawadniające znajdziesz na DOZ.pl

Zatrucie pokarmowe – leczenie

Leczenie zatrucia pokarmowego obejmuje przede wszystkim nawodnienie oraz stosowanie probiotyków doustnych. W przypadku pojawienia się objawów w postaci gorączki lub dolegliwości bólowych można zastosować leki z paracetamolem. W terapii objawowej należy natomiast unikać preparatów zawierających niesteroidowe leki przeciwzapalne (takie jak np. ibuprofen) ze względu na ryzyko podrażnienia żołądka.

Sprawdź, jakie preparaty z paracetamolem znajdziesz na DOZ.pl

Kiedy zauważymy zmniejszenie objawów, dobrze jest zjeść coś bardzo lekkostrawnego, np. kleik ryżowy lub kukurydziany z odrobinką soli – jednocześnie nie zapominając o nawodnieniu. Najlepiej zacząć od niewielkiej porcji, aby żołądek zaczął „pracować”. Później do takiego kleiku można dodać np. marchewkę czy seler. Dobrze sprawdzą się także czerstwe bułki, sucharki czy chrupki kukurydziane. Można sięgnąć również po rzadki kisiel. Należy pamiętać, że wdrażanie kolejnych produktów do diety powinno odbywać się bardzo ostrożnie.

Jak zapobiegać zatruciom pokarmowym?

Zapobieganie zatruciom pokarmowym jest niekiedy trudne, gdyż produkty skażone często nie zmieniają swojego wyglądu, zapachu czy też walorów smakowych. Jeżeli jednak istnieje podejrzenie zepsucia produktów spożywczych, należy bezwzględnie zrezygnować z ich spożycia. Warto również dbać o odpowiednie przechowywanie żywności, spożywanie tylko pasteryzowanego nabiału, mycie owoców i warzyw, a także przestrzeganie podstawowych zasad higieny osobistej podczas jedzenia i przygotowywania posiłków.

  1. E. Kuchar, Zatrucie pokarmowe, Medycyna Praktyczna, [online] https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/inne-rodzaje-zakazen/157482,zatrucie-pokarmowe [dostęp:] 21.09.2023.
  2. J. Ciećkiewicz, Zatrucie grzybami, [online] Medycyna Praktyczna, https://www.mp.pl/pacjent/pierwsza_pomoc/74676,zatrucie-grzybami [dostęp:] 21.09.2023.

Twoje sugestie

Dokładamy wszelkich starań, aby podane zdjęcie i opis oferowanych produktów były aktualne, w pełni prawidłowe oraz kompletne. Jeśli widzisz błąd, poinformuj nas o tym.

Zgłoś uwagi Ikona

Polecane artykuły

  • Wrzodziejące zapalenie jelita grubego – przyczyny, objawy, leczenie, żywienie przy WZJG

    Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest rozlanym nieswoistym zapaleniem błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w niektórych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych zapaleń jelit o niewyjaśnionej etiologii. Jak rozpoznać wrzodziejące zapalenie jelita grubego?

  • Łuszczyca paznokci – przyczyny, objawy, leczenie

    Łuszczyca jest przewlekłą zapalną chorobą skóry, przebiegającą z okresami remisji i zaostrzeń, na którą w Polsce choruje prawie milion osób. Choroba najczęściej występuje u rasy białej i w umiarkowanej strefie klimatycznej. Pierwsze objawy łuszczycy mogą wystąpić w dowolnym wieku, jednak zwykle pojawiają się we wczesnym okresie dorosłego życia lub później, około 50–60 roku życia. Łuszczyca charakteryzuje się występowaniem zmian chorobowych zarówno na skórze gładkiej, jak i na owłosionej skórze głowy, a także zmianami w obrębie płytek paznokciowych dłoni i stóp. W cięższych postaciach łuszczyca może również zająć stawy. Zmianom paznokciowym z reguły towarzyszą zmiany w obrębie skóry, chociaż zdarza się, że zmiany chorobowe obejmujące aparat paznokciowy wyprzedzają pojawienie się zmian skórnych nawet o dziesiątki lat.

  • Cytomegalia (CMV) – co to za choroba? Jakie są objawy?

    Cytomegalia jest chorobą wirusową, która wywoływana jest przez wirusa o nazwie Cytomegalovirus hominis, w skrócie CMV. Zakażenie wirusem cytomegalii jest bardzo szeroko rozpowszechnione, natomiast zdecydowana większość infekcji (ponad 99%) przebiega bezobjawowo i pacjent przez przypadek dowiaduje się, że w przeszłości przebył takie zakażenie. Jednak u płodów i noworodków ze względu na niedojrzałość układu odpornościowego, jak również u osób z wrodzonymi lub nabytymi zaburzeniami odpowiedzi immunologicznej, cytomegalia może przebiegać w sposób ostry, a obraz choroby może być bardzo różny.

  • Zakrzepica – przyczyny, objawy, profilaktyka zakrzepowego zapalenia żył powierzchniowych i głębokich

    Zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył) polega na powstaniu w naczyniu żylnym zakrzepu w wyniku zaburzonego przepływu krwi. Nieleczona prowadzi do groźnych powikłań, m.in. do zatorowości płucnej. Wyróżnia się zapalenie żył głębokich i powierzchniowych. Jakie objawy daje zakrzepica i w jaki sposób się ją leczy? Czy istnieją sposoby na to, by jej zapobiec?

  • Nadżerka szyjki macicy (ektopia) – przyczyny, objawy, metody leczenia

    Termin „nadżerka szyjki macicy” oznacza ubytek błony śluzowej. Często jest on nieprawidłowo stosowany na określenie ektopii, która jest zupełnie innym schorzeniem. Rzekoma nadżerka szyjki macicy (tak brzmi inna nazwa ektopii) to zastępowanie nabłonka płaskiego, który fizjologicznie pokrywa tarczę szyjki macicy, nabłonkiem gruczołowym. Zazwyczaj nie daje ona żadnych objawów, a kobieta dowiaduje się o jej istnieniu podczas rutynowego badania ginekologicznego. Kiedy ektopia wymaga szerszej diagnostyki i leczenia? Jakie metody usunięcia „nadżerki” szyjki macicy stosuje się najczęściej?

  • Gastrolog – czym się zajmuje? Jakie choroby leczy?

    Lekarz gastroenterolog jest specjalistą w zakresie chorób układu pokarmowego. Gastrolog diagnozuje i leczy pacjentów z problemami gastrycznymi. Jakimi konkretnie dolegliwościami się zajmuje? Kiedy warto się do niego udać? Czy do gastrologa jest potrzebne skierowanie? Odpowiadamy.

  • Atak paniki – jak wygląda? Co robić, gdy się pojawia?

    Ataki paniki są jednymi z najczęściej występujących zaburzeń lękowych, tuż po zespole lęku uogólnionego oraz fobii społecznej. Objawiają się nagłymi napadami silnego lęku, którym towarzyszą symptomy, takie jak: kołatanie serca, zawroty głowy, duszności, nadmierne pocenie się czy strach przed śmiercią. Dowiedz się, w jaki sposób można sobie poradzić, gdy pojawia się atak paniki.

  • Czego nie można robić przy nadżerce szyjki macicy ? Jak postępować po jej usunięciu?

    Nadżerka szyjki macicy jest rozpoznaniem, które może usłyszeć wiele kobiet w gabinecie ginekologicznym. Warto podkreślić jednak, że określenie „nadżerka” używane jest najczęściej w nieprawidłowy i potoczny sposób. Czym jest nadżerka oraz jak postępować po zabiegu jej usunięcia?

Porozmawiaj z farmaceutą
Infolinia: 800 110 110

Zadzwoń do nas jeśli potrzebujesz porady farmaceuty.
Jesteśmy dla Ciebie czynni całą dobę, 7 dni w tygodniu, bezpłatnie.

Pobierz aplikację mobilną Pobierz aplikację mobilną Doz.pl

Ikona przypomnienie o zażyciu leku.
Zdarza Ci się ominąć dawkę leku?

Zainstaluj aplikację. Stwórz apteczkę. Przypomnimy Ci kiedy wziąć lek.

Dostępna w Aplikacja google play Aplikacja appstore
Dlaczego DOZ.pl
Niższe koszta leczenia

Darmowa dostawa do Apteki
Bezpłatna Infolinia dla Pacjentów.

ikona niższe koszty leczenia
Bezpieczeństwo

Weryfikacja interakcji leków.
Encyklopedia leków i ziół

Ikona encklopedia leków i ziół
Wsparcie w leczeniu

Porady na czacie z Farmaceutą.
E-wizyta z lekarzem specjalistą.

Ikona porady na czacie z farmaceutą
Newsletter

Bądź na bieżąco z DOZ.pl

Ważne: Użytkowanie Witryny oznacza zgodę na wykorzystywanie plików cookie. Szczegółowe informacje w Regulaminie.

Zamnij